Meer dan 1.000 Aziatische hoornaars doodde Charly Derycke (46) uit Poperinge de voorbije twee maanden. Zijn wapen? Twee elektrische vliegenmeppers, waarmee hij de wacht houdt aan zijn bijenkasten. Zelfs tijdens de middagpauzes op het werk… “Als ik hier niet had gestaan, dan waren al mijn bijen opgepeuzeld. Aan dit tempo zullen bijen én imkers snel uitsterven.”
In zijn achtertuin in Poperinge staat Charly Derycke op post tussen vier bijenkasten. Gewapend met twee elektrische vliegenmeppers speurt hij naar Aziatische hoornaars. De voorbije 69 dagen wist de imker er al 1.057 te doden. “In 2021 ben ik gestart met een eerste bijenkolonie, maar het is pas deze zomer dat Aziatische hoornaars zo’n plaag zijn”, zucht hij.
“De Aziatische hoornaar bezorgen mezelf én mijn bijen gigantisch veel stress”
De afgelopen jaren werd er veel onderzoek verricht naar de exoot en één ding is zeker: de Aziatische hoornaar is een erg invasieve wespensoort. Op enkele jaren tijd groeide de populatie enorm, ook in West-Vlaanderen. “Het zijn heel taaie beesten, die hun larven voeden met onder andere honingbijen. Daarom zoeken ze bijenkasten op. Ze bezorgen mezelf én mijn bijen gigantisch veel stress.”
Strijd
De Aziatische hoornaar te lijf gaan met elektrische vliegenmeppers is een eerder ongebruikelijk methode. “Veel mensen gebruiken lokpotten om de hoornaars te vangen, maar daarbij lopen ook andere insecten in de val. Tegenwoordig bestaat er ook al elektrische bescherming, een soort net als een harp rond de bijenkasten, om de hoornaars weg te houden. Maar dat is verschrikkelijk duur en vlak buiten het net vallen bijen toch ten prooi. Daarom sta ik met mijn elektrische wapens op post. Zo kan ik de hoornaars direct doden”, vertelt Charly. (Lees verder onder de video)
“Om ze te vangen moet je geduld hebben. Eerst cirkelen ze rond de bijenkast en eenmaal ze vertragen, moet je snel toeslaan. Het geeft voldoening, iedere keer dat ik een te pakken krijg. Dan besef je dat je als imker toch iets hebt kunnen doen om je bijen te redden. Maar ik kan de bijen alleen maar beschermen in de buurt van hun kasten, in de velden zijn ze weerloos.” (Lees verder onder de foto)
In totaal staat Charly al zo’n 250 uur op wacht. “De allereerste dag in augustus heb ik er 34 gevangen. Ondertussen zit ik aan 1.057 stuks en het einde is nog niet in zicht. Twee maanden al zit ik in oorlogsmodus voor deze oneerlijke strijd. Op het werk houd ik mijn hart vast voor wat er zal overblijven. Nu kom ik tijdens mijn middagpauzes naar huis om over mijn bijen te waken. Als ik niet had ingegrepen, dan waren wellicht al mijn bijen opgepeuzeld en bleef er niets meer over. Een kolonie verliezen als imker is pijnlijk en opnieuw beginnen vraagt jaren werk. Voor mij zou het nog veel meer steken, want mijn bijen zijn voor mij quasi huisdieren.”
“Ik kom tijdens de middagpauze op het werk naar huis om mijn bijen te bewaken”
Niet alleen Charly wordt met dit probleem geconfronteerd. “In Poperinge zijn er een 80-tal imkers en allemaal zitten we in deze miserie. Volgens onderzoek zijn de hoornaars al te sterk aanwezig om ze nog uit te roeien en ze hebben geen natuurlijke vijand. Waar je nu één nest ziet, zullen er volgend jaar vijf zijn. Maar het is onmogelijk om alle nesten op te sporen. Het enige wat we kunnen doen, is ze bestrijden. Het is al 5 over 12. Wie zal de bijen redden, als wij het niet doen? Geloof me maar: volgend jaar zullen er wellicht een stuk minder bijen én imkers zijn door de hoornaars…”
Aanpak op grote schaal
Volgens Charly moet het probleem van de Aziatische hoornaar op grote schaal aangepakt worden. “Vespa-Watch – de vrijwilligerswerking waar mensen nesten kunnen signaleren – is een erg goed initiatief, maar zoiets moet ondersteund worden vanuit Europa. Hier vlakbij over de grens met Frankrijk zitten er een pak nesten, maar die beesten stoppen niet aan de grens hé. Er is een overkoepelende verdelgingsstrategie nodig. Bijen zijn belangrijk voor onze biodiversiteit, bestuiving, land- en tuinbouw. Honing zelf is bovendien een topproduct.”
Met de hoornaars die Charly wist te vangen, wil hij een kunstwerk maken, een grote versie van zo’n wesp. “Als educatief materiaal om mensen attent te maken op het probleem. Want wat zijn we met een toekomst zonder bijen?”
Expert: “Hoornaars doden heeft weinig zin”
Dominique Soete van de organisatie Vespa-Watch begrijpt de bezorgdheid van Charly Derycke. “Al jaren waarschuw ik mensen en nu raakt men veel bijen kwijt en is er paniek. Ikzelf gebruik als bescherming elektrische harpen: doeltreffend, maar helaas inderdaad niet goedkoop.” (Lees verder onder de foto)
Dominique Soete van Vespa-Watch. (foto JCR)
“Natuurlijk is het beste nog altijd om de nesten op te sporen. Je kan veel tijd steken in Aziatische hoornaars doodkloppen, maar daar schiet je niets mee op. Met een levende hoornaar kan je het nest lokaliseren en laten verdelgen. Dit jaar waren er vier keer zoveel nesten als vorig jaar en dat zal alleen maar toenemen. Dus de provincie moet de verdelgingsaanpak aanpassen. De imkers zullen moeten samenwerken om nesten te zoeken en het probleem aan de bron aan te pakken.”
