Het verhaal achter de terugkeer van de Ronde naar Brugge: hoe De fauw en De Wever het perfecte ploegenspel speelden

Op zondag 2 april start de Ronde van Vlaanderen opnieuw in Brugge. Vlaanderens Mooiste keert na zes jaar terug naar onze stad, die een unieke overeenkomst sloot met Antwerpen en Flanders Classics om voortaan de start afwisselend te organiseren. Maar vanwaar kwam dit idee? Hoe kwam de deal tot stand? Hoe keek Flanders Classics naar dit voorstel? Een reconstructie van de koers die Brugge moest rijden naar misschien wel de grootste overwinning van deze legislatuur.

“Goeiemorgen, allemaal. We hebben jullie iets vroeger uit bed gehaald op deze Vlaamse hoogdag.” Op zondag 4 april 2021 kondigt Tomas Van Den Spiegel, CEO van Flanders Classics, geflankeerd door burgemeesters Bart De Wever en Dirk De fauw, aan dat de start van de Ronde van Vlaanderen vanaf 2022 afwisselend in Antwerpen en Brugge zal plaatsvinden. “Ik denk dat we hier heel veel mensen, zeker de Vlaamse koersliefhebbers, gelukkig mee maken. Zo geven we de Ronde van Vlaanderen nog wat extra grandeur.”

2 maart 2020: Mercedes Van Volcem zet aan in Rock-Fort

Terug naar een vorig leven, vóór de coronacrisis. In haar beleidsnota schrijft het nieuwe stadsbestuur van Brugge dat ‘de stad zich verder wil profileren als een wielersportstad.’ Een voorzichtige omschrijving, waarbij het terughalen van de start van de Ronde het absolute summum zou zijn. Die ambitie wordt niet uitgesproken omdat iedereen weet dat het zeer moeilijk opboksen is tegen Antwerpen. Maar het bestuur wil het trauma bij de Bruggelingen, die ‘hun’ start na negentien opeenvolgende edities moesten afgeven aan Antwerpen, proberen te genezen.

Uit een ver verleden kent schepen Mercedes Van Volcem de huidige topmensen bij Flanders Classics: CEO Tomas Van Den Spiegel en CFO Wim Tack. Die laatste, die in Knokke-Heist woont, ziet ze geregeld in de tribunes bij Club Brugge. Ze laat geen moment onbenut om even door te steken dat ‘de start van de Ronde toch wel beter opnieuw in Brugge zou plaatsvinden, hé’.

In februari 2020, anderhalve maand voor de wereld in lockdown gaat, wil schepen Mercedes Van Volcem weten wat mogelijk is. Binnen een goed jaar loopt het contract met Antwerpen immers af. Ze grijpt haar gsm en stuurt een WhatsApp-berichtje naar Tack. Maandag 2 maart wordt vastgelegd voor een verkennend gesprek. Na het college, waarbij haar collega’s nog van niets weten, haast ze zich om 12 uur naar Rock-Fort in de Langestraat, waar ze een tafeltje voor twee heeft vastgelegd.

De start verloopt niet ideaal. De twee moeten zich tijdens de aperitief van tafeltje verplaatsen omdat ze op de plek van een vaste klant zitten. Met beschaamde kaken vreest Van Volcem een eerste slechte indruk gemaakt te hebben, maar haar voorbereiding compenseert alles. Ze weet hoeveel Brugge uitgeeft voor de organisatie van andere wielerwedstrijden, ze weet wat anderen betalen… Maar Tack tempert de ambitie: Flanders Classics is met open armen ontvangen in Antwerpen, die bovendien met 400.000 euro bijna het dubbele betaalt dan Brugge in het verleden. Van Volcem beseft al snel dat ze Antwerpen nooit zullen lossen en komt met een visionair plan op de proppen: een alternerende start. Ze gebruikt de woorden van Flanders Classics, dat niet enkel het geld maar ook het verhaal van belang is. Tack schiet het idee niet af en neemt het mee naar Flanders Classics.

18 september 2020: Demarrage op WK-voorstelling

Twee weken later barst corona in alle hevigheid los. De wereld gaat op slot. De Ronde van Vlaanderen wordt uitgesteld van 5 april naar 18 oktober, waarbij het volk wordt opgeroepen om niet langs het parcours te staan. In de tussentijd polst Van Volcem geregeld naar een reactie van Flanders Classics, maar het blijft stil aan de andere kant. In september 2020 wil Van Volcem opnieuw eens samenzitten over haar idee. Ze krijgt het antwoord dat Flanders Classics door corona nog niet bezig is met de toekomst.

Op 18 september, dag op dag een jaar voor het WK tijdrijden in Brugge én ook een maand voor de Ronde van Vlaanderen, wordt het WK-parcours tussen Knokke-Heist en Brugge voorgesteld. In colonne fietsen de notabelen van het zeezand in Knokke-Heist naar ’t Zand in Brugge. Op het podium wordt Dirk De fauw gevraagd of de organisatie van het WK tijdrijden de pijn van het verlies van de Rondestart goedmaakt. Hij antwoordt: “Het is niet omdat we het kwijtgespeeld zijn, dat we het niet meer kunnen terugwinnen.” Voor het eerst wordt de ambitie van Brugge luidop uitgesproken. Het blijft stil bij Flanders Classics, die volop bezig is met de organisatie van de uitzonderlijke herfsteditie van 2020, die Mathieu van der Poel op zijn naam zou schrijven.

16 februari 2021: De forcing in het stadhuis

Na maanden stilte polst Mercedes Van Volcem begin februari opnieuw bij Wim Tack. Na een interne meeting beslist Flanders Classics dat vanaf nu CEO Tomas Van Den Spiegel de gesprekken mee zal bijwonen. Van Volcem voelt dat haar idee iets serieuzer wordt genomen en wil op haar beurt meteen burgemeester Dirk De fauw erbij betrekken. Om het in allerijl in zijn agenda te laten passen, wordt afgesproken op dinsdag 16 februari om 8.45 uur op het stadhuis.

In het gesprek formuleert Dirk De fauw duidelijk de ambitie dat Brugge kandidaat is om de start opnieuw én volledig alleen binnen te rijven. Maar Flanders Classics wijst op de financiële kracht en de grootte van Antwerpen, die over meer grote bedrijven (lees: potentiële sponsors en vip-pakketten) beschikt. Zelfs voor het huidige bedrag van 400.000 euro zal het in de toekomst niet meer lukken. De organisatie vindt ook dat ze Antwerpen moeilijk kunnen lossen, nadat het enkele maanden geleden een editie zonder publiek moest organiseren. En Antwerpen is ook een strategisch interessante keuze. In West-Vlaanderen zijn er al heel wat koersen en in het Antwerpse kan Flanders Classics een heel nieuw wielerpubliek aanspreken.

Flanders Classics kiest voor een transparante communicatie en gaat daags nadien al naar Bart De Wever om hem te informeren over de interesse van Brugge. Het wil de huidige partnerstad niet schofferen. In Antwerpen zijn ze niet verbaasd over de interesse. Bij elk bezoek in Brugge wordt Bart De Wever eraan herinnerd dat hij de Ronde ‘afnam’. En als het iets te lang geleden zou zijn, durft Bruggeling Pol Van Den Driessche het in de gangen van de N-VA-gebouwen ook wel eens met een kwinkslag door te steken aan zijn baas.

27 februari 2021: In de slag met Bart De Wever

In de rand van de lopende fusiegesprekken tussen de havens van Antwerpen en Zeebrugge, vraagt Antwerps schepen Annick De Ridder aan Dirk De fauw of haar voorzitter en burgemeester even zou mogen bellen. “Over de Ronde.” De fauw houdt zijn hart vast. Zou hij een uitbrander krijgen omdat Brugge ook geïnteresseerd is? Zou hij vinden dat de parking van Vlaanderens Mooiste af moet blijven? Maar uiteraard mag De Wever bellen. “Past zaterdagnamiddag?” De fauw knikt.

Zaterdagnamiddag rinkelt de telefoon van De fauw, hij neemt op. Dirk, we gaan ons toch niet tegen elkaar laten opzetten om zo de prijs omhoog te laten drijven, hé? We hebben samen zo’n fantastische fusie gerealiseerd, kunnen we ook hierin niet de handen in elkaar slaan? De fauw antwoordt: Het is alsof je mijn gedachten kan lezen. Beide burgemeesters zitten meteen op dezelfde golflengte. De fauw polst in het zeer korte gesprek naar zijn visie op een alternerende start. Volledig akkoord, Dirk! Bart De Wever heeft wel één vraag: Antwerpen wil de start in 2022 organiseren, na een povere corona-editie met zo goed als geen return. Daar maakt De fauw geen groot punt van, al had het Brugse stadsbestuur de start ook graag in het verkiezingsjaar 2024 gehad. Maar de Ronde überhaupt kunnen terughalen, zou voor zijn bestuur al een ongelooflijke stunt zijn.

De komende dagen groeit het enthousiasme. Dit idee zou wel eens kunnen lukken, zijn beiden overtuigd. Er is regelmatig overleg via Teams, het vertrouwen tussen beiden is bijzonder groot. Ze werken een voorstel voor Flanders Classics uit, waarbij ze willen vasthouden aan de 400.000 die tot dusver door Antwerpen betaald werd. En dat zou ook moeten lukken. De Wever en De fauw hebben een zeer goed zicht op de ambitie en armkracht van hun collega-burgemeesters en denken dat het risico zeer beperkt is dat er alsnog een derde hond met het been kan weglopen.

9 maart 2021: Tactisch ploegenspel

Flanders Classics krijgt het voorstel binnen, heeft er ook wel oren naar, maar wil wel een correcte deal. De financiële stand-still: dat kan voor de organisatie écht niet. Wouter Vandenhaute neemt zijn telefoon en belt beide burgemeesters op. Het is financieel echt niet haalbaar, klinkt het aan de lijn. Flanders Classics wil méér geld en schermt met de interesse van andere grote Vlaamse steden. Mercedes Van Volcem merkt bij Flanders Classics de stijgende frustratie over het samenspannen van de twee burgemeesters en pleit bij De fauw om het spel ook niet te hard te spelen.

Maar De Wever en De fauw zijn onwrikbaar. De twee bellen geregeld naar elkaar en moedigen elkaar aan om op het punt te blijven. Maar ze beseffen wel dat ze een tandje moeten bijsteken én concreter moeten worden om de deal te kunnen sluiten. Uit elke stad wordt een onderhandelingsteam van twee personen gevormd, die op 9 maart digitaal vergaderen. Voor Brugge is dat financiënschepen Mercedes Van Volcem en de kabinetschef van de burgemeester Otmar Delanote. Voor Antwerpen schuiven Tim De Mulder, bedrijfsdirecteur evenementen, en De Wevers kabinetsmedewerkster Greet Valck aan de digitale tafel. Het gesprek tussen de twee steden verloopt moeilijk. Antwerpen wil na een corona-editie zonder return de prijs niet meer zien stijgen of het wil een compensatie voor de verloren corona-editie. Van Volcem stelt voor om een groeipad te bewandelen, waarbij er elk jaar iets meer betaald wordt en dat Antwerpen een korting krijgt bij de organisatie van 2022.

26 maart 2021: De laatste rechte lijn

We zijn drie weken voor de start van de Ronde van Vlaanderen 2021. Flanders Classics wil graag bij de start van de editie van 2021 aankondigen waar de volgende editie zal plaatsvinden. Ook omdat zo’n grote wedstrijd een lange voorbereiding vergt. De pers wordt ook ongeduldig en wil weten waar de volgende start zal plaatsvinden. Tomas Van Den Spiegel reageert ontwijkend. “Eerst deze editie, pas na 4 april wordt er verder onderhandeld.” Een leugentje om bestwil, want de onderhandelingen, telefonisch en via Teams, zitten tussen 18 en 26 maart op kruissnelheid. Alle partijen weten nu zeker: deze onderhandelingen gaan door tot aan de finish.

De Wever en De fauw leggen daarbij hun finaal voorstel op tafel. De krachtlijnen: Brugge en Antwerpen worden niet tegen elkaar opgezet. Flanders Classics spreekt niet meer met andere steden. De Ronde vertrekt afwisselend in Antwerpen en Brugge, waarbij Antwerpen door de corona-edities mag beginnen in de rotatie. De twee steden willen niet meteen een hoog bedrag betalen, maar zijn bereid om een groeipad te volgen. Antwerpen betaalt in 2021 400.000 euro, en dat bedrag stijgt elk jaar met 25.000 euro. Voor Brugge betekent dit 450.000 in 2023, 500.000 in 2025 en 550.000 in 2027, of anderhalf miljoen euro om drie keer als startplaats te fungeren.

Flanders Classics, wetende dat de steden het niet breed hebben door corona en dat het niet het onderste uit de kan moet halen, gaat akkoord. In het weekend van 27 en 28 maart wordt de deal afgeklopt. De Ronde keert in 2023 terug naar Brugge! Onder de drie partijen wordt afgesproken om het nieuws pas op zondag 4 april bekend te maken. Zelfs binnen hun college moet er gezwegen worden.

30 maart 2021: Surplacen op de gemeenteraad

Er moet nog een week toneel gespeeld worden. En dat gebeurt ook. Het voorpaginanieuws in Brugsch Handelsblad over de concrete interesse van Brugge inspireert N-VA’er Pol Van Den Driessche – die in de jaren 90 mee de Ronde naar Brugge haalde – en Jasper Pillen om tijdens de volgende, nog volledig digitale, gemeenteraad op dinsdag 30 maart te interpelleren naar de interesse in de Ronde. Tot ieders verrassing en volledig apolitiek antwoordt Dirk De fauw zeer open. Voor het eerst bevestigt hij de gemeenschappelijke plannen van Brugge en Antwerpen. Hij doet het volledige relaas, benadrukt de eerste contacten van Mercedes Van Volcem, al volgt dan het leugentje dat “de deal nog niet rond is, het vel van de beer nog niet willen verkopen, maar dat ze hoopvol zijn”. Bij Flanders Classics zeggen ze dat er nog geen beslissing is en dat “het louter een van de opties is.” Een toneelstukje blijkt nu, want alle partijen waren op de hoogte wat Dirk De fauw zou meedelen op die gemeenteraad.

De avond voor de start van de Ronde meldt De fauw aan zijn schepenen – die tot dan van niets wisten – dat Vlaanderens Mooiste terugkeert naar Brugge. Om 22 uur stuurt De fauw een berichtje naar Van Volcem dat hij ’s anderdaags iets na 8 uur, samen met Tomas Van Den Spiegel en Bart De Wever, een persconferentie geeft in Antwerpen. Hij nodigt haar niet mee uit en dat doet haar pijn. Was zij niet de moeder van het idee? Is het allemaal niet gelukt dankzij haar contacten? Op dinsdag 6 april wordt nog een persconferentie in Brugge gepland over de start van de Ronde. Het blijkt niet meer dan een goedmakertje voor schepen Mercedes Van Volcem en Franky Demon, die als sportschepen zelfs helemaal niet in het verhaal betrokken werd. De journalisten weten op het persmoment niet goed wat ze er komen doen, want er wordt niets nieuws gezegd.

4 april 2021: Dictator Dirk schittert op het podium

Glimmend van trots doen Van Den Spiegel, De Wever en De fauw aan een zeer lange en coronaveilige tafel de historische deal uit de doeken. En dan is er nog de surprise van de chef. Op het slot van het persmoment haalt De fauw de recentste aflevering van onze strip Dictator Dirk uit, waarin De Wever het startschot van de Ronde geeft en waarop zijn personage voorstelt ‘om een granaat te gooien omdat dat toch iets typisch Antwerps is’. De Wever kijkt vol verbazing naar het cadeau, maar het symboliseert de goede contacten tussen de twee.

Wim Tack stuurt vanuit de coulissen een berichtje naar Mercedes Van Volcem. Proficiat, de aanhoudster wint. Dat, en het feit dat het gelukt is, troost haar. De Wever en De fauw stappen naar het startpodium, waarop ze samen het startschot geven en de legendarische woorden ‘Heeren vertrekt’ uitspreken. En dat zal de Brugse burgemeester straks, op zondag 2 april, in eigen stad kunnen doen. Met Van Volcem naast zich?