“Het is tegenwoordig makkelijker om drugs dan vis aan land te brengen”, laakt de Zeebrugse reder Geert De Groote. Hij hekelt de vaak onzinnige Europese regels voor de visserij. De voorzitter van de Rederscentrale geeft de fakkel door aan Heistenaar Karel Ackx.
Acht jaar lang was Geert De Groote (59) voorzitter van de Rederscentrale, die de belangen van de Belgische reders verdedigt. “Op vandaag telt de Belgische visserijvloot nog 52 schepen en 450 vissers. Het gaat om familiale bedrijven met één schip, amper vijf reders hebben twee schepen. Tien jaar geleden waren er nog 70 schepen, in twintig jaar tijd is de vloot gehalveerd. Een beperkt aantal schepen is in Nederlandse handen”, legt de uittredende voorzitter uit.
Verre neven
Geerts rederij Aris is eigenaar van de Z.98 Windroos en telt negen personeelsleden. Deze Heistenaar is in de visserij geboren, want zijn vader Norbert, grootvader Felix en zelfs zijn overgrootvader waren reders.
“Karel en ik zijn verre neven. Want mijn grootmoeder Aline Dobbelaere was zus van zijn oma Julia. We zijn een heel grote familie”, stelt Geert De Groote. Karel Ackx (60) van rederij Vita Nova, met de schepen Z 39 Sophie en Z 38 Zuiderzee, werkgever van zestien personeelsleden, mijmert: “Mijn opa Gerard is net voor WO II in zee gebleven, zijn schip is op een mijn gevaren. Oma was hoogzwanger van mijn oom. En in 1980 heb ik mijn vader Germain en mijn broer Piet verloren, toen hun schip in de mist verging.”
“Een wissel van de wacht is goed voor elke vereniging. Na acht jaar was het tijd voor verandering”, zegt Geert De Groote. Tegelijkertijd verandert de Rederscentrale van naam. Voortaan is zij de Belgian Fisheries Producers Organisation. “Ze noemen dit ‘rebranding’, een Engelse naam klinkt internationaler”, zegt de afscheidnemende voorzitter.
Tong
Over de nieuwe visquota zijn Geert De Groote en Karel Ackx niet onverdeeld gelukkig. “We mogen 3 procent meer tong vangen, in de Noordzee zelfs 25 procent meer tong. We zijn niks met die verhoging. De wetenschappers zeggen dat het tongbestand enorm toegenomen is, welnu onze vissers hebben daar nog niks van gemerkt. We hebben in 2025 amper 35 procent van de toegelaten quota opgevist!”
Het is jammer dat Europa niet naar de vissers luistert
Karel Ackx vermoedt dat de sterke industrialisering van de Noordzee een reden hiervoor is: “Er is minder plaats om te vissen en wellicht trekken veel vissen weg uit de Noordzee wegens de aanwezigheid van windmolens en ondergrondse kabels.”
“We begrijpen dat wetenschappelijk advies nodig is, maar het resultaat van die studies komt laat en is vaak achterhaald. De natuur is onvoorspelbaar, het is jammer dat Europa bij het vastleggen van de visquota niet naar de vissers luistert. Onze bemanningen zien bijvoorbeeld ter plekke in het Bristolkanaal dat er wel meer tong is, terwijl we van die vissoort op die plek 14 procent minder mogen vangen.”
Loting
Tong is volgens Geert De Groote slechts een bijvangst geworden: “Noodgedwongen moeten we ons vooral richten op zeekat en andere inktvissoorten, waarvoor geen quota bestaan. Voor kabeljauw moeten de Belgische vissers tegenwoordig voor de Deense kust gaan vissen. Via loting mogen slechts tien rederijen tong en zeeduivel voor de Golf van Biskaje vangen.”
Net als de landbouwers klagen de vissers over de te strenge Europese regelgeving. “Elke dag moeten onze schippers elke kilo vis die ze vangen per satelliet doorgeven. Dat gebeurt om de drie uren, telkens als onze vissers hun netten bovenhalen. Vaak zit er twintig soorten vis in, dat is een enorm zware administratieve rompslomp”, aldu Geert De Groote.
Netten
Karel Ackx vult aan: “Voortaan moet de diameter van het uiteinde van onze netten 9 centimeter zijn. Dat is een centimeter groter dan voordien. Zo ontsnappen de drie kleinste tongsoorten uit het net. Op den duur is de visserij niet meer rendabel, vergeet niet dat de bemanning betaald wordt op basis van de besomming van de vangst.”
“Het is nu al een grote uitdaging om de schippers aan boord te houden en aan voldoende bemanning te geraken. Er doen geruchten de ronde dat sommige schippers willen stoppen. Het is dus vijf na twaalf, de Europese regelgeving met dringend veranderen.”
Sommige schippers willen stoppen
“Begrijp ons niet verkeerd. We hebben niks tegen regelgeving en zijn voor een duurzame visserij. Maar we worden op zee gecontroleerd door oorlogsboten. Nog een geluk dat die mariniers hun wapens niet op ons richten. Sommige controleurs kennen de ingewikkelde regelgeving niet en pikken er op goed geluk één artikel uit waarop ze controleren of de letter van de wet, tot in de kleinste details, nageleefd wordt.”
Wulken
Geert De Groote stelt: “Elke kist vis moet elektronisch gescand worden. Het is makkelijker om drugs dan vis aan land te brengen.”
Karel Ackx knikt: “Negen douaniers hebben onlangs mijn schip gecontroleerd. Ze vonden het verdacht dat de bemanning dertig farden sigaretten aan boord hadden. Voor zes kilo wulken – waarde 3 euro – moest ik een vervoersdocument invullen. Ik durf uit ons schip geen kilo vis meer meebrengen voor mijn 90-jarige moeder.”
