Het echtpaar Anne-Marie Demeyere en Johan Mattelaer schreven het boek ‘Joseph M. L. Demeyere 1895-1976, ingenieur, demograaf, stedenbouwkundige’, een historiek over hun vader en schoonvader. J. M. L. Demeyere was 24 jaar stadsingenieur in Kortrijk.
Joseph M. L. Demeyere was van 1926 tot 1936 directeur van Technische School van Kortrijk, van 1936 tot 1960 stadsingenieur van Kortrijk en van 1960 tot 1974 werkte hij bij de West-Vlaams Economische Raad/West-Vlaams Studiebureau (WER/WES) in Brugge. Achter die summiere getallen, tijdperiodes en titels steekt er meer dan men op het eerste zicht zou denken. “We hebben bepaalde dingen ontdekt, bijvoorbeeld dat hij een dagboek schreef, dat hij te maken had met het Ruimtelijk Ordeningsplan West-Vlaanderen en dat hij al heel vroeg een strijd voerde tegen krotwoningen”, schetst Johan Mattelaer, die samen met zijn vrouw Anne-Marie Demeyere het boek schreef, met hulp van familieleden. “Veel dingen wist ik al, andere dingen niet. We waren thuis met zeven kinderen. Mijn vader kon fantastisch vertellen, soms over het werk, andere keren verhaaltjes. Ik kan mijn vader in twee woorden vatten: een uniek man”, aldus Anne-Marie.
Gegroeid uit zoektocht
Eigenlijk was het niet de bedoeling dat het een boek zou worden. “Het viel ons in de familie op dat de kleinkinderen niet precies wisten wie hun opa was of wat hij deed. In het begin overwogen we om een familiealbum te maken. We zijn zelf verrast wat er gegroeid is uit onze zoektocht naar zijn geschiedenis. Het is uiteindelijk dan toch een boek geworden”, vertelt Johan, die niet aan zijn proefstuk toe is. Hij schreef onder meer het boek ‘Van Hospitaal tot a | z groeninge, Geneeskunde en ziekenverpleging in Kortrijk van het einde van de 19e eeuw tot de Tweede Wereldoorlog’.
Joseph Demeyere was visionair, bescheiden en werd gerespecteerd
De zoektocht naar de geschiedenis begon bij kleine familiale archieven. “Een van de eerste dingen die we ontdekten was dat zijn grootvader in zijn geboortedorp Otegem ‘sjampetter’ was geweest”, zegt Johan. “Daarna mocht ik snuisteren in het archief van de Technische School Kortrijk, waar hij tien jaar directeur was. Daar ontdekten we dat Joseph Demeyere in 1927 Koning Albert I mocht ontvangen. Het tijdsbeeld gaf ook mee dat de school heel klein begonnen is en groot werd.”
Anne-Marie en Johan kwamen nog dingen te weten. “Joseph vernederlandste de scholen in Kortrijk en voerde de richting technisch ingenieur in.” Uit de archieven van de stad bleek dat Joseph ook daar een en ander had bewerkstelligd. “Hij was na WO I regeringscommissaris voor wederopbouw. Hij bond ook de strijd aan tegen krotwoningen. Hij was ook visionair want hij stelde een plan voor om de trein buiten het centrum te houden en lag mee aan de basis van de allereerste fusieplannen voor een groot-Kortrijk in 1939. Hij maakte ook een maquetteplan van de Leielandhalle in het centrum van de stad. Dat is er niet gekomen. Later zijn de Expohallen gebouwd.” Ook de plannen van de wijk Blauwe Poort, de tunnel aan de Zandstraat en de Sint-Elisabethskerk waren van zijn hand.
Aan de bron
Anne-Marie en Johan durven zeggen dat Joseph Demeyere een en ander betekend heeft. “Uit onze opzoekingen en getuigenissen die in het boek opgenomen zijn, kunnen we opmaken dat hij visionair was, bescheiden was en overal gerespecteerd werd. Het boek schrijven is een heel aangenaam iets geweest”, besluit Johan. “In de retorica maakte ik een thesis met als thema ‘Urbanisatie van Kortrijk’, geïllustreerd met unieke foto’s. Ik haalde goede punten. Voor die foto’s zat ik aan de bron, hé”, verklapt Anne-Marie. Die foto’s zijn ook in het boek opgenomen. Joseph Demeyere, geboren op 19 maart 1895, overleed op 8 december 1976. In Brugge draagt een zaal zijn naam, in Kortrijk een straat en een wandelpad.
(PVH)
