Kopstukken analyseren 14/10 (en ook al 26/05/2019)

De ene verkiezing is nog maar pas achter de rug of daar kondigen zich al de volgende aan. Over zes maanden presenteren onze nationale kopstukken zich opnieuw aan de kiezer voor de Vlaamse en federale verkiezingen. Hoe analyseren zij de voorbije stembusgang? En wat zijn de gevolgen voor de verkiezingen van mei 2019? Een rondvraag.

De vragen:

1. Welke partijgenoot heeft u het meest verrast?

2. In welke stad/gemeente had u meer verwacht?

3. Van welke andere uitslag binnen de provincie bent u onder de indruk?

4. Welke actie moet uw partij ondernemen na deze uitslag?

5. Welke gevolgen voor 2019 moeten we koppelen aan deze uitslag? (Wat zal uw rol zijn voor de verkiezingen van 2019?)

Hilde Crevits: “We hebben met voorsprong de meeste kiezers overtuigd en daar ben ik hen ook heel dankbaar voor”

1. “Kristof Audenaert heeft mij positief verrast. We wisten dat hij sterk zou scoren. De voorbije 12 jaar heb ik hem zien groeien op mijn kabinet en in Torhout. Hij is nu een echte burgervader voor de Torhoutenaren geworden. In de voorbije legislatuur hebben we zwaar geïnvesteerd in de vernieuwing van onze ploeg. De toekomst is onze jeugd. Het doet mij dan ook echt deugd dat we onze volstrekte meerderheid behouden.”

2. “In West-Vlaanderen scoren we met CD&V goed. Maar in steden zoals Ieper en Menen worden we door het politieke spel uit de meerderheid gewipt. Dat is pijnlijk natuurlijk.”

3. “De sterke resultaten van CD&V in Brugge met Dirk De fauw en Roeselare met burgemeester Kris Declercq zijn toch heel overtuigend en hartverwarmend. We hebben in West-Vlaanderen maar liefst 18 volstrekte meerderheden. Andere sterke uitslagen zijn er bijvoorbeeld in Damme met Joachim Coens, in Ledegem met Bart Dochy, in Waregem met Kurt Vanryckeghem, in Oostkamp, Wielsbeke en ik kan zo nog een tijdje doorgaan… Het doet ook deugd dat CD&V heel duidelijk de grootste partij is bij de provincieraadsverkiezingen. Wij hebben met voorsprong de meeste kiezers overtuigd en daar ben ik hen ook heel dankbaar voor.”

4. “CD&V blijft in Vlaanderen en West-Vlaanderen de lokale volkspartij bij uitstek. Met op vandaag al 117 burgemeesters in Vlaanderen en bijna 1 op de 2 burgemeesters in de provincie bewijzen we het sterke netwerk en de lokale kracht van onze partij. Wij kiezen ervoor om duidelijk in het platteland te blijven investeren, we zullen dat ook in de toekomst verder doen. In onze campagne volgend jaar willen we bouwen op onze vele sterktes in West-Vlaanderen.”

5. “Onze partij heeft zondag nog maar eens haar kracht getoond en op die kracht moeten we nu bouwen voor de volgende verkiezingen. Met veel engagement en enthousiasme zal ik de West-Vlaamse belangen in Brussel verdedigen.”

John Crombez: “We blijven in Oostende wel de grootste maar ik ga daar niet flauw over doen: van Oostende hadden we meer verwacht”

1. “In positieve zin kan ik er een aantal noemen. Ik ben zelf ongelooflijk blij met de heel sterke score in Harelbeke, zowel van de partij als van Melissa Depraetere in het bijzonder. Maar er zijn er nog: Patrick Lanssens in Koekelare, Youro Casier in Wervik en natuurlijk Steve Vandenberghe in Bredene. In negatieve zin vind ik het moeilijker omdat het verlies in bepaalde steden of gemeenten volgens mij niet direct aan iemand te wijten is.”

2. “In de peilingen hadden we in Oostende één of twee zetels meer. We blijven er wel de grootste maar ik ga daar niet flauw over doen: van Oostende hadden we meer verwacht. Voor de rest is het moeilijk om daar een antwoord op te geven want vóór de verkiezingen was het moeilijk om verwachtingen te formuleren. In veel steden en gemeenten in West-Vlaanderen gaan we er ook op vooruit.”

3. “Toen de eerste uitslagen binnen kwamen, was de uitslag van Harelbeke de eerste die mij opviel. Later bleek dat burgemeesters met een lange staat van dienst, zoals in Koekelare en Bredene, hun hoge score nog konden verhogen. Echt knap. Het felle discours van N-VA over migratie, gekoppeld aan het feit dat ze in volle campagne plots moesten toegeven dat er geen makkelijk antwoord is op die problematiek, heeft dan weer de sprint voor het Vlaams Belang aangetrokken.”

4. “De partij moet sterk doorgaan op echte vernieuwing. In West-Vlaanderen hebben we dat in hoge mate al gedaan. Die vernieuwing moet je koppelen aan ervaring. Je ziet dat ook aan de uitslag: er zijn nieuwe jonge mensen die het zeer goed doen, zoals Melissa Depraetere en Mathijs Goderis (Brugge), en een aantal ervaren mensen die het zeer goed doen. Daarnaast moet je durven ongegeneerd en rechtuit socialist zijn.”

5. “Wat mij opviel, is dat ik in mijn district heel veel stemmen gehaald heb. We hadden in 2014 al een goed resultaat, met een goeie mix van mensen. De kandidaten en militanten hebben veel campagne gevoerd. Dat is de weg waarop we moeten doorgaan, maar dan nog feller. Nog roder, in onze manier van werken en durven die vernieuwing te koppelen aan die ervaring.”

Geert Bourgeois: “We zien steeds meer tweestrijden voor het burgemeesterschap, die vaak fel gemediatiseerd worden en waarbij we weggedrukt werden”

1. “Daphné Dumery (Blankenberge) en Wilfried Vandaele (De Haan), die beiden burgemeester geworden zijn. Dat heeft me heel veel plezier gedaan.”

2. “Over het algemeen hebben we het goed gedaan in West-Vlaanderen, behalve in onze vier centrumsteden Brugge, Oostende, Kortrijk en Roeselare. Daar moesten we opboksen tegen zeer sterke tegenstanders. We zien steeds meer tweestrijden voor het burgemeesterschap, die vaak fel gemediatiseerd worden en waarbij we weggedrukt werden. Denk maar aan de eindeloze debatten tussen Bart Tommelein en Johan Vande Lanotte.”

3. “De media focussen op de mindere gang van zaken van N-VA in de vier kopsteden, maar ik zie dat CD&V toch ook klappen krijgt. Ze scoorde goed in Brugge in Roeselare, maar ik zie een achteruitgang in onder meer in mijn eigen Izegem en in Torhout, Veurne, Waregem, Oostende… In Kortrijk zie ik zelfs een verlies van 16 procentpunten. Hetzelfde geldt ook voor andere partijen, bijvoorbeeld SP.A in Brugge, Oostende, Waregem…”

4. “Per stad en gemeente zullen we een analyse maken. Boodschap wordt om zeer sterke vrouwen en mannen in lijn te brengen, die kunnen optornen tegen de gevestigde burgemeesters. Die kennis van zaken hebben, de dossiers kennen en tegelijk mens onder de mensen zijn. Zeker voor West-Vlaanderen is dat laatste heel belangrijk.”

5. “Wie denkt dat de moed ons in de schoenen zakt voor 2019, is verkeerd. Over heel Vlaanderen zijn we nog altijd de grootste partij, met Bart De Wever hebben we de sterkste voorzitter. Volgend jaar zijn het niet meer de lokale maar de Vlaamse en federale thema’s die aan bod zullen komen. We kijken daar met heel veel vertrouwen naar toe. Voor mij persoonlijk: ik zal zeker opkomen, maar op welke lijst en op welke plaats zal ik pas in het voorjaar bekend maken. Het werk van de Vlaamse regering wil ik niet onderbreken door al in kiescampagne te gaan.”

Bart Tommelein: “In de gemeenten waar we onder de verwachtingen hebben gescoord, maar vooral waar we niet opkwamen, moeten we aan de slag”

1. “Ik zou onze winnaars, zoals een Emmily Talpe of Francesco Vanderjeugd kunnen noemen, maar de grootste verrassing voor mij was het resultaat van Michaël Vannieuwenhuyze in Harelbeke. Hij was er heel kort schepen en steeg van één naar vijf zetels. Een fantastische resultaat en als beloning werd hij van zijn partner naar de oppositie gestuurd…. Heel pijnlijk. Toch wil ik hem van harte feliciteren.”

2. “Roeselare. Ik had gehoopt dat Piet Delrue er een derde zetel zou kunnen binnenhalen. Dat vind ik vooral bijzonder jammer voor Piet zelf, die hard heeft gewerkt, heel veel tegenwerking kreeg bij het opstellen van de lijst en botste op een zeer goed scorende CD&V-burgemeester Kris Declercq.”

3. “De fantastische score van Geert Vanden Broucke, de CD&V-burgemeester van Nieuwpoort. Ik had gedacht dat hij na het overlijden van Roland Crabbe het heel moeilijk zou hebben om zijn volstrekte meerderheid te behouden, maar hij doet dat met nagenoeg hetzelfde resultaat. Dat verdient waardering.”

4. “In de gemeenten waar we onder de verwachtingen hebben gescoord, maar vooral waar we niet opkwamen, moeten we aan de slag. Als partij kunnen we het ons niet veroorloven om in bepaalde steden of gemeenten niet op te komen. Ik roep mijn collega-parlementsleden op om in hun gebied lokale afdelingen te helpen oprichten, zodat er over zes jaar in elke gemeente een Open VLD-lijst is.”

5. “Open VLD is zeer goed gewapend voor de verkiezingen van mei 2019. De kopstukken en trekkers van de partij – Van Quickenborne, Van Volcem, Vanderjeugd, Tommelein… MACROBUTTON CciMacroTag hebben zeer goed gescoord. We hebben er ook nieuwe burgemeesters bij, die ik nu al vraag om in 2019 mee op de lijsten te staan. In West-Vlaanderen zullen we binnen zes maanden een goed resultaat neerzetten, daar ben ik van overtuigd. Zelf ben ik van plan om de lijst voor het Vlaams Parlement te trekken en ook effectief te zetelen, want van de Oostendse afdeling mag ik beide functies combineren. Voor een ministerschap ben ik niet meer beschikbaar als ik burgemeester van Oostende zou worden.”

Wouter De Vriendt: “In 33 West-Vlaamse gemeenten zijn we vertegenwoordigd in de gemeenteraad, terwijl dat er in 2012 maar 14 waren”

1. “Lijsttrekker Raf Reuse heeft mij in Brugge ongelofelijk verrast. Ondanks zijn jonge leeftijd en de kleppers waartegen hij het moest opnemen, heeft hij dat geweldig gedaan. Hij is absoluut een aankomend talent dat we moeten koesteren. Het is duidelijk dat hij sterke schouders heeft om zo’n vuurproef te kunnen doorstaan.”

2. “Het is jammer dat de nieuwe beloftevolle groep in Blankenberge vrij nipt een zetel mist. Ze halen een mooie score van 5%, maar ze hadden volgens mij meer verdiend. In andere kustgemeenten rond Oostende slagen we er wel in om onze eerste zetel te veroveren. Ik denk dan bijvoorbeeld aan Bredene, De Haan, Gistel… Dat is super.”

3. “In Torhout heeft onze partij het best gescoord van de hele provincie. Niet evident in de stad van CD&V-boegbeeld Hilde Crevits. Dat maakt het resultaat des te prachtiger. Groen haalt daar nu meer dan 14 procent. Voor de lokale afdeling, die ik vrij goed ken, is dat een beloning voor het harde werk. Er is een brede werking met creatieve beleidsvoorstellen. De afdeling is heel zichtbaar in de stad, zelfs al zijn er niet echt ervaren politici.”

4. “Onze partij moet vooral doorgaan op dit elan. Tegenover 2012 is het aantal verkozenen voor Groen bijna verdubbeld. Toen hadden we er 35, nu zijn dat er 68. In 33 West-Vlaamse gemeenten zijn we vertegenwoordigd in de gemeenteraad, terwijl dat er in 2012 maar 14 waren. En ook het onderhandelen richting coalities zit goed. Ondertussen zitten we al negen keer in de meerderheid. En er zijn nog een aantal steden hangende, waaronder Oostende en Kortrijk. Het is dus duidelijk dat we onze nieuwe verkozenen goed zullen moeten ondersteunen. Daar zie ik zeker een rol voor mij als regioparlementslid. Ik heb nog niet alle verkozenen gehoord, daarvoor is het voorlopig nog iets te druk.”

5. “Wat mijn rol zal zijn bij de verkiezingen in 2019 hangt af van wat er de komende dagen gebeurt in Oostende. Maar voor de partij moet het absoluut de bedoeling zijn om meer verkozenen te halen dan nu. Er is een groene golf in Vlaanderen en ook alle peilingen wijzen in de richting van een goed resultaat, zelfs dubbele cijfers.”

Stefaan Sintobin: “Als je de uitslagen per provincie bekijkt, dan verschuift het zwaartepunt van Vlaams Belang naar Oost- en West-Vlaanderen”

1. “Wouter Vermeersch uit Kortrijk springt er toch bovenuit. Als neofiet in de partijpolitiek startte hij van nul en behaalde hij in één klap vijf zetels. Een politiek talent dat van Lijst Dedecker komt en waarvan we nog veel zullen horen. Toen de filmpjes van Steve Vanneste opdoken, heeft Wouter hem uit de partij gezet. Intussen bleef hij verder aan politiek doen. Blijkbaar heeft de kiezer dat geapprecieerd.”

2. “Overal waar we opkwamen in West-Vlaanderen hebben we goed gescoord, al halen we in bepaalde gemeenten geen raadslid. Als je de uitslagen per provincie bekijkt, dan verschuift het zwaartepunt van Vlaams Belang vanuit Antwerpen naar Oost- en West-Vlaanderen. Dat heeft te maken met de bevolkingsevolutie in Antwerpen, die steeds meer allochtonen kent.”

3. “De nederlaag van Pol Van Den Driessche. Ik geloofde niet dat hij kans maakte op het burgemeesterschap, maar dat hij zo’n klap zou krijgen, had ik niet verwacht. Meer verwacht maar ook niet in die mate was de overwinning van Jean-Marie Dedecker in Middelkerke. Verder denk ik aan Menen, waar CD&V als de grootste overwinnaar opzij gezet werd.”

4. “De uitslag heeft de positie van nationaal voorzitter Tom Van Grieken versterkt. Hij begon toen als 28-jarige met de verjonging en vernieuwing van de partij, die zo goed als niet meer bestond. In enkele jaren tijd heeft hij van Vlaams Belang weer een politieke factor van betekenis gemaakt. We hebben de basis gelegd voor 2019.”

5. “Steeds meer mensen doorprikken de ballonnetjes van N-VA. Als de uitslag van de provincieraadsverkiezingen de graadmeter is, ziet het eruit dat Vlaams Belang overal zetels zal winnen. Gelukkig, want overleven zoals de jongste periode: dat doe je geen tweede keer. Jammer dat het cordon nog altijd in stand wordt gehouden. Als je kijkt naar een stad als Ninove, waar zelfs iemand met 40 procent opzij wordt gezet… Een triestige zaak voor de lokale democratie. Eind dit jaar, begin volgend jaar beginnen we aan de lijstvorming. Ik ben kandidaat-lijsttrekker, maar de voorzitter en het partijbestuur beslissen.”

(IN/ON/LK)