Van wateroverlast over zilverreigers tot economische schade: alle argumenten zijn goed tegen Ventilus

De Raad van State ontving de voorbije zestig dagen minstens negentien bezwaarschriften tegen het gewestelijk ruimtelijk uitvoeringsplan Ventilus, de nieuwe hoogspanningslijn die de Vlaamse regering dwars door onze provincie wil inplanten. De getroffen gemeenten en de burgerplatformen voeren het protest aan, maar ook bedrijven en milieuverenigingen vragen de schorsing of zelfs de vernietiging van het GRUP. De argumenten zijn legio: van wateroverlast en stormschade over economische malaise tot zelfs libellen en zilverreigers.

Op 22 maart keurde de toenmalige Vlaamse regering onder impuls van bevoegd minister Zuhal Demir (N-VA) de definitieve vaststelling goed van het gewestelijk ruimtelijk uitvoeringsplan Ventilus. Daarmee legde de Vlaamse regering een juridisch fundament voor een nieuw te bouwen hoogspanningslijn, met als voornaamste doelstelling om de windenergie vanop zee in ons elektriciteitsnetwerk te brengen.

In het geplande tracé loopt Ventilus ondergronds van Zeebrugge tot in Brugge waar de bestaande hoogspanningslijn versterkt zou worden. In Zedelgem gaat Ventilus dan opnieuw een stukje ondergronds tot aan de E403 in Torhout. Van daaruit komt een nieuwe hoogspanningslijn tot in Izegem, waar de lijn terug ondergronds duikt tot aan het tankstation langs de E403 in Oekene. Daar verrijzen opnieuw pylonen, via Lendelede tot aan de bestaande hoogspanningslijn richting Avelgem.

Sinds de publicatie van het GRUP Ventilus in het Belgisch Staatsblad op 15 mei liep er een periode van zestig dagen om bezwaar in te dienen bij de Raad van State. Elf gemeenten deed dat ook (Izegem, Roeselare, Ardooie, Lendelede, Lichtervelde, Wingene, Zedelgem, Waregem, Harelbeke, Ledegem en Jabbeke), net als de diverse protestgroepen die al sinds het prille begin strijd voeren tegen Ventilus. Nu die periode afgelopen is, blijkt dat zij ook steun krijgen van milieubewegingen zoals de VZW Groen uit Brugge, die zich eerder al met succes tegen de plannen voor een nieuw stadion voor Club Brugge kantte.

Zilverreigers

In haar bezwaarschrift wijst de vzw op de aanwezigheid van tal van beschermde diersoorten in het Brugse gebied De Spie, waar een nieuw hoogspanningsstation zou moeten verrijzen. “Het is een waardevol poldergrasland, waar scholeksters, buizerds, uilen, aalscholvers, ooievaars, zilverreigers, vlinders en zangvogels hun habitat hebben”, zegt Erik Ver Eecke van VZW Groen. “In de weiden groeien grassen en biezen, en de talrijke beken zijn belangrijk voor de libellen.”

In De Spie zou bouwheer Elia maar liefst 12 van de 42 hectare waardevol gebied willen inpalmen. Nochtans speelt het gebied een cruciale rol in het waterbeheer van de regio. Bij overvloedige regenval fungeert De Spie als een natuurlijk bufferbekken dat Brugge beschermt tegen wateroverlast, een problematiek die sinds de miserie in de Westhoek in het najaar van vorig jaar niet genegeerd kan worden. “Bij overvloedige neerslag dreigt dit zo noodzakelijke bufferbekken voor de waterhuishouding door grootschalige en ongewenste verharding samen met de natuur teniet gedaan te worden”, vreest Ver Eecke.

Metershoge masten

Niet alleen natuurverenigingen, ook de bedrijfswereld in onze provincie blijft zich verzetten tegen de komst van Ventilus. “Hopelijk kunnen we dit project nog keren, wij gaan er in elk geval alles aan doen”, zucht Ben Vandenberghe van het Izegemse softwarebedrijf Skyline Communications. In het huidige tracé krijgen de werknemers in zijn iconische Skyline Tower langs de E403 in Izegem metershoge pylonen te zien, met daaraan kabels waar 380 kilovolt elektriciteit door gejaagd wordt. Vandenberghe maakt zich zorgen om de elektromagnetische straling die de kabels veroorzaken. “Men heeft er alles aan gedaan om buurtbewoners te ontzien, maar de factor ‘werknemers’ is totaal over het hoofd gezien. Nochtans zitten hier dagelijks 400 mensen, van ’s morgens tot ’s avonds. Telt hun gezondheid dan niet mee, misschien?”, vraagt hij zich af.

Al meermaals dreigde het bedrijf ermee om weg te trekken, als Ventilus er dan toch komt. “En we blijven daarbij. Wij hebben hier een ecologische site gebouwd, en dan gaan ze hier metershoge masten zetten die een potentieel gevaar voor de gezondheid inhouden? Dat kan toch niet? Wij werken voornamelijk met IT’ers, dat zijn veel gevraagde profielen. Als die mensen elders kunnen gaan werken, zonder gevaar voor hun gezondheid, dan zijn ze weg”, klinkt het.

Tot jaar wachten

Niet alleen het gezondheidsrisico, ook het risico dat gepaard gaat met metershoge pylonen moet in rekening gebracht worden. Dat vindt althans Lieven Vandamme van het Zedelgemse burgerplatform Begraaf Ventilus. “De recente stormschade, waarbij verschillende hoogspanningslijnen op woningen terecht kwamen, toont op een pijnlijke manier aan dat bovengrondse hoogspanningslijnen in een druk bevolkt gebied als Vlaanderen niet meer aan de orde zijn“, verwijst Vandamme naar de negen pylonen die begin deze maand in Mechelen knakten bij een storm. De masten kwamen op vijftien huizen terecht en veroorzaakten heel wat schade.

Advocate Marleen Ryelandt uit Brugge staat de VZW Groen en enkele burgerplatformen bij in hun strijd tegen Ventilus. “Sommige indieners vragen de schorsing van het GRUP, anderen de totale vernietiging ervan. Afhankelijk van de eis kan het drie maanden tot een jaar duren vooraleer de Raad van State uitspraak doet.”.