Het AZ Sint-Jan Brugge-Oostende investeert 2 miljoen euro in de renovatie van de kraamafdeling. Die is uniek, want al sinds de jaren ‘80 kunnen aanstaande mama’s er terecht voor een onderwaterbevalling. Met succes, want vandaag bevalt ongeveer de helft van de vrouwen er in het bevallingsbad. En ze komen van ver, want er zijn slechts twee andere ziekenhuizen in Vlaanderen die deze optie aanbieden.
Deze maand starten verbouwingswerken op het verloskwartier van het AZ Sint-Jan, campus Serruys. In 1983 introduceerde dokter Herman Ponette de onderwaterbevalling in Oostende. “Deze aanpak kaderde in de filosofie van de Franse gynaecologen Leboyer en Odent, die de ‘zachte bevalling’ propageerden”, vertelt hoofdvroedvrouw Kathy De Schrooder. “Ouders werden gestimuleerd om bij normale geboortes, zonder medische problematiek, zo natuurlijk mogelijk te werk te gaan en het kind in alle rust ter wereld te laten komen, zonder harde geluiden, met gedempt licht en in een warme, huiselijke ruimte.”
Halfweg de jaren ‘90 opende het ziekenhuis daarom een aquatische verlosafdeling, waarbij een groot relaxatiebad en specifieke bevallingsbaden werden geïntroduceerd. Heel wat vrouwen kwamen – en komen – van ver om te bevallen in campus Serruys. Tegen november wordt het verloskwartier er volledig vernieuwd, met nieuwe bevallings- en ontspanningsbaden. Het AZ Sint-Jan doet deze investeringen, goed voor een prijskaartje van 2 miljoen euro.
Bevallingsbad blijft
Voor de tussentijd werd het bevallingsbad verplaatst, zodat zwangere vrouwen er toch nog gebruik van kunnen maken. Volgens voorzitter van de campus Serruys Danick Minne (Open VLD) zijn de onderwaterbevallingen een visitekaartje voor het ziekenhuis. “Ongeveer de helft van alle bevallingen in campus Serruys gebeurt onder water. Het is een aantrekking voor de hele regio. Ik ben blij dat we kunnen zorgen dat vrouwen ook tijdens de werken kunnen blijven bevallen onder water.”
Campus Serruys renoveert kraamafdeling, maar bevallingsbad blijft beschikbaar tijdens de werken
In Vlaanderen zijn er maar twee andere ziekenhuizen die onderwaterbevallingen aanbieden, in Oudenaarde en Zottegem. Hoe dat komt? “Het vergt meer inspanning van de vroedvrouwen en is arbeidsintensief”, vertelt gynaecoloog Veerle Depauw. “Want als een vrouw pijn heeft, heeft ze steun nodig. Met epidurale verdoving voelt een dame weinig pijn, waardoor de verpleging niet continu noodzakelijk is. Maar na de bevalling geeft het wel meer voldoening aan de vroedvrouwen, omdat ze iets hebben kunnen betekenen voor de patiënte. Het is echt een beleving van een heel team: patiënte, partner, vroedvrouw en artsen.
Controle en inspraak
Vroedvrouw Kathy De Schrooder beaamt: “Het verschil met een andere bevalling is het gevoel van de ouders achteraf. Moeders vertellen hoe hun onderwaterbevalling hen een gevoel van controle en inspraak gaf. Zo konden ze ongekende reserves aanboren. Ze zeggen dat het water en de begeleiding van een vroedvrouw, die alle tijd nam om hen rustig op eigen tempo te laten bevallen, een grote levenservaringen was, die hen de rest van hun leven zal empoweren .”
Er zijn dus heel wat voordelen verbonden aan zo’n onderwaterbevalling. “De vrouw heeft minder pijn, meer ontspangevoel tussen de weeën, meer betrokkenheid van de partner”, somt dokter Depauw op. “Ze heeft meer bewegingsvrijheid. Men kan langer bewegen, en andere houdingen aannemen bij de bevalling. Er is bovendien ook minder kans op een kunstverlossing en inknippen. Aan de andere kant moet de arts wel tijd hebben. Een natuurlijke bevalling kan je minder richten en soms zijn we als arts te laat bij de bevalling omdat het natuurlijke proces van persen minder kunnen tegenhouden.”
Nog in de lift
Ongeveer de helft van de bevallingen in het Serruys gebeurde vorig jaar onder water. Van de gemiddeld 440 bevallingen op jaarbasis vindt 47,5 procent onder water plaats. Dat aantal zit in de lift. “Het KCE, het Belgisch kenniscentrum dat adviezen formuleert over goede verloskundige praktijken, pleit al jaren voor minder medisch ingrijpen bij die vrouwen die een normale zwangerschap en bevalling beleven”, zegt Kathy De Schrooder. “Er zijn enkele kraamafdelingen die een bad hebben waarin de vrouw een deel van haar arbeid kan doorbrengen, maar wij zijn een van de weinigen waar ook de geboorte onder water kan.”
“We blijven dus uniek in het land. Vandaar het grote aantal badbevallingen dat hier elk jaar plaatsvindt. Vrouwen van buiten Oostende vinden bovendien ook de weg naar ons wanneer ze om medische redenen met een keizersnede moeten bevallen. We introduceerden immers in 2008 als eerste in België huid-op-huidcontact bij keizersnede, waarbij we de moeder de unieke kans geven in het operatiekwartier én in de recovery haar baby in haar armen te houden, zoals na een gewone vaginale bevalling. Uit veel onderzoek de laatste jaren blijkt immers dat dicht contact tussen moeder en kind onmiddellijk na de geboorte grote voordelen heeft voor beiden.”
“Ons tweede hopelijk weer onder water”
Charlotte De Backer (31) beviel twee jaar geleden van haar dochter Babette in het bevallingsbad van de campus Serruys. “Bijna 32 jaar geleden wilde mijn mama graag bevallen in het bevallingsbad. Die mogelijkheid bestond toen nog maar net, het stond echt nog in zijn kinderschoenen. Maar jammer genoeg lag ik – en mijn oudere zus ook – in stuit, waardoor zo’n bevalling niet mogelijk was. Mama vertelde altijd dat ze het zo jammer vond dat dat niet gelukt is. Toen ik zelf zwanger was, heb ik een gynaecoloog gezocht die verbonden is aan het Serruys, zodat ik ook onder water zou kunnen bevallen. Zelf sta ik achter bevallen op een zo natuurlijk mogelijk manier. Een epidurale verdoving en een inleiding kunnen zeker nuttig zijn, maar voor mij niet noodzakelijk.”
“De bevalling onder water liep zoals ik verwacht had en ik kijk er dan ook met een heel goed gevoel op terug. In een bevallingsbad mag je geen epidurale verdoving nemen, maar het warme water zorgde er voor dat ik de pijn heel goed kon opvangen. Van zodra ik in het bad stapte, voelde ik dat dat meteen heel veel deugd deed.”
Charlotte is vandaag zwanger van haar tweede kindje, opnieuw een dochter, die in juni verwacht wordt. “Ik hoop dat ik opnieuw in het bad kan bevallen. Ik kan het zeker aan iedereen aanraden. Het is echt een unieke ervaring.”
Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier
