Hij zweert al tien jaar (zo goed als) alle vormen van geld af, heeft geen job, is niet meer in het bevolkingsregister ingeschreven en is niet verzekerd. Peter Clerckx uit Brugge leeft volledig off-grid, maar is tegelijk volledig zelfvoorzienend. Een keuze waar hij geen sikkepit spijt van heeft. “Ik kon ontsnappen uit de ratrace en bewijs er ons klimaat ook nog eens een dienst mee”, zegt hij.
Maandag start de Week van het Geld, een themaweek waarmee Wikifin het belang van financiële educatie in de verf wil zetten. Bruggeling Peter Clerckx (58) leeft echter al tien jaar zónder geld. Een levenswijze waarmee hij zichzelf en onze planeet een dienst wil bewijzen, zegt hij.
Peter woont in een historisch pand in hartje Brugge, drinkt en wast zich met regenwater, kookt met voedseloverschotten, verplaatst zich met een cargofiets en zette zijn schouders onder zijn eigen sociaal project Ecoliving. Klap op de vuurpijl: tien jaar geleden zwoer hij zo goed als alle geld in zijn leven af. Een erg bewuste keuze, zo blijkt wanneer de man – die zichzelf een nomade noemt – aan zijn betoog begint.
“Ik had al langer een dubbel gevoel bij mijn leven”, legt hij uit. “Al van kinds af aan kreeg ik te horen dat ik een diploma moest halen en veel geld moest verdienen. Ik werkte als aannemer in de bouwsector, woonde met mijn vrouw en onze vier zonen in een mooi huis, maar voelde me schuldig. Ik leefde op de kap van onze planeet en dat zinde me niet.”
Hoe ben je op het idee gekomen om geld uit je leven te bannen?
“Toen mijn echtgenote en ik uit elkaar gingen, besloot ik mijn leven over een compleet andere boeg te gooien. Ik stopte als zelfstandige en wilde me inzetten voor, wat ik noem, een ecosociale samenleving. Ik wilde ook geen uitkering, dus had ik geen andere keuze dan geen – of toch zo weinig mogelijk – geld uit te geven.”
“Geldzorgen zijn me vreemd. Ik heb geen leningen, moet geen facturen betalen, heb geen verzekeringen lopen… Budgetstress ken ik al tien jaar niet meer. Ik ben ook al tien jaar niet meer ingeschreven in het bevolkingsregister”
Hoe doe je dat?
“Om te beginnen heb ik het grote geluk dat ik gratis in een groot pand in het centrum van Brugge mag wonen. Dat gebruik ik ook voor Ecoloving, het project dat ik uit de grond heb gestampt. Ik omschrijf het als een soort kringloopwinkel. We zamelen oude huishoudtoestellen in, maar ook kledij, boeken en huisraad tot zelfs halfvolle flesjes zeep vanop hotel. Die producten sorteren en recycleren we, we voeren herstellingen uit… Iedereen die komt helpen, krijgt 60 eco’s per uur, een betaalmiddel dat ik zelf in het leven heb geroepen. Met die eco’s kan je in de winkel betalen, al kan dat ook met courant geld. Met die inkomsten betaal ik de energie- en waterrekening. Mijn spaargeld – 200.000 euro van mijn huis dat ik destijds verkocht heb – heb ik aan mijn zonen uitgeleend, die me het renteloos terugbetalen. Dat is mijn oorlogskas, mocht ik ooit tóch een significant bedrag nodig hebben.”
Je woont in een oud gebouw. Hoe verwarm je je?
“Centrale verwarming ligt er niet en erg goed geïsoleerd is het ook niet. (glimlacht) Tijdens de winter kan het hier serieus koud zijn, maar dat word je gewoon. Een dikke trui of jas doet wonderen. Ik verwarm eigenlijk nooit. Ik heb wel een straalkacheltje, maar dat schakel ik enkel in wanneer er bezoek is. Zoals nu. Maar het mag stenen uit de grond vriezen, ik zal altijd proberen om zo weinig mogelijk te verwarmen. Het is een manier van leven.”
Wat met die andere basisbehoefte: eten? Waar haal je je voeding?
“Ik haal voedseloverschotten op bij supermarkten en bakkers in de buurt. Eigenlijk heb ik nooit eten te kort, je zou ervan versteld staan wat er dagelijks in de vuilnisemmer dreigt te belanden. Ik geef het mee een tweede leven.”
Wat met ‘goestjes’? Kan je altijd eten wat je wil?
“Dat is iets anders. (glimlacht) Ik eet wat de pot schaft. Niet altijd met een kamerbrede glimlach, maar ook nooit tegen mijn zin. Ik werk volgens het eeuwige stoofpot-systeem: een kookpot waar ik telkens verse groenten en vlees bij doe en opwarm. Op vlak van eten leef ik van dag tot dag, maar honger heb ik in die tien jaar nog nooit gehad.”
Ik veronderstel dat je ook niet in een traditionele keuken kookt…
“Ik kook vooral op het binnenpleintje van mijn woning. Tijdens de wintermaanden gebruik ik een kleine raketkachel of een uitgeholde boomstronk waar ik vuur in kan maken, maar eigenlijk is de zon mijn grootste energiebron. Ik kook het liefst op een van mijn solarcookers of zonne-ovens. Dat zijn reflecterende parabolen die het zonlicht opvangen en bundelen tot een brandpunt dat 350 graden warm wordt. Daarop plaats ik een zware kookpot die geen licht reflecteert. Daarnaast heb ik ook een solarcoocker met een vacuümbuis in glas. Die gebruik ik wanneer er minder zonlicht is. Op die manier koken neemt wel wat tijd in beslag, maar ecologischer kan niet. Dat heb ik er dus graag voor over.”
Drinkwater vang ik op uit de hemel en filter ik. Daar ben ik nog nooit ziek van geweest. Eén keer lichte diarre buiten beschouwing gelaten”
Ik kan me voorstellen dat je net als iedereen een ‘guilty pleasure’ hebt…
“Klopt. Heel af en toe steek ik de straat over (net tegenover Peters huis is een supermarkt te vinden, red.) voor een blikje bier en een zakje chips. Enkel daarvoor wil ik enkele euro’s uit mijn broekzak halen. Maar verder ben ik waarschijnlijk de slechtste klant van onze warenhuizen.”
Je hebt geen waterleiding. Waar haal je je water?
“Simpel: uit de hemel. Ik vang regenwater op in grote tonnen. Daarmee was ik me, maar wel zonder zeep. Chemicaliën mijd ik als de pest en op die manier is ook het microleven op mijn lichaam perfect in balans en heb ik nooit een zweetgeur. Mijn kledij was ik door ze een dag lang te laten weken in regenwater. Ik drink vers regenwater. Dat vang ik op in een aparte ton en filter ik eerst. Weet je, wij Belgen halen ons drinkwater uit de Ardennen. We mixen het met zeep en detergenten en lozen het dan via de riolering in de Noordzee. Terwijl we ook zitten te klagen dat het grondwaterpeil blijft zakken. Mochten we bewuster en spaarzamer met water omgaan, dan schakelen we dat probleem zo uit.”
Ben je nog nooit ziek geweest van regenwater te drinken?
“Eerlijk? Neen. Ik ben ervan overtuigd dat het mijn immuunsysteem zelfs versterkt. Ik heb ooit eens lichte diarree gehad, maar daar blijft het ook bij.”
Ik kan me voorstellen dat je manier van leven wenkbrauwen doet fronsen bij sommigen.
“Dat klopt. Maar wanneer ik alles argumenteer, zie je ze bijdraaien. Ik wil geen mensen bekeren, maar duidelijk maken dat je ánders kan leven, in harmonie met de natuur en onze planeet. Zelfs wanneer je in het hartje van een stad woont. Mochten we allemaal onze voetafdruk een tikkeltje verkleinen, dan zetten we een gigantische stap in de goeie richting.”
Beschouw je jezelf als rijk?
“Absoluut. Geldzorgen zijn me vreemd. Ik heb geen leningen, moet geen facturen betalen, heb geen verzekeringen lopen… Budgetstress ken ik al tien jaar niet meer. Ik ben ook al tien jaar niet meer ingeschreven in het bevolkingsregister. Met een duidelijk doel: ooit wil ik met de tent op trektocht en een écht nomadisch bestaan leiden. Terugkeren naar mijn oude leven? Nooit meer. Ik wist te ontsnappen uit de ratrace en bewijs er het milieu en ons klimaat ook nog eens een dienst mee. Waarom zou ik dan de klok terugdraaien?”
Het beste van KW
Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier
