Archeologen hebben bij recente opgravingen aan het ‘Huis van Hamme’ op het Sint-Maartensplein in Brugge een mysterieuze vondst gedaan. In één van de hoeken van de site waar weldra een nieuw woonproject wordt gebouwd, troffen ze tot hun eigen verbazing een skelet van minstens 400 à 500 jaar oud aan. “Hoe deze man of vrouw dáár terecht is gekomen, is vooralsnog een mysterie. Er is wel een kerk in de buurt, maar we weten dat daar nooit een begraafplaats was”, zegt Jeroen Vanden Borre van onafhankelijk archeologisch bureau BAAC. “Wat de vondst nog intrigerender maakt: bij het skelet werd ook een magnifiek gepolijste dobbelsteen teruggevonden.”
Enkele weken geleden zijn de bouwwerken aan project Huis Van Hamme in Brugge gestart. Voordat de herbestemming van het 18de eeuwse stadspaleis kon beginnen, werd de site uitvoerig archeologisch onderzocht. En dat speurwerk leverde uiterst spannende vondsten op, die ons weer heel wat zullen bijbrengen over het middeleeuwse leven in Brugge die Scone.
Stadspaleis
Tussen de prachtige Sint-Walburgakerk en het Europacollege op het Brugse Sint-Maartensplein ligt een classicistisch stadspaleis dat de laatste dertig jaar lang onderdak bood aan de basisschool van Hemelsdaele. In 2018 kwam het herenhuis leeg te staan. Zonde voor zo’n schitterend gebouw, dat met zijn 32 meter brede gevel het plein domineert.
“Het monumentale pand wordt nu met het grootste respect herschapen tot acht luxueuze appartementen en twee nieuwbouwwoningen. Een ambitieus project op maat van erfgoedontwikkelaar VDD Project Development, dat er een erezaak van maakt om waardevolle gebouwen een nieuwe toekomst te geven.
Rijke geschiedenis
Voordat de werken konden starten werd een uitvoerig archeologisch onderzoek bevolen. Uit vooronderzoek was namelijk gebleken dat er wel eens resten van middeleeuwse gebouwen te vinden zouden kunnen zijn. En inderdaad, de realiteit overstijgt de verwachtingen ruimschoots.
Dankzij het onderzoek konden de archeologen van BAAC de rijke geschiedenis van het terrein reconstrueren, van de middeleeuwen tot vandaag. Zo ontdekte men dat het gebied regelmatig overstroomde tijdens de vroege ontwikkeling van Brugge. Later in de middeleeuwen werd het water dan teruggedrongen tot aan de Verversdijk iets verderop en werd het terrein opgehoogd zodat het bewoond kon worden.
Er werd bewijs gevonden voor houten woningen met bakstenen vloeren en later stevige stenen gebouwen die met al hun luxe de goedgevulde portemonnees van de bewoners in de kijker moesten zetten. De vondsten op het terrein zijn niet min: bakstenen funderingsconstructies, waterputten en andere sporen waarvan de oudste wellicht uit de twaalfde eeuw stammen.
De hoofdvogel van het archeologisch onderzoek? “Dat moeten de twee ingekraste leistenen zijn die een heel tastbaar verleden blootleggen. Op de ene leisteen zijn cijfers en letters te lezen, wellicht een oefening van een lerend kind. De andere steen toont een ridder die op een zwijn rijdt. Dat beeld komt wel vaker voor in de middeleeuwse iconografie en duidt op zondig, risicovol gedrag. Een zwijn is immers een wild dier dat nauwelijks te temmen valt”, zegt Jeroen Vanden Borre.
Skelet
En dan is er nog het skelet en de dobbelstenen. Jeroen Vanden Borre stelt: “In overleg met erfgoedontwikkelaar VDD Project Development, dat eigenaar is van de site, is nu beslist om de vondst verder te laten onderzoeken door een fysisch antropologe. Zij zal in de komende maanden onder andere het geslacht en de leeftijd kunnen bepalen en bijvoorbeeld nagaan of er o.a. een ziekte of ongeval in het spel is. Uit eerder onderzoek weten we dat in de middeleeuwen en later sommige mensen nooit tot op een begraafplaats raakten. Niet zelden ging het om mannen of vrouwen die buiten de maatschappij leefden. We proberen ook de rol van de dobbelsteen te achterhalen. Verder onderzoek kan daar dus mogelijk allemaal meer duidelijkheid over brengen.” (Foto’s BAAC)
Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier