Monument Vandekerckhove uit Ingelmunster zet mee de laatste fase van de verbouwingswerken in aan de wereldberoemde Notre Dame-kathedraal in Parijs. “De volledige restauratie zou in het najaar achter de rug moeten zijn, al zou men de kathedraal in augustus al deels willen heropenen.”
De wereld stond even stil toen er op de avond van 15 april 2019 brand uitbrak in de Notre Dame. Miljoenen mensen zagen hoe de torenspits instortte en veel schade aan de middenbeuk veroorzaakte. Amper enkele dagen later rinkelde de telefoon bij Monument Vandekerckhove. Of het bedrijf met hoofdzetel in Ingelmunster mee wilde helpen bij een van de grootste renovaties die Frankrijk ooit gekend heeft? “Lang moesten we niet twijfelen”, glimlacht ingenieur Ghislain Claerbout, bestuurder bij Group Monument en directeur van Monument Lanfry. “De Franse overheid wist dat ze bij ons terecht kon, niet alleen dankzij onze reputatie en expertise, maar ook omdat we reeds eerder in de Notre Dame actief waren. Er was al een grote renovatie-operatie aan de gang toen de brand uitbrak. Wij hadden al aan het klokkenspel gewerkt en – ironisch genoeg – al de twee centrale torens binnenin gerenoveerd en brandveilig gemaakt. Mét succes, want de vlammen sloegen op die fatale dag niet over en de torens bleven gevrijwaard.”
Zelf ook een monument
Als Monument Vandekerckhove zo’n referentie is op het gebied van kunsthistorische renovaties, dan is het omdat het bedrijf eigenlijk zélf als een stukje erfgoed beschouwd kan worden. Opgericht in 1886 in Ingelmunster is het in de loop der jaren uitgegroeid tot één van de grootste spelers in de sector. Vandaag is het actief op zes locaties in België, één in Nederland en één in Frankrijk. Er werken bij de overkoepelende Group Monument 655 personeelsleden en het bedrijf mocht in 2022 nog een omzet van 185 miljoen euro optekenen.
Mooie referenties
“De aanbesteding voor de Notre Dame hebben we deels te danken aan heel wat mooie referenties binnen onze Group, maar ook aan Monument Lanfry, onze Franse afdeling in Rouen. De Franse overheid werkt graag met bedrijven uit eigen land en op dat vlak hadden we met onze afdeling in Rouen natuurlijk een voetje voor. De eigenlijke renovatie werd zowel daar als bij onze afdeling in Zottegem grondig voorbereid. Beide zijn gespecialiseerd in renovatie met natuursteen. Verder wordt alles natuurlijk nauwlettend gecoördineerd vanuit ons hoofdkwartier in Ingelmunster.”
De precieze opdracht omvat de wedersamenstelling van de noordelijke en zuidelijke transepten (het horizontale deel in het ‘kruis’ van de kerk, ook wel kruisbeuk genoemd, red.) aan de vieringtoren, de plek die door de brand het zwaarst getroffen werd. “Door het vuur liep de temperatuur er op tot liefst 800 graden, waardoor sommige monumentale stenen door de hitte letterlijk verbrokkeld zijn. Er was voor de brand al nood aan renovatie op die delicate plek, maar de ramp heeft het nog erger gemaakt. Enkele stukken hebben we gedemonteerd om te herstellen, anderen moesten we volledig reconstrueren in onze ateliers. Dat was een proces van reinigen en repareren. We herstellen in totaal 260 kubieke meter natuursteen.”
400 ton lood in rook op
De brand vond reeds vijf jaar geleden plaats, maar toch duurde het tot 2022 voor Group Monument de opdracht officieel toegewezen kreeg. “Zo’n procedures nemen nu eenmaal veel tijd in beslag”, aldus Ghislain. “Bovendien was er enorm veel loodverontreiniging op de site en duurde het lang voor alles opgeruimd was. Er ging immers 400 ton lood van het dak in rook op. Wij gingen in oktober 2022 in onze ateliers aan de slag en 25 steenkappers hebben tot december vorig jaar alles tot in de puntjes voorbereid. Dit voorjaar gaan we alles effectief terugplaatsen. De hoop is dat we tegen mei alles kunnen afronden. De volledige restauratie zou in het najaar achter de rug moeten zijn, al zou men de kathedraal in augustus al deels willen heropenen.”
Tientallen aannemers
Dat de renovatie geen eenvoudig karwei is, komt omdat er tientallen aannemers tegelijk aan de slag zijn. “Er zijn honderd loten voor restauratie toegewezen”, aldus Ghislain. “Er is daar tot 400 man tegelijk aan het werk. Wij wonen er drie dagen per week werfvergaderingen bij. Er gaat nu eenmaal veel planning aan vooraf. Zo moeten we bijvoorbeeld drie weken op voorhand de nodige kranen reserveren om te kunnen gebruiken. Alles gebeurt dan ook in nauwe coördinatie met andere aannemers, zoals dakdekkers en schrijnwerkers. Wat weinigen weten, is dat de transepten niet symmetrisch zijn, wat het werk er niet makkelijker op maakt. Je kan niet zomaar alles in tweevoud klaarstomen.”
Enorm fier
Group Monument mag via zijn dochterondernemingen ook andere prestigieuze klussen klaren. Zo is het bijvoorbeeld actief in het Paleis van Versailles en het Dôme des Invalides, waar onder meer het praalgraf van Napoleon Bonaparte zich bevindt. “Maar de Notre Dame, dat blijft iets unieks”, vindt Ghislain. “Het is de parel van het katholicisme en het is zonder twijfel een van de grootste prestigeprojecten die we ooit hebben mogen uitvoeren. We zijn dan ook enorm fier dat we hier ons steentje toe mogen bijdragen.”
Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier
