Na meer dan drie jaar ‘vrijage’ ligt er een plan voor samenwerking tussen de havens van Zeebrugge en Antwerpen op tafel. Officieel kennen voorlopig alleen de havenbestuurders, burgemeesters en schepenen de inhoud. “De afspraak is: geen communicatie tot alle betrokken partijen hun oordeel hebben geveld”, zegt burgemeester en havenvoorzitter Dirk De fauw onvermurwbaar. Wordt het een complete fusie, ja of nee?
In januari 2018 onthulde toenmalige havenvoorzitter en burgemeester Renaat Landuyt samenwerkingsgesprekken met Antwerpen. “De fusie van de haven van Gent met Terneuzen en Vlissingen stimuleerde ons tot toenadering over alle partijpolitieke grenzen heen. Vanuit beide steden, die elk hoofdeigenaar van hun haven zijn, komen positieve signalen.”
Het nieuws sloeg in als een bom, zeker bij de oudere generatie. Die herinnerde zich hoe de Antwerpse havenbaronnen en hun politieke vertegenwoordigers geen cent uit de staatskas aan Zeebrugge gunden. Bij de heropbouw van het land na de Tweede Wereldoorlog schreef de latere minister van Economie Jacques Van Offelen in de Antwerpse zakenkrant Lloyd Anversois letterlijk: ‘We moeten Zeebrugge opgeven’. Niettemin groeide Zeebrugge dankzij de strijdlust om de Brugse voet naast Antwerpen te zetten.
Alles is groter
Maar de wereld is veranderd, zeker vanaf 2000. Alles werd groter: schepen, rederijen, havens en bedrijven. Vandaag beheersen internationale groepen de trafieken. “Probeer vandaag maar eens aan een Chinese exporteur uit te leggen dat hij in Vlaanderen, met minder inwoners dan een Chinese stad, moet kiezen tussen verschillende invoerhavens. Dan werken we beter samen aan één sterk merk”, is een veelgehoorde uitspraak in de bedrijfswereld.
“Elkaar als buren internationaal beconcurreren is niet meer van deze tijd”
In juli 2018 gaven de havenbesturen samen opdracht aan zakenkantoor Deloitte en advocatenbureau Laga om op een ‘objectieve manier’ de kansen voor samenwerking te onderzoeken. Daarbij werd vooral gekeken naar punten waarop beide havens elkaar aanvullen. Zeebrugge is ijzersterk als grootste autohaven ter wereld, ideale uitvalsbasis naar het Verenigd Koninkrijk en heeft een strategische aardgasterminal. Antwerpen is een wereldspeler in containers, is zeer goed verbonden met de Europese industrie en heeft een chemische cluster van topniveau. Zeebrugge kan ook bieden wat het propvolle Antwerpen tekort komt: ruimte om uit te breiden. Niet toevallig worden de elementen voor de Oosterweeltunnel langs het Boudewijnkanaal gemaakt.
Sleutels afgeven
In 2019 zei de nieuwe burgemeester en havenvoorzitter Dirk De fauw dat hij de sleutels van Zeebrugge niet zonder garanties voor werkzekerheid wil afgeven. Die bezorgdheid voor Antwerpse dominantie is terecht. In 2020 behandelde Zeebrugge 47 miljoen ton goederen, Antwerpen 231 miljoen ton. Zeebrugge telt iets meer dan 1.900
In de zomer van 2020 kwamen optimistische geluiden van de onderhandelingstafel. Als toonbeeld van de verschuiving van een politieke naar een meer zakelijke aanpak, was er ook de aanstelling van Tom Hautekiet als nieuwe gedelegeerd bestuurder. Deze ex-afdelingsmanager van staaldraadgroep Bekaert denkt onder alle omstandigheden nuchter en bedrijfsgericht.
Sinds vorige week weten we dankzij de Antwerpse burgemeester Bart De Wever dat er een akkoord op tafel ligt. Zij die de inhoud kennen, houden de tanden op elkaar. “In de onderhandelingen werd hard ingezet op het sociaal en economisch belang van Zeebrugge. Maar elkaar als buren internationaal beconcurreren, is niet meer van deze tijd”, vernamen we van een nabije betrokkene.
Volgende week nieuws?
Volgens politieke bronnen wordt wellicht volgende week een akkoord bekendgemaakt. Dan pas zullen we weten: wordt het een fusie of niet?
Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier
