Op hun nieuw nest in natuurgebied De Blankaart hebben zeearenden Paul en Betty een eerste ei gelegd. Boer Geert Leeman en z’n koeien zijn bevoorrechte getuigen. “Een nieuwe camera komt er voorlopig niet”, zegt conservator Guido Vandenbroucke.
Geert Leeman (63) staat op een hoek van zijn boerderij. Enkele honderden meter verder ziet hij af en toe beweging in een rij populieren. “Grote achtkanters”, noemt Geert ze. “Een iconische bomenrij waar de zeearenden van De Blankaart nu zitten. Vorig jaar broedden ze in een veel kleinere boom boven het water. Ik ben niet verrast dat ze naar hier gekomen zijn. Hier zitten ze meer afgelegen en hoger. Vanuit de boom hebben ze een prachtig zicht. Met hun scherpe ogen kunnen zij ons op dit moment beter zien dan omgekeerd.”
Boven hoofden
“Nog voor ze hier hun nieuw nest maakten, zagen we ze de voorbije twee jaar al vaak dicht vliegen bij onze hoeve”, aldus Geert. “ Ze leven boven onze hoofden. Nu heb ik het privilege het dichtst bij hun nest te wonen. Ik moet niet speciaal ‘gaan’ kijken, ik zie ze zo, met het blote oog.” Geert opent de staldeur en laat zijn koeien meegenieten van het landschap en de stralende zon.
“Ganzen, eenden, reeën, je kan het zo gek niet bedenken of het zit hier”, stelt Geert. “Ook veel dieren die je enkel ’s nachts kan zien, als je geluk hebt. Landbouw aan een natuurgebied lukt maar het is niet altijd makkelijk: we hebben wel eens schade door de natuur. Met die zeearenden hebben we geen miserie. Ze zijn mooi om te zien en ze hebben zich aangepast aan ons, anders zouden ze zo dicht niet komen. Ik zie ze soms tot 50 meter van mij vliegen, dus ze zijn niet schuw.” Geert kreeg dinsdag bezoek van Guido Vandenbroucke, buurman en conservator van De Blankaart. Hij heeft z’n telescoop mee en een dosis geluk: de zeearenden wisselen mekaar net af bij het broeden.
Troef
“Ik ben erg blij”, vertelt Guido. “Voor het tweede jaar op rij zijn Paul en Betty beginnen broeden in De Blankaart.” Vorig jaar zorgde de geboorte van Guido en Gloria, het eerste broedgeval van de Europese zeearend in ons land, voor een ongeziene toestroom van toeristen en vogelspotters in het natuurgebied. Natuurpunt hield er een babyborrel met hun peter Wim Willaert en meter Maaike Cafmeyer.
“Ik veronderstel dat de mensen benieuwd zullen blijven”, zegt Guido. “Het is wel een andere ligging en omgeving. Vorig jaar moest men wandelen van de parking van De Blankaart tot aan de brug om het nest te zien. Nu moeten ze een andere wandeling doen van een paar kilometer om het dichtste punt op 300 meter te bereiken. Een troef: het is dichter dan vorig jaar, toen de afstand voor het publiek meer dan 600 meter bedroeg.”
Geen bar
Boer Geert wijst naar de dichtste spottersplek op het wandelpad in de weilanden rond de “achtkanters”. “Zet hier een toog en een terras”, grapt Guido die zijn telescoop plaatste aan de open mesthoop van de koeien. “Neenee, we gaan de boerderij niet openstellen voor een bar en toeristen”, benadrukt Geert. “Wie wil kijken, moet de botten aantrekken en kan ginder via het Blankaartpad tot op een 350-tal meter komen. Ja, ik zit iets dichter, maar ik verwacht dat dit uitzicht verdwijnt: het nest zal straks verscholen zitten achter de bladgroei van de bomen.”
Guido geeft een vrij gedetailleerde timing van het broedproces. “Paul en Betty zijn er dit jaar 10 dagen vroeger aan begonnen. De broedtijd van zeearenden bedraagt ongeveer 38 dagen, dus we verwachten het eerste kuiken rond 10 april. Tijdens het broeden zitten ze heel diep in het nest. Soms zou je denken dat het nest verlaten is, maar bij aandachtig en geduldig toekijken zie je wel beweging. Van het lange zitten worden ook zeearenden stijf en af en toe schudden ze hun veren op en strekken ze zich wat uit. Aangezien er geen camera op het nest gericht staat en we de eieren niet kunnen zien, baseren we ons op het gedrag van beide zeearenden.”
Verhoord
De conservator werd begin dit jaar verhoord door de natuurinspectie na het plaatsen van een webcam bij het eerste nest. De plaatsing zou illegaal gebeurd zijn en de man werd beschuldigd van nestverstoring en vegetatievernietiging. “Omdat dit het nest was van het eerste broedkoppel zeearenden van België was het zeer belangrijk om elk risico van verstoring uit te sluiten. Daarom werd een bufferzone van 300 meter rond het nest als rustzone afgebakend. Natuurinspectie stelde vast dat die veiligheidsmaatregel niet werd gerespecteerd”, verklaarde Jeroen Denaeghel, woordvoerder van het Vlaams Agentschap Natuur & Bos (ANB), eerder. “Het dossier is uit onze handen, het parket beslist autonoom over de eventuele verdere gevolgen van het dossier.” Uit navraag bij het parket van West-Vlaanderen blijkt dat het dossier daar (nog) niet bekend is.
Geen camera
Volgens de conservator gebeurde de cameraplaatsing op het moment dat het nest niet meer in gebruik was. “De installatie was tijdelijk en nemen we weer weg”, aldus Guido. “Aan het nieuwe nest staat nog geen camera en dat zijn we ook niet meteen van plan. Misschien doen we in het najaar een aanvraag. Jammer dat het eerder niet gelukt is. In andere landen gebeurt dit wel, zodat iedereen vanop afstand de nestgebeurtenissen kan volgen vanuit de zetel. Nu is het aan de wandelaars om ter plaatse te komen en alles te volgen met het blote oog en de telescoop.”
“Kenners zeggen dat het nieuwe nest veel meer beschermd is tegen weer en wind”, vervolgt Guido. “In het tweede jaar zijn arenden iets slimmer en professioneler en hebben ze een nieuw huis gemaakt. Terwijl de arend broedt, liggen onder de nestboom soms 5 tot 10 reeën te rusten en staan grote groepen kolganzen en grauwe ganzen te grazen. De kolganzen vertrekken straks met z’n allen naar het hoge noorden, een groot deel grauwe ganzen blijft in de regio: proviand voor de arenden in de komende maanden. Dat De Blankaart een ideale biotoop is voor de zeearenden, bleek ook uit het bezoek dat Betty en Paul enkele weken geleden kregen: een jonge zeearend streek neer en bleef enkele dagen op prospectie in de regio.” (TP)
Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier
