Groenteboeren betogen in de Westhoek en Ardooie en bezetten toegang tot bedrijf Pasfrost

Als het niet lukt rond de tafel, dan maar met de tractor: na mislukte contractonderhandelingen met hun West-Vlaamse afnemers, bezetten honderden groentetelers donderdag de toegang tot die bedrijven. Dat zorgde opnieuw voor hinder op de wegen. “Maar zo beperkt mogelijk”, klinkt het bij de landbouworganisaties.

De derde colonne tractoren in amper vijf maanden trok donderdagochtend door de Westhoek. Na het protest tegen het Landschapspark in Ieper en het blokkeren van belangrijke kruispunten tijdens een nationale betoging, bezetten honderden groenteboeren donderdagvoormiddag de toegang tot Pasfrost, een producent en distributeur van diepvriesgroenten in de Zonnebeekse deelgemeente Passendale.

“Midden in de groentetuin van West-Vlaanderen en de wereld”, zoals het bedrijf beschrijft op hun website. “Waar de grond vruchtbaar is, het zeeklimaat mild en de landbouwers hun expertise doorgeven van generatie op generatie. Het is precies met dié vakmannen dat we samenwerken om de lekkerste en gezondste groenten te kweken als basis voor onze diepvriesgroenten.”

Hogere prijzen

Die samenwerking loopt nu spaak: na twee pogingen zijn de jaarlijkse contractonderhandelingen tussen de groentetelers en West-Vlaamse afnemers als Pasfrost mislukt. De boeren eisen hogere prijzen. “De groentetelers worden geconfronteerd met een sterke stijging van hun kosten op vlak van energie, kunstmest en gewasbescherming”, zegt Stefanie Delbeke, tuinbouwconsulente bij Boerenbond.

“Ook de uitdaging om voldoende medewerkers te vinden, wordt groter, want het aantal seizoensarbeiders uit landen als Polen daalt. Afhankelijk van de teelt, stijgen de kosten van 10 tot 21 procent. Het tegenvoorstel van de afnemers is ondermaats en onaanvaardbaar. Vandaar onze slogan: faire prijzen voor onze producten.”

Hinder beperkt

Daarom halen ze de tractor van stal. De boeren proberen de druk op te voeren door verschillende afnemers, zoals Pasfrost in Passendale en Ardo in Ardooie, minstens een voormiddag lang te bezetten.

“De actiebereidheid onder de boeren is groot”, aldus Delbeke. “Het is de bedoeling om de toegang tot de bedrijven te bezetten. We proberen de hinder op de wegen beperkt te houden.”

Niet meer leefbaar

Na de vorige tractorenactie, die voor grote hinder zorgde op belangrijke verbindingswegen, trof politiezone Arro Ieper opnieuw de nodige voorbereidingen: verschillende interventievoertuigen leidden de actie in ‘goede banen’ en via de Facebookpagina van de politiezone worden geregeld updates verspreid over plaatselijke hinder.

Na de actie hopen de boeren op meer bereidwilligheid bij de bezette bedrijven. “Dan willen we zo snel mogelijk weer rond de tafel zitten. Het aantal telers daalt. Zonder leefbaar inkomen, kunnen ze geen veilige en kwaliteitsvolle producten meer leveren”, besluit Delbeke.

Ook actie in Ardooie

Een colonne voertuigen bezette ook de site van en de straten rond Ardo in Ardooie. “De prijzen van energie, meststoffen, tewerkstelling, materiaal en grondstoffen stijgen enorm. We hebben te maken met een kostprijsstijging tussen 10 en 21 procent”, vertelt Rony Neyens, vakgroepsvoorzitter bij de Boerenbond.

“Het voorstel van de afnemers is veel te laag. Het compenseert niets, we gaan er zelf door achteruit want we bieden onze producten al aan tegen bodemprijzen.” De boodschap van de verzamelde gefrustreerde boeren is duidelijk: “We willen faire prijzen en meer respect voor ons harde werk!”

Geen marge

Evelien Vanlerberghe (36) en Lindsay Depoorter (39) uit Houthulst betoogden mee op de site van Ardo. “Wij doen dit normaal niet maar we kunnen niet blijven slikken. We moeten de oproep massaal steunen en hopen op beterschap. Het voorstel is niet leefbaar, we steken er bijna aan toe”, getuigt Evelien.

“We werken tegen een kostprijs en er is geen marge om overschot op te bouwen”, gaat Lindsay verder. “Op die manier wordt het moeilijker om leningen af te betalen, te investeren in ons bedrijf en in de toekomst van onze kinderen.”

Discussie

Naast de vele tractoren op de parking van Ardo kwam het tot een open discussie tussen kwade boeren en het management van de diepvriesgroentenproducent. De landbouwers verwachten meer steun omdat zij hun nek uitsteken en alle voorwaarden op zich moeten nemen.

COO Bernard Haspeslagh toonde begrip voor de actievoerders. “Jullie hebben gelijk, de voorgestelde prijzen zijn onvoldoende. Maar ook voor ons wordt alles duurder. We kunnen de huidige marksituatie niet naast ons neerleggen, dit is helaas de beste deal die we kunnen bieden.”

Volgens Haspeslagh zitten de landbouwers en de producenten op dezelfde boot. “Jullie staan hier aan de verkeerde deur. Net als in Frankrijk zouden we moeten protesteren tegen de retailers, niet tegen de verwerkende bedrijven.”

De discussie ging lange tijd heen en weer, het is duidelijk dat het water de boeren aan de lippen staat. De actie en bezetting zou nog tot vanavond duren. (TP/LV)