“Ze zijn van West-Vlaanderen een Bokrijk aan het maken”: N-VA-kopstukken Jean-Marie Dedecker en Sander Loones vlijmscherp net voor verkiezingen

“Geen vergunning omdat het nachtleven van de zeepier verstoord wordt: daar zakt mijn broek van af.” Het Agentschap Natuur en Bos is de gebeten hond voor N-VA-kopstukken Jean-Marie Dedecker en Sander Loones. De aanval die ze lanceren, is vlijmscherp. Dat onze provincie een Bokrijk aan het worden is, zeggen ze ook. Daarom willen ze komaf maken met drie dingen: het zogenaamde pestbeleid, de Vivaldi-regering en … België.

Een witte hoeve aan de vaart in Slijpe bij Middelkerke: dat is het kleine paradijs van Jean-Marie Dedecker (71). Vrouwlief Christine heeft koffie en koekjes klaargezet. Dat we nergens beter kunnen zitten voor het interview, zegt hij. “Op een boogscheut van de zee en omringd door landbouwgrond: is dat niet fantastisch?” Dat het ook een symbolische plek is, voegt Sander Loones (45) toe. “Het is hier op het terras dat we enkele maanden geleden onze samenwerking beklonken hebben. Wij hebben één doel voor ogen: Vivaldi moet weg. Daarom bundelen wij onze krachten. We denken ook voor tachtig à negentig procent hetzelfde.”

En dus trekt Dedecker straks de federale lijst van N-VA, hoewel hij geen lidkaart heeft. “Vivaldi is de grootste catastrofe die ik ooit heb meegemaakt. Als we nu niet ingrijpen, gaan we de dieperik in. Maar ik blijf onafhankelijk omdat ik mijn freedom of speech wil behouden.” Dat hij het ook doet voor Middelkerke, benadrukt hij en hij verwijst naar Silt, het gloednieuwe casino. “Dat is op enkele jaren tijd gebouwd. Dat was mij nooit gelukt als ik geen contacten had in Brussel.”

Meneer Loones, u moet zo wel naar het Vlaamse ‘smurfenparlement’ verhuizen, om de woorden van meneer Dedecker te gebruiken.

Loones: “Neen. Ik heb zélf voorgesteld om de kaarten zo te leggen. Waarom? Omdat ik snak naar een parlement waar échte beslissingen worden genomen. In het federaal parlement kunnen ze alleen nog beslissen over wie de gazetten mag verdelen. Ik ga daarom niet akkoord dat dat een smurfenparlement is.”

“Schrijf maar op: Sander wordt minister in de volgende Vlaamse regering” – Jean-Marie Dedecker

Dedecker: “Waarom zeg ik dat? Omdat de echte macht nog altijd federaal ligt. Dat gaat over migratie, over fiscaliteit. Vlaanderen moet dringend meer bevoegdheden krijgen. Dan ga ik niet meer zeggen dat het een kleuterparlement is.”

Loones: “Dat is een strijd die ik graag ga voeren, Jean-Marie.” (lacht)

Dedecker: “Schrijf maar op: Sander wordt minister in de volgende Vlaamse regering.”

Bent u dat beloofd, meneer Loones?

Loones: “Maar neen. Zo werkt onze partij niet.”

Dedecker: “Maar het is wel nodig dat we weer een West-Vlaamse minister hebben. Ik ga het niet doen, dus wie zal het worden?” (grijnst)

Loones: (ontwijkend) “Ik ga wel akkoord dat dat een verschil maakt. De meeste ministers zorgen goed voor hun eigen streek. Dat is ook logisch. Dus het zou goed zijn dat alle partijen kiezen voor meer West-Vlaamse ministers.”

Dat staat genoteerd. Onze krant heeft tien prioriteiten opgesteld voor onze provincie. Welke prioriteit staat voor u bovenaan?

Dedecker: “Wat zijn die tien? Ik heb die nog niet bekeken.”

Loones: “Wacht, kijk hier.” (haalt zijn smartphone boven en overloopt ze)

Dedecker: “Doe maar mobiliteit: dat is voor mij het belangrijkste. De kostprijs van het fileleed is gigantisch. Een derde rijstrook op de E403 is een evidentie. Maar ik kijk ook naar het pestbeleid tegenover de automobilist. (windt zich op) Ik ben dat kots- en kotsbeu. Overal zone-30, ’s nachts amper 120 km/u, torenhoge boetes: dat heeft niets meer met veiligheid te maken. In Middelkerke zijn er nul flitspalen en nul trajectcontroles. Er zijn hier niet meer of niet minder ongevallen dan elders.”

Loones: “Je ziet: hier zit geen uitgebluste politicus. (lacht) Ik heb de voorbije weken twee boetes in mijn bus gekregen: een keer 51 km/u en een keer 53 km/u. Dat is het gevolg van het beleid van Van Quickenborne (Open VLD) die de marge heeft afgebouwd. (fijntjes) Dan hadden we eens een West-Vlaamse minister …”

Dedecker: “Dat is de mensen kwaad maken. Maar het gaat ook over infrastructuur. In plaats van te panikeren over het klimaat, doe iets. Wij hebben hier in Westende een nieuwe zeedijk aangelegd. De mensen zijn voor duizend jaar gerust.”

Loones: “Wat Jean-Marie hier doet, is wat wij in Koksijde van nature hebben: hoge duinen, brede stranden en een sterke dijk. Dat is het model dat over de hele kust zou mogen uitgerold worden.”

Dedecker: “Maar wat gebeurt er in de praktijk? Kijk naar het nieuwe ruimtelijke beleidsplan van de deputatie. Weet je wat het gevolg zal zijn? Dat onze dorpen en onze verbindingen dood bloeden. Ze zijn van West-Vlaanderen een Bokrijk aan het maken.”

Wie zijn ‘ze’?

Dedecker: (windt zich op) “Lees die rapporten! Het beleidsplan is gemaakt door drie professoren die verzekers op sandalen lopen van boombladeren. Dat zijn mensen die twaalf verdiepingen hoog wonen in Gent en Antwerpen, maar tussendoor eventjes gaan zeggen hoe wij hier moeten leven. We mogen verdorie geen grootwarenhuizen meer inplanten. Waar gaat dat eindigen? En de deputatie slikt dat allemaal.”

Wat is uw prioriteit, meneer Loones?

Loones: “De braindrain stoppen. Dat begint met goed onderwijs. We hebben goede onderwijsinstellingen in onze provincie, maar ze mogen te weinig opleidingen aanbieden. De meeste jongeren trekken naar Gent of Leuven en blijven daar hangen. Neem nu de hotelschool in Koksijde. Waarom kan er daar geen graduaat horeca aangeboden worden?”

Vlaams Belang wil een eigen West-Vlaamse universiteit. U ook?

Loones: “Neen. Dat is het geld door ramen en deuren gooien. Uit een studie van het Planbureau blijkt niet toevallig dat de allerslechtste begroting van Vlaams Belang komt. Je zou wel extra opleidingen moeten aanbieden die specifiek gericht zijn op onze arbeidsmarkt. Dat gaat dan vooral over economie en zorg. Onze bedrijven snakken naar extra volk, maar ze vinden niemand.”

Welke prioriteit zou u zelf nog toevoegen aan de lijst?

Dedecker: “De reglementitis stoppen. Het pestbeleid. Het is daardoor dat we niets meer gedaan krijgen in Vlaanderen. Het casino is een uitzondering. Weet je wat het probleem is? Dat de administratie te veel macht heeft. Als wij naast de duinen een voetbalveld willen aanleggen, botsen we op een neen. De verlichting is te schadelijk voor de aanwezige vleermuizen. Het heeft mij bloed, zweet en tranen gekost om een zwembad te zetten. Het gekrijs van de kinderen zou de duinpieper verstoren. En zo kan ik het ene voorbeeld na het andere geven. De jachthaven van Nieuwpoort mag niet uitbreiden omdat daar een speciaal vogeltje zit. Dat is toch om zot van te worden? Dat is allemaal ANB (Agentschap voor Natuur en Bos, red.)! Zij spelen rechter en partij: dat is het grote probleem. Als gemeente kan je daar niet tegenop.”

Loones: “Enkele jaren terug botste ook Bellewaerde op een neen. Het pretpark wou enkele bomen kappen om een nieuwe attractie te bouwen. Nota bene bomen die het zelf vrijwillig had geplant. Mag niet, zei het ANB, want die bomen zijn inmiddels een bos geworden. Had Bellewaerde dus geen bomen geplant, was er geen probleem.”

Dedecker: “Dat is het pestbeleid.”

Dat is een opmerkelijke aanval. U weet dat het ANB de administratie is van uw minister Zuhal Demir?

Dedecker: “Maar dat heeft niets te maken met Zuhal. Zij zit tussen hamer en aambeeld. Zij moet natuur en landbouw verzoenen. Doe het maar, hé. Het stikstofprobleem dateert al van de jaren negentig. Niemand heeft ooit iets gedaan, waardoor Zuhal nu met de gebakken peren zit. En ik ga meer zeggen: chance dat we haar hebben. Zij is daar de enige met gezond verstand. Zij kan daar niet aan doen dat het ANB zichzelf boven de wet plaatst.”

“De politiek heeft te veel macht uit handen gegeven aan administraties zoals Natuur en Bos” – Sander Loones

Loones: (knikt) “Vlaanderen kent een noordelijke bestuurscultuur. Dat is op veel vlakken positief, maar op dit domein is het doorgeslagen. De politiek heeft te veel macht uit handen gegeven aan administraties zoals Natuur en Bos.”

Dedecker: “Zij misbruiken de macht die ze hebben. Nog één voorbeeld. Wij hadden hier graag een wandelpad met schelpen aangelegd dat we ’s avonds zouden verlichten. Dat mocht niet, omdat dat het nachtleven van de zeepier zou verstoren. Dan zakt mijn broek af. Ik word daar zot van. Gelukkig kan ik dan bellen met Zuhal om die dingen toch te regelen. Er zijn intussen 27 West-Vlaamse bedrijven vertrokken naar het noorden van Frankrijk omdat ze dat pestbeleid beu zijn.”

Loones: “Het evenwicht tussen politiek en administratie moet hersteld worden. Het klinkt misschien raar, maar in deze zaken hebben we méér politiek nodig.”

Welke prioriteit zou u toevoegen, meneer Loones?

Loones: “De begroting op orde zetten. Als dat niet gebeurt, komen zelfs onze pensioenen in gevaar. Dat zou van iedereen de eerste prioriteit moeten zijn.”

Is dat een specifieke prioriteit voor onze provincie?

Loones: “Toch wel. Meer zelfs: het hele Vivaldi-beleid is vooral voor West-Vlaanderen een drama. Neem nu de torenhoge fiscaliteit. Wie betaalt de meeste belastingen? De mensen die werken. En waar werken de mensen het meest? In onze provincie. Als de werkzaamheidsgraad overal zo hoog zou zijn, is het begrotingsprobleem voor een groot stuk opgelost. (op dreef) Maar het gaat ook over het migratiebeleid dat fout loopt. De bootjes naar Engeland vertrekken bij ons, hé. Het gaat over het energiebeleid. Kerncentrales worden gesloten en wie mag de miserie oplossen? Onze provincie. Wij krijgen Ventilus en wat weet ik nog allemaal.”

Dedecker: (droog) “Dat we inderdaad gek zijn.”

Wat is uw ambitie op 9 juni in onze provincie? Is het realistisch om opnieuw te dromen van 20 procent zoals vorige keer?

Dedecker: “Ja, natuurlijk. Dat is onze ambitie.”

Loones: “Akkoord. Maar het gaat niet over het cijfer op zich. Wij moeten zoveel mogelijk zetels binnenhalen zodat we eindelijk kunnen zorgen voor een communautaire omwenteling. De noden van onze provincie zullen niet opgelost worden door een tweede Vivaldi. Als je dieper doordenkt, kan je niet anders dan vaststellen dat België het grote probleem is. België is verspilling, op élk vlak. Het is tijd voor meer Vlaanderen.”

Zou u in het geval van een tweede Vivaldi een Vlaamse regering met Vlaams Belang overwegen?

Dedecker: “Ik wel. Ik ben een democraat. Als de bevolking kiest voor Vlaams Belang, dan krijgen zij het initiatiefrecht. Op sommige vlakken kunnen wij zeker goed overeenkomen met hen, dus waarom niet?”

En u, meneer Loones? Wat als Vlaams Belang bereid is om uw programma uit te voeren?

Dedecker: “Eindelijk een moeilijke vraag voor Sander.” (grijnst)

Loones: “Maar neen. Er zijn twee regeringen te vormen. Waar liggen de grote uitdagingen? We hebben het net gezegd: op federaal niveau. Daar zal Vlaams Belang nooit een rol van betekenis spelen. Een stem voor Vlaams Belang is dus een nutteloze stem. Maar goed. De vraag is dus: moeten wij een Vlaamse regering met hen overwegen? Om wat te doen, is al een eerste bedenking. Als we al thema’s gemeen hebben, is het federaal. Maar ik heb ook een fundamenteel bezwaar. Als je met Vlaams Belang een Vlaamse regering vormt, mag je zeker zijn dat er federaal een tweede Vivaldi komt. En zoals gezegd: dat zou een ramp zijn, zeker voor West-Vlaanderen. Voilà, moeilijk is dat niet, hé.” (lacht)