Komt de nieuwe Homo Universalis opnieuw uit Zedelgem? Het zou zomaar eens kunnen, want na de winnaar van 2019 Selattin Defevere wil nu Bart Magry schitteren in de afvalrace van ‘Iedereen Beroemd’. En hoewel Bart al sinds zijn geboorte doof is, houdt dit hem niet tegen om de uitdaging aan te gaan. “Ik wil de wereld tonen dat wij doven evenveel kunnen als mensen die wél horen.”
44 jaar is Bart Magry, maar al sinds zijn geboorte is de man doof. “Net als mijn beide ouders”, opent hij zijn verhaal. Samen met zijn eveneens dove echtgenote An Reps en hun horende kinderen Milan (16) en Sander (14) woont hij in Zedelgem, werken doet hij als bakker bij Creades in Beernem. “Binnen ons gezin en onze familie communiceren we met gebarentaal, in de ‘horende wereld’ vragen we de mensen om traag te spreken en zeer goed te articuleren. Dan kunnen we liplezen.”
Leven met doofheid is niet evident, benadrukt Bart. “De meesten mensen leveren wel degelijk een inspanning, maar anderen beginnen dan weer streekwoorden te gebruiken of beperken de communicatie tot het hoogstnodige. Terwijl we mentaal volledig oké zijn. Dat wringt soms wel. Als ik iemand echt niet begrijp, zal ik vragen om iets op papier te zetten, al is dat wel het laatste reddingsmiddel. Zelf probeer ik altijd me eerst als sprekend verstaanbaar te maken. En gelukkig heeft het overgrote deel begrip voor mijn situatie. Ik ben bijvoorbeeld al vijftien jaar aan de slag bij mijn huidige werkgever en daar weet iedereen dat ik doof ben. Er mag alleen geen West-Vlaams gesproken worden, want dat is voor ons een compleet andere taal”, glimlacht hij.
Met zijn eigen familie communiceert Bart uitsluitend met gebarentaal, maar bij de horenden is deze volwaardige taal zo goed als onbekend. “Dat betreur ik wel”, benadrukt Bart. “Mocht iedereen enkele woorden en uitdrukkingen in gebarentaal kennen, zou dit al een groot verschil kunnen maken. Op dat vlak is er wel nog werk aan de winkel.”
1.200 kandidaten
Ondanks zijn doofheid wil Bart met volle teugen van het leven proeven. “Ik ga geen enkele uitdaging uit de weg. En daar past de Homo Universalis volledig in. Ik vind het ten eerste een erg leuk spelletje en bovendien kan je de opdrachten ook als dove perfect afwerken. Iets wat bij een quiz als Blokken al compleet anders ligt. Vorig jaar was ik de grootste fan van mijn collega-Zedelgemnaar Selattin, nu wil ik de eer van onze gemeente hoog houden.”
Naast de liefde voor het spelletje heeft Bart een nog grotere drijfveer. “Ik wil de horende wereld bewijzen dat je als dove evenvéél kan. Wij kunnen ook met de auto rijden, wij gaan ook gewoon werken en staan met beide voeten in het echte leven. Waarom zou je dan niet aan een spelprogramma op televisie kunnen deelnemen? Vergis je niet, leven als dove is niet makkelijk, maar het lukt perfect.”
Liefst 1.200 Vlamingen droomden ervan om de nieuwe Homo Universalis te worden, maar Bart mag zich tot de honderd gelukkigen rekenen die een gooi naar deze ondertussen felbegeerde titel mogen doen. “Ik heb mezelf in een videoboodschap aan de programmamakers voorgesteld. Zonder tolk, zonder woorden. In gebarentaal vertelde ik wie ik was en toonde ik mijn hobby’s: vogels verzorgen, tuinieren… Ik deed uit de doeken welke job ik heb en hoe mijn gezin er uit ziet. Allemaal heel standaard, maar dan wel met gebaren.”
Die aanpak viel blijkbaar in de smaak, want Bart stootte door naar de ultieme selectie. “Daarvoor werd iedereen opgebeld, daar moest ik dus iets op vinden. Met mijn vaste tolk Els deed ik een videochat en kon ik de mensen van Homo Universalis overtuigen. Toen ik het nieuws kreeg dat ik erbij was, sprong ik een gat in de lucht. Superconcent was ik, ik heb meteen het hele huis bij elkaar geroepen.”
Geen voordelen
De eerste proeven heeft Bart ondertussen achter de rug. “Die allereerste dag was toch even aanpassen”, glimlacht hij. “Mijn tolk Els vergezelde me tijdens de opnames en vooraf heb ik de programmamakers gevraagd om de andere kandidaten even te mogen toespreken. Ik legde hen uit wie ik was, vertelde dat ik doof was en vroeg om me niet uit de weg te gaan, maar een inspanning te leveren om met mij te communiceren. De productie van heeft me bij de start wel gewaarschuwd dat er voor mij niks aangepast zou worden. Maar zo moet het ook. Ik wil geen enkel voordeel omdat ik niet kan horen. Als er een proef met muziek de revue passeert: so be it. Ik wil het spel eerlijk spelen. Vorig jaar was er een kandidaat met slechts één arm en die kreeg ook geen hulp.”
Aan winnen denkt Bart (nog) niet. “Ik heb één procent kans, hé”, grijnst hij. “Nogmaals, mijn doel is Vlaanderen te tonen dat iemand met doofheid perfect normaal is. Maar als ik de nieuwe Homo Universalis word, zal ik daar zeker niet rouwig om zijn. Nu geniet ik vooral van het contact met de andere kandidaten. Ze hebben me meteen in de groep opgenomen en iedereen doet moeite om traag en duidelijk met me te spreken. Ik ben best trots dat ik deel mag uitmaken van die bende.”
Vanaf maandag zijn de avonturen van Bart op televisie te volgen en zullen mensen hem ook beginnen herkennen. “Daar heb ik me al op voorbereid, ja”, glimlacht hij. “Ik zal me als een waardige ambassadeur van de dove gemeenschap profileren.”
Het beste van KW
Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier