75 jaar Sobeka: “De eerste boten van de club maakten we gewoon zelf”

Boot bij de oude botenloods van Sobeka. © Santy Johan
Redactie KW

Dit jaar wordt een feestelijk jaar voor KSKZ, in Zwevegem beter bekend als ‘De Kano’. Naast een correctie tot ‘Kajakclub’, een nieuw logo en nieuw ontworpen wedstrijdtruitjes staan een aantal initiatieven op het programma, waarvan de AquaTrailZ een voltreffer moet worden.

“In 75 jaar is onze club immens veranderd. Enkel de oudste vaarders kunnen ons nog vertellen van die beginjaren.” Maaik Bettens, organisator van de Kanoregatta, kijkt vol nostalgie terug. “Toen de club startte in 1943 was er amper een kleine loods om de boten in onder te brengen. Douchen gebeurde met emmers water uit de vaart.”

Ivan Decock, twee jaar ouder dan zijn club en sinds 1955 lid, maakte de eerste glorieperiode mee en werd de eerste olympische atleet van Sobeka: “Onze eerste botenloods werd door de firma gebouwd. Ik weet nog dat er binnenin een klein kleedkamertje was, met een houtkacheltje als enige verwarming, geen elektriciteit of stromend water. We legden toen 14 km per training af. De souterrain was een specialleke onderweg. Het gebeurde dat er in de tunnel een schip aan het doorkomen was. We konden dan niet anders dan wachten tot die eruit was, alvorens wij door konden. Het is af en toe gebeurd dat de rook van dat schip in de souterrain nog niet weggetrokken was. We zagen geen steek en hielden ons dan vast aan de zijkant om een beetje de juiste richting te weten.”

“Douchen gebeurde vroeger met emmers water uit de vaart” Maaike Bettens, wedstrijdorganisator

“Ook aan het Sint-Pietersbrugje was het opletten. De doorgang onderdoor was zo laag, dat we ons hoofd tussen ons benen legden. Het is nog gebeurd dat we er met een K2 passeerden. De eerste verloor bijna het evenwicht, de tweede vaarder kwam in een reflex recht en had nadien dringende verzorging nodig.”

Sobekavaardersgroep eind de jaren '70 met de truitjes van 'AC Milan' of Flandria, toen de rood-zwarte brigade furore maakte.
Sobekavaardersgroep eind de jaren ’70 met de truitjes van ‘AC Milan’ of Flandria, toen de rood-zwarte brigade furore maakte.© Santy Johan

“Voor de Spelen van 1960 in Rome werden selectiewedstrijden georganiseerd. Enkel de beste vier waren geselecteerd. Als vierde beste was ik erbij. Toen was dat voor een wedstrijd van 4 x 500m aflossing. In de herkansingen werden we eruit gevaren, maar ik onthoud vooral de openingsceremonie en het slotfeest in Rome. Het was indrukwekkend hoeveel talen daar werden gesproken, wij konden enkel wat woorden Frans. De latere tv-journalist Roger Moens was toen wereldrecordhouder op de 800m atletiek en haalde er zilver.”

De voorzitter spreekt

Ook voorzitter Henri Vansweevelt is er al decennia lang bij. “Ik werd voorzitter in 1964 en toen sponsorde de firma Bekaert de club. Er werd mij, als werknemer bij Bekaert, gevraagd of ik de functie op mij wilde nemen. Dan hadden ze een beetje inzage hoe het sponsorgeld werd besteed. Zelf zag ik het als mogelijkheid om mij als Brabander hier wat beter te integreren. Al die jaren heb ik dat met plezier gedaan. Op die manier leer je de streek en de West-Vlamingen zelf wat beter kennen. Ik hoorde vaak de verhalen uit de beginperiode. Zo werden de eerste boten van de club gewoon op de firma zelf gemaakt, door de timmerlui. Dat waren niet de beste competitieboten, maar toch werd er in de Ardennen vaak geroepen: ‘Les Flamands sont là!” Het was inderdaad zo dat we vaak in de prijzen konden varen. Zelf heb ik het amper enkele keren geprobeerd, maar dat omkeren met de boot was er voor mij te veel aan. (glimlacht)

Een beeld van omstreeks 1958 met op de achtergrond de oude botenloods. Vlnr Frans Hellin, Ivan Decock, Luc Vandenhende, Jean-Pierre Deconinck, Roger Decaluwé, Gilbert Coleman en Willy Kint.
Een beeld van omstreeks 1958 met op de achtergrond de oude botenloods. Vlnr Frans Hellin, Ivan Decock, Luc Vandenhende, Jean-Pierre Deconinck, Roger Decaluwé, Gilbert Coleman en Willy Kint.© Santy Johan

“Eigenlijk heb ik heel wat goeie herinneringen aan de club en aan de mensen die de club hebben groot gemaakt. Staf Loncke, Joël Deschutter, de vele trainers die er hun vrije tijd in staken, het team dat de verbouwingswerken realiseerde, Guido Bonte die na zijn actieve carrière initiaties bleef geven tot nu. En wat dan gezegd van Willy Deslée… Hij woont bijna op de club. Dan zijn er nog de vele generaties kookouders, die zorgden dat de vaarders culinair niks tekortkwamen op wedstrijd. Als voorzitter is mijn motto: ‘De mensen zoveel mogelijk laten doen waar ze goed in zijn.‘ Echt vaak hoef ik niet tussen te komen.”

De knoop doorgehakt

“Formidabel waren de vele olympische atleten die onze club naar de Spelen mocht sturen. Dat was elke keer weer een boost voor de belangstelling voor onze sport. Ik denk dat er over de sporten heen weinig clubs zijn, die beter doen dan wij. We waren heel lang de beste kajakclub van België. Het is aan de jeugd om te tonen dat ze uit het goede hout zijn gesneden. Maar dat is een hele uitdaging, als je eens praat met diegenen die de Spelen haalden. Als ik terugkijkt, dan primeert voor mij een goed gevoel. Kajak is een familiegebeuren waarin het sociale heel belangrijk is. Als ik zie hoe alles reilt en zeilt, dan ben ik echt fier op de club en de entourage.”

“Het Sint-Pietersbrugje was zo laag, dat we ons hoofd tussen onze benen moésten leggen” – Ivan Decock, pionier

“75 jaar is onze club bekend als ‘De Kano’, wat eigenlijk een verkeerde term is, want bij het kanoën wordt een paddel met één blad gebruikt. Wij hebben het duizenden keren mogen uitleggen dat we kajakken en dus varen met een tweebladige paddel”, lacht Maaike. “Nu hebben we de knoop doorgehakt en onze naam is nu officieel ‘Koninklijke Sobeka Kajakclub Zwevegem’. “Daarnaast hebben we dit jaar een nieuw logo voorgesteld. Daarvoor schreven we een wedstrijd uit, 42 mensen namen deel. Uiteindelijk werd het ontwerp van Claude Coppens als beste uitverkoren. Het is herkenbaar en er zit de nodige symboliek in. Let maar op de drie bolletjes in de S. Die tellen elk voor 25 jaar. Heel fijn zijn de witte ringen, die door de S lopen. Dit logo komt onder meer op de nieuwe wedstrijdtenues.”

Sobeka bestaat 75 jaar en viert dat met een correctie van de naam, een nieuw logo en nieuw ontworpen wedstrijdtruitjes.
Sobeka bestaat 75 jaar en viert dat met een correctie van de naam, een nieuw logo en nieuw ontworpen wedstrijdtruitjes.© PV

“We creëerden ook twee originele clubaperitieven: de alcoholische heet Sobeka, de niet-alcoholische is even lekker en heet Flandria, naar de vroegere weverij La Flandre. Flandria was ook de naam van een wasautomatenfirma, tevens clubsponsor, vandaar de klassieke gestreepte zwart-rode truitjes.”

AquaTrailZ

“We organiseren op zaterdag 28 april een spectaculaire run voor zowel competitielopers als recreanten, vanaf 10 jaar. We doen dat samen met Jeugdhuis De Harp en natuursportorganisatie Oenanthe. Het eerste onderdeel is een battlerun/industrial run van 6 of 12 km met onder meer 500m parcours op het water. Als tweede deel is er de Kwaremontloop (+16) van 8 tot 14 km, waarin de deelnemers zoveel rondes kunnen lopen als ze willen. Deel drie is een Foodtruckfestival in samenwerking met De Harp.”

Oudste Sobeka-kajak met paddel.
Oudste Sobeka-kajak met paddel.© Santy Johan

In september is er, traditiegetrouw, onze Internationale Regatta. Later op het jaar volgt nog een groot verjaardagsfeest, al is de exacte datum nog niet bekend. Een deel van de opbrengsten schenken we aan een goed doel in het kader van de Warmste Week.”

Historiek van KSKZ

1943 club gesticht onder de naam Beka-Kanoclub onder impuls van Bekaert-werknemers. Er wordt een loods gebouwd langs het kanaal om de boten in onder te brengen. Pas later zorgt een houtkachel voor enige verwarming.

1945 Feestelijk eerste BK te Zwevegem. Staf Loncke wint de 10 km. Op het WK te Helsinki geraakt hij niet, hij wordt onder de wapens geroepen.

1955 Ivan Decock, nieuw lid van Sobeka, maakt stilaan naam, onder meer op het BK te Zwevegem.

1957 Het noodlot slaat keihard toe: Sobeka-vaarder en -trainer Hilaire Deprez verongelukt tijdens een afdaling van de Ourthe.

1959 Het kanaal Kortrijk-Bossuit ligt 14 dagen droog na een bres in een dijk, wellicht door ondergraafwerken van muskusratten. Sobeka’s resultaten hebben er niet onder te lijden.

1960 Ivan Decock (pas 19) wordt een historische sportman in Zwevegem: hij neemt deel aan de Spelen te Rome. Optornen tegen de verdoken profs van het Oostblok was een zware opdracht.

1961 Beka-Kanocub wordt Sobeka-Kanoclub, waarbij Sobeka staat voor ‘Sport en Ontspanning Bekaert’.

1964 Huidig (!) voorzitter Henri Vansweevelt wordt gevraagd voorzitter te worden. Joël Deschutter komt er rond 1967 bij en wordt later een topfiguur in de kajakwereld in België en internationaal.

1968 25-jarig bestaan, nu 20 leden.

1969 De eerste vrouwelijke leden sluiten aan bij de club.

1971 De souterrain, voor Zwevegemnaars de Setreeng, een 610m lange kanaaltunnel, wordt afgebroken omwille van het instortingsgevaar en de verbreding van de vaart.

1979 Drie Sobeka-junioren halen het WK in Finland

1980 Eerste vijflandenkamp wordt georganiseerd te Zwevegem, de voorloper van de huidige Sobeka-regatta. Een sterke lichting maakt opmars.

1984 Eerste K4-titel bij de elites heren 1000m met Dirk en Geert Deldaele, Carl Bonte en Dorian Saelens.

1985 Inge Coeck haalt eerste nationale titel voor Sobeka bij de elites vrouwen. Een resem zouden er nog volgen. Joël Deschutter lanceert de eerste zomerstage (14 dagen Boedapest, Hongarije).

1987 Licentiaat LO Dirk Deldaele wordt Sobeka-hoofdtrainer.

1988 Inge Coeck en Geert Deldaele halen de Spelen van Seoel, broer Dirk gaat mee als coach. Het leden aantal stijgt tot 213 leden.

1990 Recordpoging om de langste rij boten te vormen onder het oog van een gerechtsdeurwaarder. Het record werd 770m. Sobeka piekt op 225 leden. Bekaert stopt met steun aan de club.

1991 Maar liefst 600 deelnemers op de kanoregatta

1993 Sobeka Kanoclub Zwevegem wordt 50 en officieel ‘Koninklijk’, als afkorting vormt dit KSKZ.

1996 Delphine Vandevenne neemt deel aan de Spelen van Atlanta

1997 Overlijden van clubmonument Joël Deschutter, die sinds 1979 ook voorzitter was van het Nederlandstalig Kanoverbond NKV.

1998 Twee WK-finales voor Delphine. 15-jarigen Petra Santy en Maaike Bettens worden Belgisch kampioen bij de elites dames Langebaan. Delphine wordt tweede op World Cup in Brazilië.

30 verschillende Sobeka-vaarders halen een of meer nationale titels. Zes atleten halen een of meer elitetitels. Wouter D’haene wint alle titels bij de aspiranten.

1999 Delphine vijfde op het EK in Zagreb.

2000 Willemsfonds Zwevegem kiest KSKZ uit tot Figuur van het jaar. Laurens Pannecoucke en Tuur Bettens steken hun neus aan het venster bij de miniemen.

2001 Nieuwe douches worden geïnstalleerd. Delphine stopt met topsport.

Wouter D’haene wordt sportman van het jaar te Zwevegem. Sobeka haalt 20 nationale titels

2003 Wouter D’haene haalt met Bob Maesen (Neerpelt) de selectie voor Athene in K2-1000m.

2004 Petra Santy haalt zilver op het EK in de K1-500m en selecteert zich voor de Spelen in Athene.

Wouter wordt er vijfde in K2-1000m, Petra tiende in K1-500m.

2007 Laurens Pannecoucke wordt sportlaureaat van Zwevegem. Petra Santy vaart de preolympische finale te Peking.

2009 Laurens Pannecoucke wordt vierde op het K1 marathon in Portugal.

2011 Laurens haalt met Olivier Cauwenbergh (Mechelen) de selectie voor de K2-1000m op de Spelen van 2012 met een uitstekende vierde plaats op het WK in Szeged.

Ivan Decock,net 70 geworden, krijgt een verrassingsfeestje op de club na zijn zondagse training.

2012 Laurens haalt met O. Cauwenbergh een tiende plaats in de K2-1000m op de Spelen te Londen

2013 Sobeka wordt 70 jaar, dat wordt gevierd, onder meer met een geslaagde kunstverkoop.

2014 Laurens wint BK marathon, Bk Langebaan en wordt zesde op het EK K1-1000m. Rien en Joke Coppens selecteren zich met Kobe Pannecoucke zich voor de Olympic Hopes.

2017 Opnieuw 11 nationale titels na een jaar met minder goeie prestaties op nationaal niveau.

2018 75 jaar Sobeka wordt gevierd met nieuw logo, nieuwe truitjes en een uniek sportief massa-evenement.

(Johan Santy)

Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier