Twee Stefaans geven kleur aan 102 jaar oude Legerstock in Roeselare: “Voor onze sokken komen ze van ver”

Ze worden steeds zeldzamer: de zaken waar de uitbater elk product door en door kent, waar service belangrijker is dan kortingen en waar het erfgoed niet alleen schuilt in de gevel en het interieur, maar ook in de mensen zelf. Omdat hun winkel uitbaten een erezaak is geworden. In Beveren bij Roeselare is Legerstock Debackere al meer dan 100 jaar een vertrouwde naam, waar je terecht kan voor legerkledij, legermaterialen en kantoor- en bedrijfsmeubelen.

Ze heten allebei Stefaan, maar dat is zowat de enige overeenkomst tussen de twee schoonbroers. Stefaan Debackere (55) leidt de zogeheten army shop, waar je alle soorten kledij vindt, en heeft onmiskenbaar het hart op de tong. Stefaan Vandewalle (56) is eerder gereserveerd, en aan de overkant van de straat beweegt hij zich haast geruisloos door de drie hangars die boordevol materiaal staan. Na vijf minuten heb je al door dat het twee verschillende karakters zijn, en dat de Heirweg als een soort neutrale zone tussen de twee fronten loopt, kwestie van in de sfeer te blijven. Als ik hen elk apart vraag of ze makkelijk door één deur kunnen, geven ze krak hetzelfde antwoord. “We moeten wel, hé”, klinkt het, gevolgd door een brede grijns.

Legerjeep voor de deur

In de hangar waar Stefaan zijn bureau heeft, geurt het naar de binnenkant van een tent op een scoutskamp. In de meest linkse hangar staat achteraan een soort houten altaar met een Mariabeeld, in de rechtse hangar hangt een groot portret van een breed grijnzende Mandela, de man die vrede predikte. Het heeft iets atypisch, zeker met een indrukwekkend kanon en legerjeep voor de deur. “Niet zozeer”, aldus Stefaan. “Heel wat spullen kunnen aangereikt worden voor humanitaire hulp.” Het occasionele gasmasker en munitiekistje zijn inderdaad eerder bestemd voor de verzamelaars. Wapens of munitie vind je hier niet. Toen de oorlog uitbrak in Oekraïne, kwamen landgenoten hier dan ook eerder slaapzakken of dekens kopen.

Paard en kar

“In het verleden kochten we heel wat materialen van het leger, maar dat is nu ook al heel wat minder. De legermaterialen worden veelal geschonken aan humanitaire organisaties. Ze zijn ook veel voorzichtiger geworden sinds Jürgen Conings (de militair die doodsbedreigingen uitte aan Marc Van Ranst, red.). Sinds 1984 zijn we ook gespecialiseerd in de verkoop van nieuwe kantoormeubelen.” Want dat was niet altijd zo.

In elke grote tragedie schuilt een kans. Dat zag ook de jonge Lucien Debackere in 1922. Met paard en kar vertrok hij vanuit Beveren bij Roeselare naar de frontstreek waar hij oude metalen ophaalde. Gaandeweg specialiseerde hij zich in de aan- en verkoop van voertuigen, waarbij hij wisselstukken zocht en vond in het grote autokerkhof dat hij had. Kort na WO II ging hij nog een stap verder, en naast het afbreken van grote gebouwen en fabrieken, kocht hij ook veel legermateriaal op van zowel de Amerikanen, Britten als Fransen. Niet alleen in ons land, maar ook op pakweg Amerikaanse basissen in Duitsland. Met zijn vier zonen en schoonzoon bouwde hij het bedrijf verder uit. Het was uiteindelijk de jongste zoon Daniël die het langst aan het roer bleef staan, tot in 1989. Toen kwam diens dochter Caroline in de zaak. Op dat moment was zoon Stefaan nog actief in het leger. Na zijn uren in het militair hospitaal in Oostende sprong hij bij. Niet veel later verruilde Stefaan Vandewalle, de man van Caroline, zijn job in een lokaal tuincentrum voor de legerstock.

“De handschoenen doen het goed bij de motards. En ook de echte Belgische legerbotinnen vind je hier”

Iedereen komt hier over de vloer: jeugdbewegingen, kampeerders, aannemers, gemeenten… Vooral camouflagenetten en zandzakjes zijn populair. “Daar zit ook geen houdbaarheidsdatum op. Als je genoeg geduld hebt, raak je het wel kwijt.” (lacht)

Sinds In Vlaamse Velden kloppen er ook rekwisiteurs aan, maar evengoed de productie van Kamp Waes en zelfs de manager van Het Zesde Metaal. “Elke dag zien we hier nieuwe klanten. Dat maakt het net zo boeiend. Het is nooit saai.”

Bobby en J.R. Ewing

Dat laatste geldt ook voor de ‘andere’ Stefaan, als we de straat over steken. Steevast gehuld in kleren uit ‘zijn’ shop, al hijst hij zich na zijn uren maar wat graag in een knap en duur kostuum. “Mensen herkennen me soms niet”, grijnst Stefaan. Hij is een levensgenieter pur sang, verzot op lekker eten en zijn verschillende auto’s. “Allemaal cabrio’s. Ik ben er altijd al zot van geweest, toen ik ze als kind door Knokke zag rijden, maar ook door Dallas.” Op televisie welteverstaan. De Mercedes van Bobby Ewing is een van zijn favoriete auto’s, net als de Golf waarmee de moeder reed in de reeks. Stefaan is zot van alles wat naar de VS hint. Het Vrijheidsbeeld bijvoorbeeld, waarvan hij thuis een paar exemplaren heeft staan. Of de Amerikaanse zeearend, ook bekend als de bald eagle, die volgens Stefaan pure kracht uitstraalt. Hij droomt van een tattoo van het dier op zijn bovenrug. Ooit komt het er van, grijnst hij alweer.

“Ik wil nog lang doordoen, maar nog minstens even hard genieten van het leven”

Stefaan leidt ons enthousiast rond, net als hij het op TikTok doet. “Voor de echte legersokken komen ze van ver. De handschoenen doen het goed bij de motards. En ook de echte Belgische legerbotinnen vind je hier. Die truien? Zuiver wol!” Al dertig jaar is dit zijn tweede thuis en ontvangt hij legerfanaten, jagers, vissers en airsoftspelers. Oorspronkelijk was dit een opslagplaats voor meubels. Hij begon klein en schoof telkens weer meer op tot hij na een tijdje de hele hangar inpalmde. Buiten staat een wachthuisje en een gevaarte dat ooit aan een ontmijningsboot hing. Het idee voor een museum is er ooit wel eens geweest, maar Stefaan bezoekt ze liever zelf, net als de vele kerkhoven in de Westhoek en Normandië.

Als ik vraag wie hier de echte baas is, dan komt hun vader Daniël ter sprake. Bijna 85 jaar, moeilijk te been maar volgens Stefaan nog ongelooflijk scherp. Als zijn moeder ter sprake komt, wordt hij wat stiller. Ze overleed in 1992 aan kanker. Ze was amper 48 jaar. “Het was verschrikkelijk, ook voor mijn vader en mijn zussen. Was het vandaag gebeurd, dan hadden ze iets kunnen doen. Maar na een half jaar was het overal uitgezaaid.” Hij zwijgt even. Ik vraag hem of hij ook nog zo lang als zijn vader zal rondlopen hier. “Ik wil nog lang doordoen, maar nog minstens even hard genieten van het leven. Reizen. Miami bezoeken. Nog eens langs de Route 66 rijden.” Hij grijnst. Hij zou goed staan met de cowboyhoed van J.R., bedenk ik mij.