Vers geoogst en meteen de vuilbak in: corona treft ook onze landbouw

Rik Vanackere moet zijn sla-oogst vernietigen. (foto Frank) © Frank Meurisse
Philippe Verhaest

Ook voor onze land- en tuinbouwers zijn het bijzonder onzekere tijden. Het werk op hun bedrijven blijft op volle toeren draaien, maar de prijzen voor hun producten zijn compleet in elkaar gezakt. Rik Vanackere, die in Izegem sla teelt, zag zelfs zijn volledige afzetmarkt verdwijnen. “Nu moeten we onze producten oogsten en meteen vernietigen. Hartverscheurend.”

Al sinds 1999 runt Rik Vanackere (44) samen met zijn echtgenote Claudine Biesbrouck (44) zijn slabedrijf in de Izegemse deelgemeente Emelgem. “We hebben twee hectare serres en twee hectare in open lucht waar we zogenaamde babyleaf of jonge sla telen”, verduidelijkt hij.

In zijn 21-jarige carrière werd Rik nog nooit met een dergelijke crisis geconfronteerd. “Via de REO Veiling gaan onze producten naar toeleveringsbedrijven voor de horeca en grootkeukens, maar die stroom is nu helemaal stilgevallen. Toen de federale regering aankondigde dat de horecazaken de deuren moesten sluiten, zijn letterlijk alle bestellingen gestopt. De lijn werd met een schaar afgesneden. Zoiets hebben we nog nooit meegemaakt.”

Sindsdien moeten Rik en Claudine in erg onzekere tijden aan de slag. “Het is erg dubbel”, zegt hij. “We moeten onze producten blijven oogsten, maar die ook meteen vernietigen. Ze worden nu ingefreesd en als biologische meststof gebruikt. Hartverscheurend om onze prachtige gewassen op die manier verloren te zien gaan, maar dit is nu eenmaal de realiteit.”

Vers geoogst en meteen de vuilbak in: corona treft ook onze landbouw
© Frank Meurisse

Andere afzetmarkten zijn voorlopig niet aan de orde, zucht Rik. “De REO Veiling heeft nog versnijderijen gecontacteerd, maar die zijn gebonden aan de al lopende contracten met andere partners. Het enige wat we kunnen doen, is zoveel mogelijk foto’s nemen en alle teeltfiches bijhouden. Dat gebeurt op advies van onze boekhouder en hopelijk kunnen we de geleden schade straks in mindering brengen bij onze belastingaangifte.”

Onhoudbaar

Voor Rik en Claudine is het eenvoudig: als de huidige situatie nog lang blijft duren, wordt het stilaan onhoudbaar. “We kunnen enkel maar hopen dat we zo snel mogelijk opnieuw het normale leven weer kunnen oppikken, maar we beseffen ook dat dit allesbehalve evident is. Het is ook aartsmoeilijk om ons hele productieproces hierop af te stemmen. Als we nu zaaien, hebben we binnen vier weken weer volwaardige slaplantjes. Maar zullen de maatregelen dan al opgeheven zijn? Niemand die dat kan zeggen.”

Een tegemoetkoming van de overheid is vooralsnog niet aan de orde. “Al onze beroepsinstanties zijn volop aan het lobbyen. We hopen uit de grond van ons hart dat er iets uit de bus komt, maar ondertussen lopen onze kosten wel verder. Onze leningen moeten betaald worden, we moeten ons bedrijf draaiende houden… Dat kost allemaal geld. Maar daar staan voorlopig geen inkomsten tegenover.”

De moed niet verliezen

Rik en Claudine hebben één vaste arbeider in dienst en tijdens de lente- en zomermaanden strijken nog eens zeven seizoensarbeiders in Emelgem neer. “We kunnen al jaren rekenen op het goeie werk van enkele Polen, maar zij kunnen nu niet naar ons land afreizen. Ook voor hen betekent deze coronacrisis een flinke streep door de rekening.”

“Maar toch weigeren we de moed te verliezen. Onze hoop: slechte tijden blijven niet duren. Ik kan iedereen alleen maar aanraden om de maatregelen van de overheid strikt op te volgen, alleen zo kunnen we deze crisis achter ons laten. De hele land- en tuinbouwsector krijgt nu stevige klappen te verwerken, maar men mag niet vergeten dat we een vitale schakel in de samenleving zijn. Daarom: koop zoveel mogelijk lokaal, dat zal levensbelangrijk zijn om het voortbestaan van onze Belgische ondernemingen te garanderen.”

Hoofd boven water houden

“Ik hoop dat deze coronacrisis mensen er bewust van maakt dat de landbouw- en voedingssector van vitaal belang is. Zonder ons is er gewoon geen eten. Veel sectoren zijn ook onlosmakelijk met elkaar verbonden. De horeca moet de deuren sluiten en kan op een steunpremie rekenen, maar ook toeleveranciers als wij delen in de brokken. We hopen uit de grond van ons hart dat we het hoofd boven water kunnen houden en deze crisis kunnen overbruggen. Het zou erg jammer moest ons levenswerk door het coronavirus kapotgaan.”

Joris Vande Vyvere van Boerenbond West-Vlaanderen: “We staan klaar voor onze leden”

Joris Vande Vyvere, voorzitter van Boerenbond West-Vlaanderen, is duidelijk: “Wij willen onze leden zo goed mogelijk helpen. We staan klaar voor hen. Op politiek niveau willen we zoveel mogelijk in beweging zetten en zowel op Vlaams, federaal als Europees niveau financiële steun losweken. De hele landbouwsector is zwaar getroffen: akkerbouw, tuinbouw, vlees- en melkproducenten, sierteelt… Afzetmarkten vallen weg, prijzen zakken in elkaar. Daar mogen we niet licht over gaan. Veel sectorgenoten zitten met de handen in het haar, ook op vlak van seizoensarbeiders. Vroege teelten als aardbeien en asperges naderen nu het oogstseizoen, maar er zijn handen te kort. Daarom is de zogenaamde plukkaart al aangepast. Die geeft een seizoensarbeider de kans om 65 dagen te werken, nu is daar een tweede termijn van evenveel dagen aan toegevoegd. Dit kan wat soelaas bieden. Maar ik vrees dat deze coronacrisis voor slachtoffers zal zorgen. Mooie bedrijven zullen hier ten onder aan gaan, mensen die met hart en ziel elke dag aan de slag zijn, zullen zwaar in de klappen delen. Ik roep onze overheden op om hun verantwoordelijkheid te nemen. Onze land- en tuinbouw is immers broodnodig.”

foto RN
foto RN© RN KRANT VAN WEST-VLAANDEREN

(PVH)