Op de vroegere varkenshoeve Igodt in de Beekstraat in Langemark staan grote buffertanks waar mest van landbouwers uit de streek gezuiverd en verwerkt wordt tot irrigatiewater. Het water wordt in droogteperiodes verdeeld over de bedrijven in de streek.
Johny Verhelst (27) doet voor ons zijn hele zuiveringsverhaal. “Ik ben afkomstig van Langemark en groeide samen met mijn broer Michael op in de landbouwstiel, bij onze ouders Koen en Els Buyse. In Leuven koos ik voor de richting bio-ingenieur, specialisatie landbouwkunde, met bijvakken gericht op afvalwaterzuivering. Ik werd zes maanden onderzoeker bij Vervaeke-Belavi.”
Van theorie naar praktijk
“Mijn moeder had een truckwash in Ieper. Toen ik in de zaak stapte, verhuisden we de wasinstallatie naar een nieuwe locatie in de Kattenstad om er ook een nieuwe bedrijfstak ‘tankcleaning’ aan toe te voegen. Ik koos voor dit beroep omdat het parallel liep met mijn opleiding en kennis over de bacteriële eisen in de voedingssector en ik ook de waterzuivering kon begrijpen. De mestverwerking ligt trouwens volledig in lijn met mijn studies. Vorig jaar in augustus begonnen we met de grondwerken van ons nieuwe idee in de Beekstraat in Langemark ‘Mestverwerking’. Nu zijn we volledig operationeel. Zowel op de site van de truckwash als op de site van de mestverwerking loopt een biologisch zuiveringssucces. Dagelijks verwerken we in de truckwash 70m³ afvalwater en in de mestverwerking 170m³”, vertelt Johny.
Mest wordt gezien als een milieuprobleem, wat het eigenlijk niet is
“Ons project wordt gesubsidieerd door de Vlaamse milieumaatschappij omdat wij innovatieve technieken willen testen op mest zodat we het kunnen omzetten tot water. Verder zijn er OVAM- subsidies om dit op een duurzame wijze aan te moedigen. Ons doel: mest omzetten tot irrigatiewater. We deden grootschalige testen om na te gaan of alles praktisch mogelijk was en dit op een consistentere manier. We kregen succesvolle signalen voor het verwijderen van stikstoffen en mest slibvrij maken. Dit werd een mooie doorbraak.
Boven alle verwachtingen
In april zijn de fosforverwijderingstesten begonnen, met resultaten die boven alle verwachtingen uitstijgen. De stikstofverwijdering kunnen we reduceren tot minder dan 10 mg/liter op een consistente manier. Het vergt echter veel elektriciteit om dit resultaat te behalen. Testen wezen uit dat omzetting van stikstof op zich weinig energie vergt, maar het in leven houden van de werkzame bacteriën is de grote slokop“, legt Johny uit. “Tijdens een tweede grootschalige test werd fosfor verwijderd uit het effluent. Dit kan chemisch, maar ook op duurzame wijze door fosfor om te zetten tot struviet, een waardevolle fosforbron. Ondertussen begonnen we ook met de productie van irrigatiewater, wat technisch perfect mogelijk is.”
Bron voor bodemvocht
Een handicap is de wet, omdat elke bron van water geproduceerd uit mest aanzien wordt als effluent (gezuiverd afvalwater, red.). Dit mag enkel worden afgevoerd naar landbouwbedrijven als je mestbankdocumenten opstelt. Hier zou men dringend aan moeten werken, gezien niet-landbouwgerelateerde bedrijven ook vragende partij zijn naar irrigeerwater. Mest wordt gezien als een milieuprobleem, wat het in feite niet is. Via mestverwerking bezorgen wij de landbouwers het effluent als bron van bodemvocht in de droge zomermaanden. Door het verwijderen van slib gaan wij het verzuren van de bodem tegen. Via bodemonderzoek kan men nagaan welk effluent men kan irrigeren wat een voorbeeld kan bieden aan de teelt.”
“Het is beter, meer rendabel en vooral goedkoper om gefilterd effluent te voeren in mei en juni, voordat het droog wordt, om dan een overmaat van water te verspillen. Gezien de onzekerheden door de coronacrisis is het belangrijker dan ooit om de kosten te beperken. Het effluent blijft niet plakken aan de plant en gaat meteen naar de bodem. Om ons gefilterd effluent te promoten, doen we momenteel een actie. Wij betalen het transport en uitspreiden van ons fosforarm irrigatie-effluent. Zo heeft de landbouwer geen kosten”, weet Johny.
Klanten uit eigen regio
“Een bijkomend probleem is het in stand houden van het wegdek. Het is alom gekend dat het wegdek van de Beekstraat zeer zwak is en de boorden makkelijk afbrokkelen om in de beek te arriveren. Met dit extra zwaar vervoer gaan wij daar dit jaar nog aan werken om het wegdek te verstevigen en te vermijden dat de wanden weer onderuitgaan. Onze klanten komen vooral uit de eigen regio en een mobiliteitsstudie wees uit dat we tot 90% van de mestaanvoer op minder dan 9 km van de mestverwerking kunnen laten aanvoeren, met een aanvoer van 60.000 m³ per jaar en een opslagruimte van 35.000m³.”
Goed voor het milieu
“De mest wordt omgezet tot een dikke fractie en een dunne fractie die vervolgens verder worden behandeld. De dunne fractie wordt op een biologische manier ontdaan van stikstof. Het fosfor wordt hergebruikt door het om te zetten naar struviet. Vervolgens verwijderen we het zout uit het effluent, zodat het kan worden toegepast als irrigatiewater op de akkers. Het zout wordt afgevoerd naar een vergistingsinstallatie in Ieper waar het vervolgens wordt omgezet tot proceswater. Meteen zetten we een serieuze stap voorwaarts en in de goede richting voor het soigneren van het milieu“, besluit Johny. (RB)
Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier