Vader en zoon De Clerck na heisa over samenwerking met ‘aartsvijand’: “We zien elkaar doodgraag, dan mag het al eens botsen”

Stefaan De Clerck: “Als je kijkt naar alle grote hervormingen in dit land: die zijn er allemaal gekomen door CD&V, niet door N-VA.” © Christophe De Muynck
Paul Cobbaert
Paul Cobbaert journalist

Met hartige ‘meatballs’ en Italiaanse rode wijn, zo werden de plooien ten huize De Clerck weer glad gestreken. Met dank ook aan de verzoenende inbreng van de vrouwen. Toch blijven vader Stefaan en zoon Felix botsen over het Kortrijkse kartel met ‘aartsvijand’ Vincent Van Quickenborne. “Die man vertoont gedrag dat niet past bij een goede bestuurder.”

Spoiler alert: wie denkt dat vader en zoon met getrokken messen tegenover elkaar staan, zal hier op zijn honger blijven zitten. Er heerst een gemoedelijke sfeer ten huize Stefaan De Clerck, vlakbij de Broeltorens in Kortrijk. Het is maandagmorgen en wanneer wij arriveren, staan de koffie en de pistolets al klaar. “Wie zal hier vandaag aan het kruis genageld worden”, knipoogt vader Stefaan (72), aka Padre, verwijzend naar Goede Vrijdag. Zoon Felix (40), hip petje op het hoofd, is wat meer op zijn hoede. Of toch in het begin van het gesprek.

Het is de eerste én enige keer dat ze samen een interview geven over de politieke gebeurtenis die al wekenlang talk of the town is: de CD&V die voor de lokale verkiezingen een stadslijst vormt met Team Burgemeester van Vincent Van Quickenborne (Open VLD). Je moet weten: Q was destijds de man die Stefaan De Clerck uit het stadhuis kieperde. Het is nooit meer goed gekomen tussen de twee. Stefaan doet intussen niet meer aan politiek en is voorzitter van Proximus. Felix wel: hij is campagneleider van CD&V en ook lokaal actief.

Laten we beginnen bij het begin: waarom gaat CD&V in zee met de burgemeester, Felix?

Felix: “Omdat wij na twaalf jaar oppositie weer beleid willen voeren. Wij willen impact hebben op deze stad. De partij heeft geoordeeld dat dat het beste kan door een stadslijst te vormen met Team Burgemeester. Het nieuwe decreet was daarvoor een belangrijke katalysator. De eerste gesprekken werden trouwens gevoerd toen Ruth Vandenberghe nog burgemeester was. Er was meteen een klik. Intussen is Vincent terug in Kortrijk, maar dat verandert niets aan de inhoud van het project. Ikzelf was niet betrokken bij die gesprekken, maar ik heb de samenwerking wel goedgekeurd. Ik wil loyaal zijn aan mijn partij.”

U gaat niet akkoord, Stefaan?

Stefaan: “Het principe is goed. Er is meer samenwerking nodig in de politiek. Het gaat voor mij over de persoon. Als je wil dat zo’n project slaagt, heb je integere leiders nodig. Van Quickenborne is dat niet. Dat staat zelfs los van wat twaalf jaar geleden gebeurd is.”

Dat zijn zware woorden.

Stefaan: (onverstoord) “Ik baseer mij op wat ik zie en hoor in deze stad. Op wat ik lees in de media. Er zijn zoveel verhalen én feiten waardoor ik dat durf te zeggen. Denk aan het safehouse, aan het wildplassen, aan het coronafeest na Kamping Kitsch, enzovoort. Ik ga hier geen details uitsmeren – als je die wil kennen, moet je eens je oor te luister leggen bij de Kortrijkzanen. Je zal wat te horen krijgen. Die man vertoont gedrag dat niet past bij een goede bestuurder. Je kan je toch niet voorstellen dat zo’n man de politie aanstuurt? Ik ben trouwens nog niemand tegengekomen die mij daarover ongelijk geeft. Dat wil wat zeggen, hé. (benadrukt) Dus: samenwerking oké, maar er zijn grenzen. Ik ben zeer gevoelig voor deontologie en integriteit. Een politicus heeft een voorbeeldfunctie, vind ik.”

“Van Quickenborne is geen integere leider. Er zijn zoveel verhalen én feiten waardoor ik dat durf te zeggen”

Felix: “Illegale feiten zoals dat coronafeest, kunnen uiteraard niet door de beugel. Ik keur dat ook ten zeerste af. Er zijn daarover duidelijke afspraken gemaakt, ook met Vincent. Wij verwachten exemplarisch gedrag van iedereen.”

Stefaan: (rolt de ogen) “En jij denkt dat hij luistert?”

Felix: “Dat weet ik niet, maar finaal is het aan de kiezer om te oordelen of iemand verder kan doen of niet. De kiezer kan honoreren of afstraffen. In juni zijn er nationale verkiezingen. Daarna zien we wel.”

Stefaan: “Dat worden belangrijke verkiezingen. Ook voor Kortrijk.”

Is het nog niet zeker dat Van Quickenborne de stadslijst zal trekken?

Stefaan: “Néén. Eerst de nationale verkiezingen afwachten.”

Felix: “Het ligt inderdaad nog niet vast. We hebben afgesproken om de lijstvorming pas te doen ná 9 juni. En ja, uiteraard zal de uitslag daarvan een rol spelen.”

Stefaan: “Stel nu dat Ruth de lijst zou trekken: daar zou ik geen problemen mee hebben. Verre van zelfs. Ik ken haar goed. Zij is iemand die ik zeker kan steunen.”

Bent u kwaad op uw zoon?

Stefaan: (blaast) “Kwaad niet, neen. Ik was vooral verrast. Onaangenaam verrast.”

Felix: “Dat begrijp ik. Mijn vader wist op voorhand van de samenwerking, maar de beelden van de persconferentie zijn hard binnengekomen. Ik, die daar achter Vincent sta … (even stil) En niet alleen bij mijn vader. Ik heb de impact daarvan onderschat. Ik heb lang getwijfeld of ik daar wel naartoe zou gaan. Uiteindelijk vond ik dat wel nodig. Als je wil meedoen aan het nieuwe project, als je impact wil hebben, dan mag je je niet verstoppen. Maar ik had nooit achter Vincent mogen staan. Ik heb daarmee mensen gekwetst. Mensen die ik graag zie. En dat was niet de bedoeling.”

“Ik had nooit achter Vincent mogen staan. Ik heb daarmee mensen gekwetst”

Stefaan:“Die beelden hebben inderdaad emoties opgewerkt. Het was trouwens anders afgesproken op de vergadering. Er was afgesproken dat Ruth en Hannelore (Vanhoenacker, CD&V, red.) het woord zouden nemen. Maar wie kaapt er daar de micro? (zwijgt even) Vincent doet het hele verhaal uit de doeken, tegen alle afspraken in. (feller) Wat voor de zoveelste keer het probleem bevestigt.”

Felix: (knikt) “Ik heb de impact van die beelden onderschat. Ook op mijn familie. Dat is een les die ik geleerd heb. Ik had op voorhand ook met mijn broers en zussen moeten praten, en niet alleen met mijn vader.”

Stefaan: “Marie is schepen in Wevelgem en Julie gemeenteraadsvoorzitter in Bonheiden. Ook zij werden hierover aangesproken. Maar Felix heeft het uiteindelijk goed opgelost. Hij heeft gedaan wat ik altijd gedaan heb in crisissituaties: de familie bijeenroepen. De hele tribe. En hij heeft zélf gekookt.” (lacht)

Felix: “Meatballs met ricotta en Parmezaanse kaas. Een recept van Yotam Ottolenghi. En vader heeft voor de wijn gezorgd.”

Stefaan: “Een goede fles Italiaanse rode wijn.”

Felix: “Ik ben blij dat ik dat gedaan heb. Er is niets beter dan lekker eten en drinken als je een goed gesprek wil voeren.”

Stefaan: “In het begin was de sfeer wat ongemakkelijk. Wat stil. Het zijn de vrouwen die voor verzoening gezorgd hebben. De drie zussen en moeder. Hun inbreng was verzachtend en doorslaggevend.”

Felix: “Finaal is moeder hier baas. Papa spreekt veel, maar als mama iets zegt, dan luisteren we allemaal.”

Stefaan: (lacht luid)

Felix: “Nu, wij hebben als familie al wat watertjes doorzwommen, hoor. Wij zijn niet zo makkelijk uiteen te krijgen.”

Stefaan: “De gesprekken hebben geholpen. Ik begrijp Felix vandaag beter dan in het begin. Ik begrijp dat hij loyaal wil zijn tegenover de partij. Maar dat beeld…”

Felix: “Ik had daar niet mogen staan, pa. Akkoord. Ik had aan de zijkant moeten staan.Lessons learned.”

Stefaan: “Het is goed dat Felix zijn eigen loopbaan aan het maken is. Ik steun hem sowieso in wat hij doet. Ondanks alles. Weet je trouwens wat mij het meeste fier maakt? Dat elk van mijn vijf kinderen maatschappelijk engagement toont. Dat ze betrokken zijn bij wat er gebeurt in onze samenleving. Dat hebben ze trouwens minstens evenveel van de moeder.”

Felix: “Ik wist ook wel dat mijn vader mij uiteindelijk zou steunen. Dat is wat vaders doen, toch? Wij zien elkaar doodgraag. Dan mag het al eens botsen. We doen dat ook graag, eens goed discussiëren. Dat scherpt onze geesten aan.”

Felix doet ook mee aan de federale verkiezingen. Hij staat op de vierde plaats. Had hij geen strijdplaats verdiend, Stefaan?

Stefaan: “Ik vind natuurlijk van wel. Ik vind in het algemeen dat Zuid-West-Vlaanderen wat onderbedeeld is op onze lijsten. Maar goed: onze lijsttrekkers Hilde (Crevits, red.) en Nathalie (Muylle, red.) verdienen verder alle steun. Dat zijn straffe vrouwen en zulke politici hebben we vandaag nodig. Onze democratie staat onder druk door het succes van extreemlinks en extreemrechts. Als je die democratie wil beschermen, heb je sterke en integere leiders nodig. Mijn stelling over de Kortrijkse stadslijst is dus vanuit een diepere bezorgdheid geïnspireerd. Het is niet met mensen zoals Van Quickenborne dat we onze democratie gaan redden.”

Had u op politiek vlak niet verder willen staan, Felix? U lijkt soms de eeuwige belofte.

Felix: “Dat is hoe journalisten mij omschrijven. Zij hadden wellicht andere verwachtingen na deshame-betoging (waarmee hij in 2011 meer dan 30.000 mensen op straat kreeg, red.). Maar ik volg mijn eigen pad. Ik heb eerst twaalf jaar in de kunstensector gewerkt. Ben ik ontgoocheld over die vierde plek? Ja, natuurlijk. Omdat ik ambitie heb in de politiek. Maar ik ben ervan overtuigd dat wij de grote verrassing van de verkiezingen zullen worden. Dus je weet nooit.”

Stefaan De Clerck: “Als je kijkt naar alle grote hervormingen in dit land: die zijn er allemaal gekomen door CD&V, niet door N-VA.”
Stefaan De Clerck: “Als je kijkt naar alle grote hervormingen in dit land: die zijn er allemaal gekomen door CD&V, niet door N-VA.” © Christophe De Muynck

Bestaat de kans dat we na 9 juni in een impasse belanden?

Stefaan: “Ik vrees van wel, ja. Ik ben eigenlijk nog nooit zo pessimistisch geweest over verkiezingen. En er zijn er niet alleen in België, maar ook in Europa én in Amerika. Zal onze democratie overeind blijven? Ik maak me daar grote zorgen over. De mensen zijn ontevreden, maar het beleid kan geen antwoorden formuleren. Het gebrek aan hervormingen, zeker op federaal niveau, versterkt die ontevredenheid.”

Felix: “Sta mij toe iets optimistischer te zijn. Akkoord dat Vivaldi niet gelukt is. Ik kijk daarvoor naar de premier. Alexander De Croo (Open VLD) was te veel bezig met zijn functie en te weinig met hervormingen. (fijntjes) Hij was bang dat Vincent Van Peteghem (CD&V) te populair zou worden in zijn streek, zeker? Maar het is niet allemaal naar de wuppe, zoals N-VA zegt. Het is niet omdat iets moeilijk is dat het onmogelijk is. Onze ministers hebben bewezen dat er ook op federaal niveau nog dingen mogelijk zijn, ondanks de tegenwerking.”

Stefaan: “Er is nog nooit zoveel nood geweest aan een partij zoals CD&V. Daar ga ik mee akkoord. Als je kijkt naar alle grote hervormingen in dit land: die zijn er allemaal gekomen door CD&V, niet door N-VA. We hebben vandaag opnieuw nood aan een grote hervorming, maar welke partij zal ons nog volgen?”

Felix: “Weet je wat ook leeft onder de bevolking? Het gevoel dat het sociaal contract met de overheid gebroken is. Dat is ook waarom Vlaams Belang zo sterk scoort. En dat klopt ook deels. (windt zich op) Je moet eens kijken hoeveel middelen naar Antwerpen vloeien en hoeveel naar West-Vlaanderen. Alsof wij hier geen grote noden hebben! De mensen voelen dat verschil ook, hoor. Dat is niet rechtvaardig.”

Stefaan: “Als je de democratie wil versterken, moet je eerst en vooral weer kleinere kieskringen invoeren. Dat zou de band versterken tussen de burger en zijn parlementair. Vraag eens op de markt van Kortrijk wie vijf parlementairen kan opnoemen. Niemand kan dat, omdat de band gebroken is. De mensen moeten opnieuw kunnen stemmen voor politici die ze kennen en vertrouwen.”

Voor wie gaat u straks stemmen? Is dat sowieso CD&V?

Stefaan: “In juni wel. Met volle overtuiging. Wat oktober betreft: als Felix ook effectief op de lijst staat, ga ik natuurlijk voor hem stemmen.”

Felix: “Het zou er nog aan ontbreken.” (lacht)

Stefaan: “Maar ik ga niet alle bolletjes kleuren.” (lacht)