Maaike De Vreese, ‘leading lady’ van N-VA over de crisis in de Vlaamse regering: “Neen, dit is geen reclame voor de politiek”

“Als stikstof niet opgelost raakt, wat dan met andere belangrijke dossiers zoals Ventilus?” Het is een pertinente vraag van Maaike De Vreese, de nieuwe nummer één van N-VA in Brugge. De 38-jarige criminologe kijkt met lede ogen naar de chaos in de Vlaamse regering. Als Brugge op tafel komt, klinkt ze plots een pak strijdvaardiger.

“We maken een ongeziene crisis mee”, zegt Maaike De Vreese die ook Vlaams Parlementslid is voor N-VA. “Dit is geen reclame voor de politiek.” Ze slaakt een diepe zucht en zwijgt even. Of ze over deze crisis vrijuit mag praten van haar partij, wil ik eerst weten. “Onze woordvoerder weet dat ik dit interview doe, maar ik heb geen instructies gekregen. Dus ja, ik mag mijn eigen mening vertolken. Het moet zijn dat ze mij vertrouwen, zeker?” (glimlacht)

Welaan dan, wat denkt u van de stikstofcrisis?

“Ik maak me grote zorgen. Echt grote zorgen. Er is maar één oplossing en dat is een akkoord sluiten. Ik hoop nog altijd dat dat gebeurt. Dit is een ongelooflijk belangrijk dossier, ook voor onze provincie. Als we geen akkoord sluiten, dan dreigt een vergunningenstop. En wie zijn daar de slachtoffers van? Alle ondernemers, en dus ook de landbouwers. Ik betreur écht dat bepaalde partijen zelfs in zo’n belangrijk dossier hun electorale belangen niet kunnen overstijgen.”

U bedoelt CD&V?

(knikt) “CD&V is met de kiesdrempel aan het flirten. Zij spelen volgend jaar op leven en dood. Natuurlijk spelen electorale motieven dan een rol, maar dat mag niet blijven duren. Zij hadden dertien knelpunten die ze wilden uitgeklaard zien. Op maar liefst twaalf punten hebben ze toegevingen gekregen. (feller) Is dat niet genoeg? Komaan, zeg. Het maakt me echt kwaad dat een akkoord daardoor niet lukt.”

Moet u niet in eigen boezem kijken? Heeft uw partij CD&V niet te veel vernederd door te zeggen dat u hen kapot wil?

“We moeten naar de toekomst kijken. Je kan geen electorale spelletjes spelen in zo’n dossier.”

U ontwijkt de vraag. CD&V voelt zich vernederd door uw partij en heeft daarom geen zin om grote toegevingen te doen.

(aarzelend) “Er zijn misschien uitspraken geweest in het verleden … Maar dat speelt toch geen rol in dit dossier? We moeten dit gewoon oplossen. De Vlaamse regering heeft al bewezen dat ze moeilijke dossiers kan oplossen en ze moet dat opnieuw doen. Want als stikstof niet opgelost raakt, wat dan met andere belangrijke dossiers zoals Ventilus? Stikstof is niet de enige uitdaging voor Vlaanderen, hoor.”

(lees verder onder de foto)

Het tracé van Ventilus zou normaal in deze periode beslist worden.

(knikt) “Het gevaar bestaat dat stikstof ook dit dossier zal blokkeren. Als stikstof niet opgelost raakt, zal het moeilijk worden om nog andere knopen door te hakken. Maar ik wil ook optimistisch zijn: ik blijf geloven dat de rede zal zegevieren.”

Leeft het stikstofdossier ook in de stad? Of is dat alleen op het platteland?

“O jawel, dat is een foute tegenstelling die sommigen graag creëren. Ook de mensen die in Brugge wonen, liggen wakker van onze voedselvoorziening. Dat is iets wat overal leeft.”

Is bevoegd minister Zuhal Demir (N-VA) niet te streng voor de landbouw? Dat is wat veel boeren zeggen.

“Neen, Zuhal Demir wil een robuust en rechtszeker kader dat eindelijk toekomstperspectieven biedt aan jonge landbouwers. Het is vandaag dat hun situatie uitzichtloos is, omdat ze niet weten of ze nog mogen investeren. Demir wil dat probleem net aanpakken. Dat moet ook, want zonder robuust kader kan de rechtbank elke vergunning schrappen. Dat is wat in Nederland aan het gebeuren is. Ik kan u met de hand op het hart zeggen dat er op haar kabinet véél mensen zitten met een groot hart voor de landbouw. Ook hier wordt er een foute tegenstelling gecreëerd.”

Is het denkbaar dat het parlement het stikstofakkoord met een wisselmeerderheid goedkeurt?

“Dat is zeker niet de bedoeling. Maar als de regering niet meer vooruitgaat, dan zal het parlement wel iets moeten doen. We kunnen niet stilzitten tot aan de verkiezingen. Dan zullen we minstens moeten kijken welke dossiers we in handen kunnen nemen. Dat is ook wat er in het federaal parlement gebeurt, als de regering in lopende zaken gaat. Dat wordt echter niet simpel, dus ik hoop daar zeker niet op.”

“Als de regering niet meer vooruitgaat, dan zal het parlement iets moeten doen. We kunnen niet stilzitten tot aan de verkiezingen”

Mag ik zeggen dat dit ook geen reclame is voor Vlaams zelfbestuur?

(aarzelend) “Neen, dit is geen reclame voor de politiek, maar ook niet voor Vlaams zelfbestuur. Dat is nog een reden waarom we hieruit moeten geraken.”

Zou minister-president Jan Jambon (N-VA) niet beter ontslag nemen? Hij brengt toch niet wat van hem verwacht werd?

(resoluut) “Jan doet wat hij moet doen. Ik sta honderd procent achter hem. Hij gaat voor het compromis en zoekt oplossingen. Ook de andere meerderheidspartijen zullen dat toegeven. Het is vooral in de media dat een beeld gecreëerd wordt van slappe Jan.”

Als u daar anders over zou denken, zou u dat dan zeggen in de krant?

“Waarom niet? Ik denk dat wel. Als hij zo slecht zou zijn als sommigen beweren, dan zou ik daar ook iets over zeggen.”

U bent vooral gespecialiseerd in asiel en migratie. Zou het federaal parlement niet meer uw habitat zijn?

“Dat zijn inderdaad mijn grote passies, maar ook in het Vlaams Parlement komen deze thema’s aan bod. Arbeidsmigratie bijvoorbeeld. Dus neen, ik zit zeker niet in het foute parlement. Ik vind het net heel boeiend om mezelf te verbreden richting welzijn, onderwijs en economie. Dat is ook goed voor mijn ontwikkeling als politica. Ik ben nog een jong parlementslid, maar ik heb hier mijn draai helemaal gevonden.”

(lees verder onder de foto)

Wil dat zeggen dat u volgend jaar opnieuw op de Vlaamse lijst verschijnt?

“Wellicht wel, tenzij de partij de kaarten anders zou schudden. Daar ben ik vandaag nog niet mee bezig.”

Wat wel al zeker is, is dat u Pol Van Den Driessche opvolgt als N-VA-lijsttrekker in Brugge. Hoe schat u uw kansen in om burgemeester te worden?

“We komen van tien procent, dus we moeten realistisch zijn. Het wordt moeilijk om de grootste partij te worden. Maar uiteraard zijn we ambitieus en willen we opnieuw richting de twintig procent gaan. Onze eerste ambitie is mee besturen. Het is dringend tijd voor een nieuwe wind in Brugge.”

Is het ook geen tijd dat Brugge zijn eerste vrouwelijke burgemeester krijgt?

“Geslacht maakt voor mij niet uit. Ik ben geen feministe. De Bruggelingen moeten vooral kiezen voor inhoud en voor mensen waarin ze geloven.”

Vindt u ook dat #metoo is doorgeslagen zoals uw voorzitter Bart De Wever laat noteren?

“Ik hoor af en toe rare uitspraken over oude witte mannen die echt niet kloppen. Dan denk ik ook: dit is doorgeslagen. Dit is niet wat #metoo aanvankelijk wou bereiken. Hetzelfde geldt voor Black Lives Matter. Wat begint als opkomen voor gelijke rechten, eindigt met een pleidooi voor een nieuwe ongelijkheid, waarbij minderheden meer rechten dan anderen moeten krijgen. Ik hoorde onlangs een vrouw die een wellness wil openen waar alleen mensen met kleur welkom zijn. Dat is ook discriminatie, hé.”

In welk gezin bent u opgegroeid?

“In een warm nest, waar politiek zelden een thema was. Mijn vader is onderwijzer, mijn moeder werkt in de kinderopvang. Ik ben geboren en getogen in Brugge, maar later zijn we verhuisd naar Loppem, waar mijn ouders een stuk grond hadden gekocht om een huis te bouwen. Na mijn studies in Gent ben ik teruggekeerd naar Brugge. Ook mijn man is hier geboren en getogen, dus het was een logische stap. Ik ben nogal honkvast en ook een echte familiemens.” (lacht)

Wat is uw grootste kritiek op burgemeester Dirk De fauw (CD&V) en zijn ploeg?

“Hun passieve houding in allerlei dossiers. Ze leunen vooral achteruit en nemen amper of geen initiatieven. Brugge heeft nood aan een nieuwe wind. Je voelt aan alles dat CD&V, Open Vld en Vooruit al veel te lang aan zet zijn. Het bruist niet genoeg, dáár wil ik verandering in brengen. Het is tijd om het stof af te doen in het stadhuis. Maar dat is niet alles. Het is bijvoorbeeld ook hoog tijd om de begroting beter te bewaken.”

Het aantal transmigranten in de haven van Zeebrugge is wel fors gedaald. Is dat een pluim op de hoed van het stadsbestuur?

“Neen, dat is vooral dankzij de extra investeringen van de Britten en het federale niveau. Ook de Vlaamse regering heeft extra geïnvesteerd in de bewaking van de snelwegparkings. Ik zou echter niet te vroeg juichen. Het probleem is niet opgelost. De transmigranten hebben zich verplaatst van Zeebrugge naar Calais. Van daaruit worden er nog altijd bootjes genomen naar Engeland. En er is nog iets wat me zorgen baart. Er is onlangs een grote drugsvondst gedaan in de haven van Zeebrugge. Wat bleek daarbij? Dat de ANPR-camera’s van de overheid niet allemaal werken. Dat is iets wat we goed moeten opvolgen.”

Ook het voetbalstadiondossier raakt maar niet opgelost. Hoe zou u deze knoop ontwarren?

“Het stadsbestuur moet zijn huiswerk opnieuw maken. De gemeentelijke verordening moet aangepast worden zodat we eindelijk verder kunnen. Dat gaat bijvoorbeeld over betere mobiliteit. Laten we niet vergeten dat dit dossier al zeventien jaar aansleept.”

(lees verder onder de foto)

Als de omwonenden tegen zijn en de vergunningen niet lukken, moet u dan geen andere locatie zoeken?

“Neen, daarvoor zijn we te ver gevorderd op de huidige site in Sint-Andries. Een nieuwe locatie zou ook weer nieuwe beroepsprocedures betekenen. Aanvankelijk was ik voorstander van de Chartreuse in Loppem – omdat het daar niet middenin een woonwijk zou liggen – maar deze piste is helemaal van de baan, ook al door allerlei beroepsprocedures.”

Bent u een voetbalfan?

“Ik ben opgegroeid tussen Club-fans, dus ja, ik ben ook voor Club. Maar als iemand mij zou meevragen naar Cercle, dan zou ik dat ook doen. Mijn vader en mijn twee broers zijn echt voetbalgek. Elk weekend stond de kleine Maaike aan de zijlijn te supporteren. Soms ook tegen mijn goesting, moet ik toegeven.” (lacht)

Laatste ding: steunt u de kandidatuur van Brugge om Culturele Hoofdstad van Europa te worden in 2030?

“Alles wat Brugge ten goede komt, zal ik graag steunen. Ik betreur alleen de manier waarop dit tot stand is gekomen. Mijn goede collega Axel Ronse (N-VA), die schepen is in Kortrijk, is naar hier gekomen met de vraag om de krachten te bundelen. Dat zou de twee steden ten goede kunnen komen. Maar wat doet het Brugse stadsbestuur? Achterover leunen en uiteindelijk zelf een halfslachtig dossier indienen. Laat ons eerlijk zijn: Brugge maakt niet zoveel kans, hoor. We zijn het al eens geweest in 2002. Ik begrijp dus dat Axel ontgoocheld is. (op dreef) Het getalm van het stadsbestuur is echt een probleem aan het worden. Hoe komt het dat Oostende en Kortrijk wél een centrum krijgen voor slachtoffers van familiaal geweld, en Brugge niet? Door het getalm. Wij zijn verdorie de provinciehoofdstad, we zouden veel meer ambitie moeten tonen.”