Anonieme landbouwers uit actiegroep Boerenhart Vlaanderen lieten zich onlangs gelden op een braakliggend veld tussen de Rode- en Zwarteberg in Heuvelland. Onder de bekende zetellift Cordoba zaaiden ze ’s nachts tarwe op een geoogst maisveld, dat een akkervogelperceel en hooiland wordt.
“We zaaien tarwe, omdat hier binnenkort bos komt”, klonk het bij de boeren tijdens hun zaaiactie. “Dit perceel is van oudsher akkerland, maar werd aangekocht door het Vlaams Agentschap voor Natuur en Bos (ANB). Landbouwers krijgen het steeds moeilijker om aan grond te raken. Wat vindt men bij een voedselcrisis het belangrijkst: bos of brood?”
Met lede ogen lazen de landbouwers over een recente primeur in regio Roeselare – Moorslede, waar ANB ruim 34 hectare te bebossen grond verwierf. “Een van de grootste aankopen, die we tot nu toe hebben gedaan”, zei Vlaams minister Zuhal Demir (N-VA) daarover. Behalve 1 hectare zijn de aangekochte gronden nog allemaal in landbouwgebruik.
“Jonge landbouwgezinnen zitten daar nu met de handen in het haar, ze hebben geen toekomstperspectief”, stelt een van de anonieme boeren. “Met deze actie hopen we op reactie, want we willen langetermijnoplossingen.”
Het perceel van de actie is eigendom van ANB, maar woordvoerder Jeroen Denaeghel betwist dat daar bos komt: “Het perceel is via een kosteloze concessie nog in gebruik bij een landbouwer. De concessie loopt dit jaar af. Het perceel wordt echter niet ingericht als bos, maar als akkervogelperceel om uiteindelijk te evolueren naar hooiland. In de streek streven we immers naar een bocagelandschap, een halfopen landschap met wei-, hooiland en akkers, afgewisseld met veel houtkanten en poelen. Dit landschap is van essentieel belang als habitat voor akkervogels en andere bijzondere dieren, zoals wespendief, de kamsalamander en bepaalde soorten vleermuizen.”
Onzekere tijden
“Ik heb begrip voor de emotie van de acties”, stelt Bart Vanwildemeersch van de West-Vlaamse Milieufederatie. “Het zijn echt wel harde en onzekere tijden voor heel wat boeren. Maar deze actie is misschien wat ongelukkig. De verloren oppervlakte gaat niet in de eerste plaats naar natuur. Bos blijft stabiel op 0,7% van de totale oppervlakte in onze natuurarme en gortdroge provincie. Dat kan je moeilijk een vijandige overname van het buitengebied noemen.”
Volgens Vanwildemeersch verdwijnt meer landbouwgrond onder beton, onder meer van bedrijventerreinen. “Toch eens gaan kijken of daar ruimte is voor wat baktarwe?”
Gedeputeerde van Natuur Jurgen Vanlerberghe (Vooruit), eerder geviseerd door de anonieme boeren, vraagt zich af of “sommigen zich niet van vijand vergissen”. Net als Vanwildemeersch verwijst hij naar “beslist beleid” van een kwarteeuw geleden om gebieden te herbestemmen.
Contract
“Dat beleid staat intussen helemaal wankel en is nu aanleiding tot protest”, aldus Vanwildemeersch. “Het stikstofarrest, mestactieplan, erosiebeleid, pesticiderichtlijn, bescherming van het drinkwater… het komt allemaal op onze boeren af. Net als de klimaatverandering, oorlog in Oekraïne en prijsschommelingen. Heel de wereld wil ons goedkoop voedsel. De milieukost blijft hangen bij boer en maatschappij, de winsten bij de tussenschakels. De boer is in loondienst van de industrie en retail. Dààr moeten we van weg.”
“Als het gaat om het beschermen van open ruimte, staan we veelal naast elkaar op de barricades. Sluit als maatschappij een langdurig contract af met de boeren waarbij ze correct vergoed worden om terug een rijk en gezond landschap op te bouwen.” (TP)
Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier
