Ook na de energiecrisis blijft de straatverlichting ‘s nachts uit in 51 van de 64 West-Vlaamse gemeenten. Dat blijkt uit een rondvraag van onze krant bij alle lokale besturen. Het doven van de lichten zorgt voor een besparing van miljoenen euro’s. Het onveiligheidsgevoel van inwoners nemen ze er bij. “Meer inbraken in donkere straten? Integendeel!”
De herfst is in het land, de dagen worden weer korter. Het signaal voor Vlaams minister van Mobiliteit Lydia Peeters (Open VLD) om de lokale besturen op te roepen de straatverlichting de komende maanden weer aan te steken. Heel wat gemeentebesturen beslisten immers vorig jaar, in volle energiecrisis, om de lichten ’s nachts te doven. “Ik hoop dat veel steden en gemeenten terugkomen op die beslissing en de verlichting onder meer in de bebouwde kom weer aanzetten”, aldus de minister.
Een rondvraag van deze krant bij alle lokale besturen leert echter dat die niet meteen geneigd zijn om in te gaan op de vraag van de minister. In 51 van de 64 West-Vlaamse gemeenten gaat het licht ook de komende maanden ’s nachts uit. 26 lokale besturen beslisten in het najaar van 2022 om de lichten te doven als besparingsmaatregel. 31 andere gemeenten deden dat al langer, maar de hoge prijzen noopten sommige besturen om het licht een uurtje langer of een dag extra te doven. In de meeste gevallen worden de lichten gedoofd van 23 uur ’s avonds tot 5 uur ’s ochtends.
Kijk hier hoe de situatie is in jouw gemeente:
Zeven op zeven donker
In zo goed als alle gemeenten die ’s nachts de lichten doven, gebeurt dat enkel op weekdagen. De lichten blijven in het weekend wel minstens twee nachten branden in de centrumstraten of zelfs de hele gemeente. Alleen in Langemark-Poelkapelle gebeurt dat niet: daar blijft het sinds vorig jaar zeven op zeven nachten pikdonker.
“Om iedereen tevreden te houden die ‘s avonds, ‘ s ochtends of in het weekend op pad is, zou je de lichten constant moeten aanpassen”
“Iedereen heeft wel een mening over wanneer de lichten zouden moeten aangaan: wie vroeg gaat werken, wie ’s avonds nog vergaderingen heeft of wie in het weekend een stapje wil zetten. Om iedereen tevreden te houden, moet je dan alles gaan aanpassen. Daarom zijn we gewoon bij het originele regime gebleven. Maar binnenkort gaan we de straten met ledverlichting opnieuw verlichten, weliswaar op gedimde stand”, aldus burgemeester Dominique Cool (N-VA).
Forse besparing
De beslissing om de straatverlichting ’s nachts te doven, legde de lokale besturen alvast geen windeieren. De 22 gemeenten die al hun energie-afrekening ontvingen, bespaarden het voorbije jaar samen bijna 3,3 miljoen euro. Een bedrag dat nog veel hoger zal liggen eenmaal alle eindafrekeningen binnen zijn. Kortrijk kon volgens schepen van Energie Wouter Allijns (Team Burgemeester) op een jaar tijd een recordbedrag van 649.121 euro uitsparen door de lichten alleen op vrijdag- en zaterdagnacht te laten branden.
“Het is niet alleen goed voor de portemonnee, maar ook voor de natuur”
Maar er zijn nog voordelen, zo leert onze rondvraag. “Door de lichten te doven, dalen niet alleen onze uitgaven fors maar ook onze CO2-uitstoot”, klinkt het onder meer in Pittem. In andere gemeenten wijst men dan weer naar de voordelen voor de biodiversiteit. “Het is niet alleen goed voor de portemonnee, maar ook voor de natuur. Mensen van Natuurpunt zeggen ons dat nachtdieren weer opleven”, luidt het in Damme.
Toch zijn niet alle gemeentebesturen gewonnen voor het idee. In Brugge en Koksijde bijvoorbeeld blijft vanaf 1 oktober de straatverlichting ’s nachts weer aan. Eerder schroefden ook Bredene, Blankenberge, Nieuwpoort en Wevelgem de maatregel al terug. Dat de energieprijzen ondertussen op een meer aanvaardbaar niveau zitten, speelt vaak een rol in die beslissing.
“Met het gedimde licht van de ledverlichting voelen de inwoners zich toch iets veiliger”
Er is ook al op veel plaatsen ledverlichting geïnstalleerd, die gedimd kan worden én energiezuiniger is. Een laatste reden om het licht te laten branden, is het veiligheidsgevoel. “Inwoners voelen zich veiliger met de lichten aan”, zegt schepen van Financiën Frans Lefevre (CD&V) van Nieuwpoort.
Inbraken en ongevallen
Veiligheid is ook het voornaamste argument in de zeven West-Vlaamse gemeenten - Knokke-Heist, Mesen, Meulebeke, Middelkerke, Oostende, Roeselare en Waregem - die de straatverlichting ’s nachts nooit gedoofd hebben. Alleen in Oostende wilden ze de lichten wel doven, maar was dat praktisch niet haalbaar. “Er staan op veel plaatsen in onze gemeente camera’s. De goede werking en het efficiënt gebruik ervan zou bij het doven van de verlichting in het gedrang komen”, zegt burgemeester Piet De Groote (Gemeentebelangen) van Knokke-Heist.
“Inbrekers vallen met hun zaklamp ‘s nachts meer op als het anders pikdonker is”
De meeste lokale besturen getuigen nochtans dat er sinds het verduisteren van de straatverlichting niet meer meldingen zijn van inbraken. Maar, opvallend: in acht gemeenten stellen ze zelfs een dáling vast van het aantal inbraken. “In een uitzonderlijk geval kwam de duisternis juist ten goede. Nachtelijke inbrekers vallen met hun zaklamp meer op in een donkere omgeving. Door tips van omwonenden kon de politie zelfs inbrekers vatten”, weet burgemeester Jan de Keyser (CD&V) van Oostkamp.
En de verkeersveiligheid, het stokpaardje van minister Lydia Peeters? Uit onze rondvraag blijkt dat het aantal ongevallen in de gemeenten niet toegenomen is sinds het doven van de straatverlichting. “Automobilisten rijden nu eenmaal voorzichtiger in het donker”, besluit de Oostkampse burgervader.
Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier
