Topman Oostendse luchthaven neemt afscheid: “Onze kleinschaligheid is in deze tijden een troef”

Marcel Buelens (66), die afscheid neemt als topman van de Oostendse luchthaven, had zich zijn laatste jaar wellicht anders voorgesteld. Na het boerenjaar 2019 kwam ‘tante corona’. De passagierstrafiek kelderde en de cargo boomde, maar alles samen ging 6,5 miljoen euro aan inkomsten de lucht in. Toch ziet Buelens het allemaal goed komen. “Met wat geluk hebben we volgende zomer weer een verbinding Oostende-Moskou. En over twee, drie jaar zitten onze passagierscijfers weer op een normaal niveau.”

Marcel Buelens heeft er een loopbaan van 47 jaar in de luchtvaartsector opzitten, onder meer aan het hoofd van de luchthaven van Charleroi. In september 2013 ging de Vlaams-Brabander bij Egis aan de slag, de Franse groep die in oktober 2014 de exploitatie van de regionale luchthavens Oostende en Antwerpen overnam van de Vlaamse overheid. Als ceo van beide luchthavens liet Buelens een nieuwe wind waaien en zette hij in 2019 een recordcijfer neer: ruim 457.000 passagiers in Oostende, het hoogste aantal sinds 1966.

Buelens was aanvankelijk van plan om nog één of twee jaar aan te blijven aan het hoofd van de luchthaven, maar het moeilijke jaar 2020 deed hem toch kiezen voor het pensioen vanaf 1 januari 2021. “Egis heeft mij wel gevraagd om adviseur te blijven van de groep, in het bijzonder voor de luchthavens van Oostende en Antwerpen. Het zou niet correct zijn de boel zomaar achter te laten. Maar het zal niet meer als eindverantwoordelijke zijn. Ik zal meewerken op mijn ritme, als ‘op rust gestelde’. Mijn opvolger wordt Eric Dumas, een 55-jarige Fransman met veel ervaring. Dat is goed voor de continuïteit.”

Schade

Volgens de cijfers tot eind november noteerde de luchthaven zo’n 75 procent minder passagiers en 140 procent meer cargo, maar beide compenseren elkaar niet. “Uit passagiers hadden we 93 procent minder inkomsten”, zegt Marcel Buelens. “De inkomsten uit parkings, restaurants, bars… dalen evenredig. En ondanks de besparingen en de economische werkloosheid die we doorvoerden, bleven we toch nog aan 74 procent van de kosten zitten.”

“We hebben de voorbije jaren een spaarpotje opgebouwd en met onze sterke moeder zullen we dit wel overleven. Maar dit mag geen jaar meer duren. De schade is groot. Onze beide luchthavens kregen elk 466.000 euro covidsteun van de Vlaamse overheid, waarvoor dank. Maar we verloren 6,5 miljoen euro aan inkomsten. In plaats van een mooie winst van 1 tot 1,5 miljoen euro – Oostende en Antwerpen samen – gaan we naar een verlies van iets minder dan 2 miljoen euro. Onze teams hebben keihard gewerkt om de crisis in te perken.”

De mist in met Chinezen

“Cargo ging er fors op vooruit, maar dat heeft ook met covid te maken. Intercontinentale passagiersvluchten nemen ook vaak 35 tot 45 ton vracht mee. Die vluchten konden niet vertrekken, waardoor al die vracht met gewone cargovluchten moest worden overgevlogen”, legt de afscheidnemende luchthaventopman uit. “Het is afwachten wat dat zal geven als we terugkeren naar het normale. De klanten die we geholpen hebben, zullen ons wel trouw blijven. Maar de vraag is voor hoeveel.”

Een cargoklant die Oostende niet trouw bleef, is de Chinese maatschappij Hongyuan. Na een verwelkoming met veel toeters en bellen pakten de Chinezen al na enkele maanden hun biezen. “Er is meer vraag dan wij met onze beperkte infrastructuur kunnen bieden. Dat hebben we geleerd uit dat avontuur. Eerst was sprake van drie vluchten per week, maar dat werden er algauw acht. Toen gingen we hopeloos de mist in”, geeft Buelens toe. “Maar we zijn nog on speaking terms en mogelijk komen een deel van de activiteiten van Hongyuan naar Oostende terug.”

Met wat geluk vliegen we komende zomer weer van Oostende naar Moskou

Voor de passagierstrafiek hoopt de luchthaven op een kleine heropleving vanaf de krokusvakantie. “Afhankelijk van de vaccinatie kan het loslopen vanaf Pasen en tegen de zomer hopen we terug naar het normale te kunnen, al zullen we al tevreden zijn met 50 procent van de omzet van 2019. De groep heeft er het volste vertrouwen in en is zelfs van plan om de passagiersterminal te moderniseren. In een jaar of twee, drie kunnen we terug naar een normaal niveau. En daarmee bedoel ik: dat van het boerenjaar 2019. We moeten hoog mikken.”

“Veel mensen hebben de videocall ontdekt. Voor de langeafstandsvluchten en zakentrafiek zal dat gevolgen hebben. Maar Oostende doet tot nu toe alleen toeristische vluchten. Het vertrouwen zal weer moeten groeien. Onze kleinschaligheid en veiligheid – niet te veel volk – zijn in deze tijden een troef. Goed nieuws voor Oostende is alvast dat een nieuwe maatschappij zich gemeld heeft om vanaf de zomer weer op Moskou te vliegen. Als dat lukt, denk ik dat Brugge en de kunststeden heel tevreden zullen zijn. Die Russen kijken niet op een roebel.” ( lacht )

Pladijs met friet

Bij zijn afscheid kijkt Marcel Buelens tevreden terug. “Ik denk dat wat we in die zes jaar bereikt hebben, mag gezien worden. Zeker na de aanslagen in Brussel in 2016 hebben we de regionale luchthavens weer op de kaart gezet. De naambekendheid is terug, we boekten successen op cargovlak en er is de nieuwe business terminal van NSAC. We hoeven ons voor niets te schamen. Als we de komende zes jaar dezelfde ontwikkeling kennen, gaat Oostende een mooie toekomst tegemoet.”

“Afgelopen week maakte ik mijn appartement in Mariakerke leeg. Ik voel me Oostendenaar en heb me hier altijd heel welkom gevoeld. Ik kreeg mooie reacties van het stadsbestuur en van de Oostendenaars. Als mijn vader naar zee ging, was het altijd naar Oostende. Hij kwam hier pladijs met friet eten. Misschien neem ik die gewoonte wel over. Maar ik zal me niet vervelen, want er is al van verschillende kanten aan mijn mouw getrokken. Mocht ik op alles ja zeggen, zou ik het drukker hebben dan vandaag. Maar ik heb mijn vrouw toch al gerustgesteld: ik zal niet elke dag thuis zijn.” ( lacht )