Agrotopia of utopia: een festival van de toekomst of van het verleden?
In de laatste West-Vlaamse provincieraad werd unaniem een motie goedgekeurd naar de Vlaamse Regering rond de problematiek van stikstof in de landbouw. Initiatiefnemer was raadslid Wim Aernoudt van de N-VA-fractie. Naar aanleiding van Agrotopia in Roeselare schrijft hij er volgend opiniestuk over.
Vlaanderen moet er via regelgeving (PAS: Programmatorische Aanpak Stikstof) voor zorgen dat de stikstofneerslag in de natuur daalt de volgende jaren. Deze verplichting komt uit Europa en werd door een gerechtelijke uitspraak op scherp gezet. Deze worsteling met de impact van de intensieve veeteelt op het milieu is echter niet nieuw.
De landbouw werd tergend langzaam economisch gewurgd
Overbemesting met dierlijke mest op de akkers deed stikstofverbindingen uitspoelen in grond- en oppervlaktewater. Via de opeenvolgende mestactieplannen van MAP1 uit 1996 tot MAP6 vanaf 2019, werd deze schade stap per stap beperkt.
Op deze manier werd de landbouw steeds meer regels opgelegd en meer en meer op kosten gejaagd. Dit is mee de oorzaak van een tanende economische slagkracht van de sector. Het komt er op neer dat de landbouw tergend langzaam economisch werd gewurgd.
Ik hou in deze in eerste instantie een pleidooi voor rechtszekerheid als een aanklacht tegen deze manier van werken. De aanzet in de PAS-aanpak van de vorige Vlaamse Regering, met de regeling rond de 5%-norm, doet ons heel erg denken aan de denkwijze die gevolgd werd in het MAP. Deze zwakke aanpak die er voor zorgde dat er geen reductie van uitstoot kwam, is er de directe oorzaak van dat de Vlaamse Regering nu nieuwe maatregelen moet nemen.
Extra kosten
Door opeenvolgende mestactieplannen werd onder andere dure mestverwerking op de kaart gezet, de prijzen voor landbouwgrond swingden de pan uit. De emissie aan de lucht van stikstof wordt nu geremd door emissie arme stallen met dure luchtwassers. Al deze extra kosten zijn alleen nodig waar de concentratie aan dieren te groot is, zoals in Vlaanderen en in West-Vlaanderen in het bijzonder. Hoe je nog kan concurreren met andere regio’s weet blijkbaar niemand.
Dit model van intensieve veeteelt met tandend economisch rendement blijft overeind omdat er in dit model ook winnaars zijn. Banken, studiebureaus, stallenbouwers, machineverkopers, veevoederproducenten, slachthuizen, vleesverwerking… zagen hun omzet alleen maar stijgen. Die bedrijven en hun werknemers hebben baat bij steeds meer productie door de landbouwer. Er is zelfs één onderneming in Vlaanderen die dit allemaal doet.
Het is voor ons steeds duidelijker dat de landbouwer te vaak absoluut geen winnaar is in dit model. Het lijkt erop dat het langzaam doordrukken van steeds meer maatregelen, opgelegd door Europa, de landbouw net liet overleven, met als enig doel de verwerkende keten volop te laten bloeien.
Rechtszekerheid voor landbouwers
Het West-Vlaams provinciebestuur investeerde 16 miljoen euro voor een serre van 8000 m² op de veiling in Roeselare. Met Agrotopia werd de hoogmis van intensivering gevierd. Als hier men zich hier opnieuw gaat toespitsen op compensatie van problemen ten gevolge van intensivering in de glastuinbouw, wordt hier de basis gelegd voor nog meer uitzichtloze projecten voor nieuwe landbouwers.
Daarom druk ik nog eens op het belang van de motie over de stikstofproblematiek gericht aan de Vlaamse Regering, unaniem gestemd in de provincieraad die zich laat samenvatten in vier krachtlijnen: rechtszekerheid voor de landbouwers, effectiviteit van genomen maatregelen in alle sectoren, gerichte ondersteuning voor getroffen landbouwbedrijven en een oproep om de zaak niet meer op de lange baan te schuiven.
Het volledige opiniestuk en de unanieme motie, kan je hier lezen.
De Krant van West-Vlaanderen wil op www.kw.be een bijdrage leveren aan het maatschappelijk debat over actuele thema’s. Omdat we het belangrijk vinden om verschillende stemmen en meningen te horen publiceren we regelmatig opinieteksten. Elke auteur schrijft in eigen naam of in die van zijn vereniging. Zij zijn verantwoordelijk voor de inhoud van de tekst.
Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier