In de Torrepoortwijk plant Ons Onderdak de vervangingsbouw van twaalf ééngezinswoningen en elf seniorenwoningen rond het Torrepoortplein. Er komen in de plaats 54 nieuwe wooneenheden, meer dan een verdubbeling van het aantal woningen. De huidige bewoners moeten tegen de sloop in het voorjaar van 2027 vertrekken, en dat is voor sommigen met veel pijn in het hart.
De 54 nieuwe wooneenheden die woonmaatschappij Ons Onderdak plant in de Torrepoortwijk bestaan uit 42 appartementen en 12 ééngezinswoningen. “De vervangingsbouw dient meerdere doelen”, zegt directeur Tim Fastré van Ons Onderdak. “In eerste instantie het voldoen aan de klimaatdoelstellingen 2050 van de Vlaamse overheid, die oplegt dat alle woningen tegen 2050 moeten beschikken over een energielabel A. Om hieraan te voldoen renoveert en vervangt Ons Onderdak jaarlijks een veertigtal woningen, te starten met de oudste en minst energetische woningen, zoals deze in de Torrepoortlaan.”
Met de vervangingsbouw komen er ook 31 extra woningen op dezelfde ruimte. “We realiseren extra sociale woningen door kwalitatief te verdichten”, vervolgt Tim Fastré. “Door een diverser aanbod bieden we ook een antwoord op de demografische evolutie naar een toenemend aantal alleenstaanden en kleinere gezinnen. Het centrale grasveld waarderen en schalen we op tot een publiek park, met de integratie van een trapveld, spelinfrastructuur, zitbanken en nieuwe bomen.”
Bomen rooien
De oude bomen op het plein worden bewaard. “Het was één van de voorwaarden van de architectuurwedstrijd om maximaal rekening te houden met het behoud van het bestaande bomenbestand. Er zijn bomen in de private voor- en achtertuinen van onze woningen die moeten worden gerooid om de nieuwe weginfrastructuur te kunnen realiseren. In totaal gaat het over 25 bomen die moeten worden gerooid. Deze worden gecompenseerd door 44 nieuw aan te planten bomen.”
“Het is nooit een geheim geweest dat er vervangingsbouw kwam in de wijk” – Tim Fastré, Ons Onderdak
Tegen de afbraakwerken in het voorjaar 2027 moeten de 23 te slopen woningen vrijgemaakt worden. “Elf woningen zijn al vrij door het opzeggen van lopende huurcontracten. Voor de twaalf resterende huurders zal er een alternatieve sociale woning worden aangeboden. Dit proces start nu, waardoor we circa anderhalf jaar de tijd hebben om samen met de huurders een geschikte oplossing te zoeken”, zegt de directeur van Ons Onderdak.
Erfgoed
Veel van die bewoners wonen al heel hun leven in de sociale woning op het Torrepoortplein. Een van hen is Jan Claus (61), die al bijna tien jaar de plannen voor de wijk met argusogen volgt. Eind 2016 richtte hij daarvoor de facebookpagina ‘Torrepoortplein is erfgoed’ op. “Het Torrepoortplein is na bijna 70 jaar een stuk erfgoed geworden: de unieke combinatie van plein en huizen in de stijl van de jaren vijftig maakt het een charmante en mooie plaats om te wonen. Er is ook een organisch gegroeide wijkgemeenschap. Jammer dat dit nu moet verdwijnen.”, zucht Jan.
Jan toont hoe zijn tuin doormidden gekliefd zal worden door een weg. “Dat zijn appel- en perenbomen van 65 en 68 jaar oud. Van de appelen laat ik soms appelsap maken, ook de peren zien er goed uit en zijn lekker. Ja, er is zeker ongenoegen bij de bewoners. Ze hebben een beetje het gevoel dat ze jarenlang dom gehouden werden. De eerste geruchten dat alles platgegooid zal worden dateren al van 2018. De mensen zitten echter in een zwakke positie. Vandaar dat ik de enige ben die zijn nek uitsteekt en wat weerwerk biedt. Ze gaan de bewoners wel iets anders geven, maar dat zal sowieso veel kleiner zijn”, zegt Jan Claus.
Concrete planning
“Het is nooit een geheim geweest dat er vervangingsbouw kwam in de wijk, daar is steeds transparant over gecommuniceerd met de bewoners”, reageert Tim Fastré van Ons Onderdak. “We verwijzen hierbij ook naar de jaarverslagen op onze website, die voor iedereen toegankelijk zijn. De bewoners kregen op 19 augustus een uitgebreide toelichting over het project, dit meteen na de goedkeuring van het schetsontwerp door de raad van bestuur van Ons Onderdak. De opmerkingen van de bewoners op het schetsontwerp werden genoteerd en worden nu verder onderzocht in de ontwikkeling van de plannen.”
De sloop en vervangingsbouw zijn dan ook nog niet voor meteen. “Momenteel ligt er een schetsontwerp voor. Er moet dus nog heel wat studiewerk gebeuren, de omgevingsvergunning moet nog worden ingediend en de aannemers moeten nog worden aangesteld. De sloopwerken en het aansluitend archeologisch onderzoek worden voorzien in het voorjaar 2027. De infrastructuurwerken en de bouwwerken zullen hierna starten. Het einde van alle werken infrastructuur, bouw en omgevingsaanleg zijn voorzien eind 2029”, besluit Tim Fastré van Ons Onderdak.
