“Sabotage niet uitgesloten”: Vlaams minister Peeters kan oorzaak lage waterstand Leie niet meer achterhalen

De renovatiewerken van de stuw zijn intussen volledig achter de rug. © Frank Meurisse
Frank Meurisse
Frank Meurisse Medewerker KW

In juni vorig jaar werd een defect vastgesteld aan de stuw op de Leie ter hoogte van Sint-Baafs-Vijve bij Wielsbeke, waardoor het waterpeil angstvallig zakte. Uit navraag door Vlaams volksvertegenwoordiger Carmen Ryheul (Vlaams Belang) bij bevoegd minister Lydia Peeters (Open VLD) blijkt dat kwaad opzet niet uitgesloten is.

Het waterpeil op de Leie tussen Sint-Baafs-Vijve en Harelbeke daalde in juni vorig jaar in die mate dat er geen scheepvaartverkeer mogelijk was tussen Sint-Baafs-Vijve en Harelbeke. “De schepen konden geen kant meer uit, de bedrijven die afhankelijk zijn van binnenvaart dreigden zonder aanvoer van grondstoffen te zitten of afvoer van afgewerkte producten. Meteen werd nog maar eens duidelijk hoe kwetsbaar het West-Vlaamse binnenvaartnetwerk is”, merkt Vlaams volksvertegenwoordiger en Kortrijks gemeenteraadslid Carmen Ryheul op.

Sabotage?

Vlaams minister Peeters sluit sabotage aan de stuwinstallatie die tot plotse waterpeildaling leidde niet uit. Ze moest in haar antwoord bovendien toegeven dat de gevolgen van deze stuwsysteem-faling nog werden verergerd door het feit dat het veiligheidssysteem, dat moet waarschuwen voor te lage waterpeilen op de Leie, op dat ogenblik niet werkte. “De precieze oorzaak van waarom de noodstop ongewild en plots in werking is getreden, is onbekend en zal niet achterhaald kunnen worden”, aldus minister Peeters. “Er zijn sinds de preventieve vervanging van de noodstopcontactoren geen problemen meer opgetreden met het noodstopcircuit. Uit de technische analyse werd vastgesteld dat er ofwel een fysieke manuele actie door derden op de noodstopknop is geweest, ofwel dat er een ‘slecht’ contact is opgetreden in de noodstopcontactoren in het stuwgebouw.”

Murphy leek wel toe te slaan die dag want de systemen die op hun beurt moesten waarschuwen voor een te lage waterstand deden ook hun werk niet. “De waterpeilgegevens worden automatisch doorgestuurd naar een databank ABBA, waarop applicaties lopen die alarmen uitsturen wanneer waterpeilen te ver afwijken van de streefwaarden. Deze databank en applicatie zijn verouderd en aan vervanging toe, waardoor de applicatie mogelijks geen alarm heeft gegenereerd bij de waterpeildaling van de Leie”, legt de minister uit. “De Vlaamse Waterweg NV was op het ogenblik van de calamiteit al bezig met het uitwerken van een alternatieve oplossing, maar deze was nog niet volledig operationeel ten tijde van de calamiteit. Ondertussen is dit wel het geval.”

Schadeclaims

Volgens de minister heeft De Vlaamse Waterweg NV uiteindelijk vijf schadeclaims ontvangen. “Twee vaartuigen lieten preventief een onderwateronderzoek uitvoeren om na te gaan of er schade is ontstaan aan de onderzijde en het roer door de plotse waterpeildaling. Aan geen van beide vaartuigen werd schade vastgesteld, enkel de kosten van het duikonderzoek zullen worden teruggevorderd. Een derde vaartuig liep schade op aan de boordlamp en de camera, dit door een aanraking met de kade. De herstelkost is nog niet gekend. Een vierde vaartuig heeft een schadeclaim van 2.293,54 euro ingediend en de vijfde claim bevatte geen details qua schade of schadekosten”, aldus de minister, die er nog aan toevoegt dat uit de onderzoeken bleek dat De Vlaamse Waterweg NV zelf geen schade opliep aan het eigen patrimonium. De afhandeling van de schade wordt door de verzekeringen geregeld.

De minister kon ook nog bevestigen dat de renovatie van het stuwcomplex intussen achter de rug is. De linkerstuw werd in gebruik genomen op 15 november 2023. De totale renovatie kostte 6,6 miljoen euro.

Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier