West-Vlaamse N-VA-burgemeesters willen geen verplichte fusies: “Gedwongen huwelijken mislukken altijd”

Verplichte gemeentefusies vanaf 2030. N-VA heeft dit plan op de Vlaamse onderhandelingstafel gelegd, maar daar zijn de West-Vlaamse N-VA-burgemeesters niet voor gewonnen. © Heinz
Philippe Verhaest

Moeten gemeenten al dan niet verplicht fuseren? Die vraag ligt bij de Vlaamse onderhandelingen op tafel en drijft een wig tussen CD&V en N-VA.

Als het van N-VA afhangt, dan zal de volgende Vlaamse regering een gedurfde stap zetten: gemeenten zouden vanaf 2030 verplicht moeten fuseren om de lat minstens op 40.000 inwoners te leggen. Tot dan blijft de mogelijkheid bestaan om vrijwillig met elkaar samen te vloeien.

Als N-VA haar plannen kan doorzetten, zou het aantal Vlaamse gemeenten dalen van driehonderd naar nog een honderdtal. Het plan is terug te vinden in de startnota van de werkgroep Binnenlandse Aangelegenheden, maar CD&V is tegen. In die mate dat de christendemocraten zelf stellen dat ze in dit geval niet in een regering zullen stappen.

Belang inwoners moet primeren

Ook enkele West-Vlaamse N-VA-burgemeesters zijn het opzet niet genegen. “Fusies op vrijwillige basis moeten zeker kunnen”, vindt Dominique Cool, burgemeester van Langemark-Poelkapelle. “Maar gedwongen huwelijken zijn gedoemd om te mislukken. Daar kan ik me niet achter scharen. Wat er exact op tafel ligt bij de Vlaamse onderhandelingen weet ik niet, maar de puzzel moet kloppen. Het gaat om mensen Zij ondervinden onmiddellijk impact van dergelijke beslissingen. Het belang van onze inwoners moeten altijd primeren.”

“Een verplichte fusie is voor mij, en veel anderen, een brug te ver. We kunnen elkaar ook versterken door intensief samen te werken” – Koenraad Degroote, burgemeester Dentergem

Ook Wilfried Vandaele kan zich niet achter een verplichte fusiegolf scharen. De burgemeester van De Haan en voormalig Vlaams parlementslid benadrukt dat het partijprogramma van N-VA het op geen enkel moment over een dergelijke piste heeft.

“Op pagina 80 staat letterlijk dat vrijwillige gemeentefusies kunnen. N-VA zal gemeentebesturen daarin ook ondersteunen en vraagt hen om grondig na te denken over de materie, maar het woord verplichting staat nergens te lezen. Volgens mij wordt dit punt louter met een strategisch doel aangewend.”

Liever samenwerken

“De soep wordt nooit zo heet gegeten als ze opgediend wordt”, glimlacht Koenraad Degroote, N-VA-burgemeester van Dentergem. “Maar mijn standpunt is al jaren duidelijk: fusies zijn niet nodig. Zolang je als een goeie huisvader je gemeente bestuurt, is veel mogelijk. Ik ben wél voorstander van een doorgedreven samenwerkingsverband met naburige gemeenten. We kunnen elkaar zeker versterken zonder daarom met elkaar te moeten trouwen. En al zeker niet verplicht. Dat is voor mij, en veel anderen, een brug te ver.”

In West-Vlaanderen naderen momenteel twee vrijwillige fusieprojecten de eindfase: Wingene-Ruiselede en Meulebeke-Tielt. Daar zijn telkens CD&V-burgemeesters actief.