Blijft Izegemse stationsomgeving het lelijke eendje van Lijn 66?

In 2012 lagen ambitieuze plannen op tafel om de Izegemse stationsomgeving aan te pakken. Die stierven een stille dood. Cruciaal in het gegeven is de centrumbrug, waarvan de plannen dateren van exact 50 jaar geleden. Wij blikten even terug met de toenmalige schepenen.

Al 50 jaar is de Izegemse centrumbrug bron van discussie. Dat blijkt onder meer op de expositie die Ten Mandere opnieuw opgezet heeft in de bovenzaal van de bieb. Daarbij blikt men telkens terug op wat er een halve eeuw in onze stad gebeurde. In 1971 schreef De Weekbode-medewerker Arnold al grote bijdrages over de nieuwe brug die er zou komen. Niet iedereen was te vinden voor het tracé waarbij de brug op de Korenmarkt zou neerdalen. In die mate zelf dat Arnold zelf zijn tekenpotlood bovenhaalde en een alternatief voorstelde waarbij een brug vanuit de Dirk Martenslaan in de Prinsessestraat zou komen en vice versa. Het zou uiteindelijk duren tot 1976 dat de brug werd ingehuldigd, maar het waren wel de initiële plannen die werden uitgevoerd en niet Arnolds alternatief. De brug kwam er zoals we die nu kennen.

Terwijl er heel wat mensen toen tegen de komst van de brug waren, rees er in 2012 ook protest van handelaars toen de stad plannen voorstelde om de stationsomgeving aan te pakken en de huidige brug ter hoogte van het station af te kappen. Die plannen gingen uiteindelijk na de verkiezingen in de koelkast. En dat vinden toenmalige schepenen Dirk Van Walleghem (openbare werken en mobiliteit) en Joris Claeys (ruimtelijke ordening) nog altijd jammer. “Vooral ook omdat er toen grote budgetten beschikbaar waren van partners als Infrabel en NMBS.”

Dubbele ophaalbrug

Nog even ter duiding. Begin jaren zeventig wil men het kanaal met 40 meter verbreden en is een nieuw brug dus sowieso nodig. Vroeger was er een dubbele ophaalbrug die de Brugstraat met de Dam in Emelgem verbond. “Werknemers die over de middag een uur tijd hadden om te gaan eten en het water over moesten stonden vaak aan een gesloten en vervolgens nog aan een gesloten overweg”, herinnert Dirk Van Walleghem zich nog.

Kostprijs voor de stad: 6,7 miljoen euro op een totaalbedraf van 25 mljoen

De centrale brug is op zich al geen architecturaal meesterwerk, het zorgt er ook voor dat je al het verkeer naar je centrum leidt. “En dat terwijl nu alle steden overal ter wereld verkeer zoveel mogelijk uit hun centra willen houden. De tijden zijn ook veranderd. Tien jaar geleden was er van webwinkels nog nauwelijks sprake, nu koopt haast iedereen al online.”

Maar het was dik tien jaar geleden dat het toenmalige stadsbestuur plannen maakte om de stationsomgeving aan te pakken. Samen met NV Eurostation, een studie- en ingenieursbureau van de NMBS, werden grootste plannen gemaakt. “En was ook geld beschikbaar. Het totale kostenplaatje van het project bedroeg 25 miljoen euro, waarvan wij er als stad 6,7 miljoen zouden moeten ophoesten. NMBS en Infrabel zouden het meest op tafel leggen, De Lijn participeerde voor een klein deel. Waterwegen en Zeekanaal, de eigenaars van de brug, wilden met geen geld over de brug komen. Maar ze woonden wel de vergaderingen bij en daarin lieten ze vaak blijken dat er nog heel wat gronden van hen waren. Het stuk grond waar je de brug oprijdt vanuit het centrum en dat dus heringericht zou worden is hun eigendom, net als de grond onder de brug aan de andere kant het spoor die gebruikt wordt als parking”, halen de oud-schepenen op.

“In feite zijn we vier jaar bezig geweest met de voorbereiding van de plannen. De eerste spadesteek zou normaal in 2015 gegeven worden, maar zeker was dat de uitvoering over twee bestuursperiodes heen zou lopen.”

Heraanleg Korenmarkt

De ingrijpende werken zouden gefaseerd verlopen. De brug zou ter hoogte van het station afgeknipt worden. Wie vanuit Emelgem kwam zou de brug (over het water) kunnen blijven oprijden. Zo zou men naar de Prins Albertlaan kunnen, maar ook naar een nieuwe ringweg die gecreëerd zou worden. Die weg zou zich richting Ingelmunster banen en over een brug leiden die het verkeer over het spoor en achter de brandweerkazerne naar de Dirk Martenslaan zou sturen. Fietsers en voetgangers zouden wel nog op het einde van het de ‘afknipte centrumbrug’ naar beneden kunnen. “Op die manier zouden we op de Korenmarkt ruimte genoeg gehad hebben om die markt opnieuw een pleinfunctie te geven. Op termijn zou dan ook nog een parkeertoren komen op de parking van het goederenstation. Het stationsgebouw zelf bleef behouden, maar de perrons gingen meer richting Ingelmunster opschuiven.”

De plannen werden in mei 2012 voorgesteld in De Leest. “Het overleg, met ook onder ander Euro Immo Star, was gestart in november 2008. Men wilde de stations van Lijn 66 vernieuwen, in Roeselare is dat al gebeurd, in Kortrijk beginnen ze er nu aan. Het eindrapport werd op 7 december 2009 voor de gemeenteraad gebracht, op de zitting van 2 mei 2011 werd een samenwerkingsovereenkomst met eenparigheid van stemmen goedgekeurd. Om maar te duiden dat het project breed gedragen was.”

Geen brug, maar tunnel

Maar na de verkiezingen van eind 2012 verdween CD&V uit de meerderheid en stierf het project een stille dood. “Onze coalitiepartner SP.A zat toen wel nog in de meerderheid.” En een legislatuur later zit CD&V nu opnieuw in de meerderheid, maar ondertussen wel met andere machtsverhoudingen. “Het stadsbestuur ontwikkelde Visie 2030 en daarin staat het plan om niet met een brug te werken, maar het spoor eventueel te ondertunnelen. Maar ik weet niet of dat zo simpel zal zijn, gezien er heel wat nutsleidingen onder dat spoor zitten. We hebben dat ook ervaren toen we de fietstunnel onder de N36 wilden aanleggen. Idealiter ging die rechtdoor aansluiten op de Meensesteenweg, maar allerlei technische reden lukte dat dus niet”, aldus Dirk Van Walleghem.

Bert Maertens, burgemeester sinds 2013, bevestigt dat er in Visie 2030 een voorstel staat voor een tunnel. “Maar daarvoor zullen we eerst partners moeten vinden die met geld komen. Want toen wij aan zet waren bleek ook dat geld van Infrabel en NMBS niet beschikbaar”, verklaart hij. “Maar dat we rekening houden met een tunnel onder het spoor bewijst de Cultuurfabriek. Er wordt een stukje van de oude site Strobbe afgebroken om zo ruimte te laten voor die tunnel. Maar concreet zijn die plannen allerminst.” Ondertussen werd het stationsgebouw opgeknapt, maar blijft Izegem qua stationsomgeving misschien wel het lelijke eendje van Lijn 66.