IN KAART West-Vlamingen gooien het meest afval weg

Slechts één gemeente zit onder het streefdoel van OVAM. © Getty
Phebe Somers

Onze vuilniszakken zitten te vol. Geen enkele provincie produceert zoveel restafval als West-Vlaanderen, en daar is één grote reden voor: in het merendeel van de West-Vlaamse gemeenten wordt groente-, fruit- en tuinafval (GFT) nog niet apart gesorteerd. Hoe zwaar de vuilniszakken in jouw gemeente wegen, ontdek je onderaan het artikel.

De gemiddelde West-Vlaming produceerde vorig jaar zo’n 140 kilogram restafval en drie kilogram zwerfvuil. Daarmee zitten we ferm boven het Vlaamse gemiddelde van 112 kilo restafval per inwoner. In 2022 lag het jaargemiddelde in onze provincie nog op 147 kilo, toen werd het zwerfvuil nog niet apart berekend.

De daling van de afgelopen tien jaar wordt dus verdergezet – in 2013 gooiden we elk gemiddeld 178 kilogram restafval weg – maar toch scoren we slechte punten bij de Openbare Vlaamse Afvalstoffenmaatschappij (OVAM).

OVAM stelde namelijk voor elke gemeente – rekening houdend met de typologie van die locatie – een streefdoel op dat we horen te behalen tegen 2030. Voor onze provincie gaat het over gemiddeld 100 kilo restafval per jaar. Daar zitten we voorlopig nog stevig boven. En dat komt volgens de woordvoerder van OVAM door ons keuken- en tuinafval.

Niet haalbaar

Sinds 1 januari 2024 mogen etensresten en tuinafval namelijk niet langer in de restafvalzak gegooid worden. Alle groente-, fruit- of tuinafval (GFT) moet ofwel bij de compost, ofwel in een aparte zak of bak gesorteerd worden voor ophaling. Het is te zeggen: alle afvalintercommunales in Vlaanderen zijn verplicht om die aparte inzameling van organisch afval aan te bieden, zodat de burger zich netjes kan houden aan deze nieuwe regel. “Maar voor enkele afvalintercommunales was die nieuwe wet blijkbaar niet haalbaar, waardoor ze uitstel hebben gekregen tot 1 januari 2025 of zelfs 2026. Dat is het geval in twee derde van de West-Vlaamse gemeenten”, aldus Jan Verheyen van OVAM.

Slechts 1 geslaagd

In heel West-Vlaanderen is er slechts één gemeente waar er minder restafval werd opgehaald dan het streefdoel dat werd opgelegd: Bredene. Daar werd in 2023 gemiddeld 152 kilo restafval per inwoner weggegooid, zwerfvuil niet meegerekend. Het streefdoel voor de kleine kustgemeente ligt op 177 kilo per jaar, waardoor Bredene als enige West-Vlaamse gemeente groen kleurt.

Opvallend, want in de Westhoek en de ruime regio rond Brugge voorzien de respectievelijke afvalintercommunales IVVO en IVBO wél al afzonderlijke ophaling voor GFT, hetzelfde geldt voor Wevelgem, Menen en Wervik die onder Mirom Menen vallen. (lees verder onder de kaart)

Met slechts één groene gemeente, is West-Vlaanderen de slechtste leerling van de Vlaamse klas. In Limburg zijn er ook slechts vier gemeenten die hun doel al behaald hebben. Antwerpen is de beste leerling van de klas: daar zijn de restafvalzaken in meer dan de helft van de gemeenten al lichter dan ze in principe zouden moeten zijn.

In Zuienkerke, Ichtegem, Gistel, Oudenburg en Jabbeke is de weg naar het streefdoel nog het langst. Koksijde, Poperinge, De Haan, Vleteren en Alveringem zitten dan weer minder dan 10 kilo boven het streefgewicht.