“We kunnen toch geen nazi eren?”: gedenkplaat voor collaborateur Cyriel Verschaeve beroert gemoederen op Tieltse gemeenteraad

Een discussie over Cyriel Verschaeve zorgde voor beroering op de gemeenteraad. © SV
Redactie KW

Vier jaar nadat hij al een eerste keer pleitte voor het definitief verwijderen van de gedenkplaat voor Cyriel Verschaeve van de gevel van de Collegesite, bracht Birger De Coninck (Vooruit) de kwestie opnieuw op de gemeenteraad. “Het is schandalig dat een nazi herdacht wordt in de publieke ruimte”, aldus het raadslid. Cultuurschepen Grietje Goossens (Iedereen Telt) wil voorlopig geen knopen doorhakken.

De plaat werd begin vorige maand verwijderd door de technische dienst van de stad omwille van op til zijnde werken op de site, maar toen al liet schepen Goossens verstaan dat nog niet beslist was of de plaat al dan niet zou terugkeren. Volgens De Coninck zou die keuze duidelijk moeten zijn. “Het is ongehoord om een gedenkplaat ter ere van een nazicollaborateur die bij verstek ter dood veroordeeld werd, in onze publieke ruimte te behouden. Ook de locatie speelt een rol, want het Sint-Jozefscollege werd tijdens de Tweede Wereldoorlog gebruikt door de ‘Werbestelle’, een dienst die werkweigeraars opspoorde en op de trein naar Duitsland zette.”

Omstreden figuur

Cyriel Verschaeve is een zeer omstreden figuur. De priester-dichter werd geboren in Ardooie en zette zich tijdens de Eerste Wereldoorlog in voor de Vlaamse Beweging aan het IJzerfront en wijdde tal van publicaties aan de Vlaamse zaak. In het interbellum radicaliseerde hij steeds meer in anti-Belgische en antidemocratische zin. Toen de oorlog uitbrak, koos hij meteen de kant van de nazi’s. Hij ontmoette Heinrich Himmler, geloofde in de superioriteit van het arische ras, verdedigde de holocaust en wierf actief mensen voor het Oostfront. Nog voor het einde van de oorlog vluchtte hij naar Duitsland. Hij werd in 1946 bij verstek ter dood veroordeeld, maar toonde tot aan zijn dood in 1949 geen greintje schuldbesef. Tussen 1896 en 1911 gaf hij les in Tielt. In 1974 (toen de donkere pagina’s uit zijn leven dus al welbekend waren) kreeg hij een gedenkplaat in de Kortrijkstraat.

“Nog nooit heb ik over één onderwerp zoveel mails binnen gekregen” – cultuurschepen Grietje Goossens

Volgens cultuurschepen Grietje Goossens (Iedereen Telt) ligt de kwestie heel erg gevoelig in Tielt. “Nog nooit heb ik over één onderwerp zoveel mails binnen gekregen”, vertelt ze. “Er zijn mensen die het plakkaat een grote schande vinden, anderen argumenteren dat je het verleden niet zomaar onder de mat mag vegen. Ook binnen de werkgroep Identiteit van de stad en binnen de heemkundige kring zijn de meningen verdeeld. Het maakt duidelijk heel veel los bij de mensen. Het is zelfs zo’n gevoelig punt dat ik geen standpunt ga innemen. Ik ga de zaak wel opnieuw op tafel leggen bij de adviesraad. Dat zal nog in deze bestuursperiode gebeuren.”

Naar Alveringem?

Birger De Coninck counterde dat een adviesraad geen beslissingsorgaan is. “Een gemeenteraad is dat wel. Uiteindelijk zullen wij hierover in deze raad moeten stemmen. Wij moeten kiezen welke stad we willen zijn. Wij stellen voor dat deze plaat geschonken wordt aan het museum voor Verschaeve in Alveringem, waar er een totaalbeeld van Verschaeve geschetst wordt en waar zowel zijn verdiensten als zijn collaboratie aan bod komen. Als alternatief kan er in de Kortrijkstraat dan een plaat komen waarbij verzetshelden of slachtoffers van de bezetting herdacht worden.”

Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier