Het was ooit de parel van Zeebrugge en de trots van de Belgische Marine, waar ze liefkozend gekend stond als ‘de oude dame van de Noordzee’. Nu ligt het schip in de Gentse dokken te wachten op de complete ontmanteling. Na een roemrijke loopbaan van meer dan 50 jaar mocht de A960 Godetia met pensioen. Voor de mensen van Galloo Recycling uit Menen wordt het een niet-alledaagse klus, overgoten met een nostalgische saus.
Voor wie door de haven van Gent rijdt, is het een apart zicht. Boven de bergen gerecycleerd ijzer en metaal, die op de terreinen van Galloo netjes worden gesorteerd, priemt de uitkijkpost van een marineschip. Het bedrijf uit Menen, dat ook in de Gentse haven een uitvalsbasis heeft, kreeg het schip in handen, nadat het in juli 2021 van haar laatste reis terugkeerde. De A960 Godetia was een commando- en logistiek ondersteuningsschip van de Belgische marine en werd op 7 december 1965 op de vermaarde Boelwerf in Temse te water gelaten. Het peterschap werd aanvaard door de stad Oostende, toen nog de thuishaven van de marine. Het motto van de Godetia was ‘More Majorum’, wat ‘volgens de gewoonte van de voorouders’ betekent.
Vakwerk
“We zijn hier best wel wat gewoon, want we konden bijvoorbeeld al een duikboot ontmantelen. Maar dit hier is een stukje vaderlandse geschiedenis dat we in handen kregen en dat gebeurt niet iedere dag”, zegt Pierre Vandeputte, gedelegeerd bestuurder van Galloo Recycling. Hij loodst ons doorheen een schijnbaar oneindig aantal gangen en kleine deurtjes. Het schip, dat actief was in zowat iedere uithoek van de wereld, is enorm en het lijkt haast onbegonnen werk om het te gaan recycleren. “Dit gaat om vakwerk in de puurste zin van het woord. Defensie heeft het schip eerst gedemilitariseerd, wat wil zeggen dat alles qua bewapening, gevoelige info of communicatie werd verwijderd. Ze brachten het schip zelf naar hier en nu is het aan een viertal vakmensen om het schip van boven tot onder te slopen om uiteindelijk de volle honderd procent van de Godetia te recycleren.”
Alle materiaal van deze militaire mastodont moet dus opnieuw als grondstof beschikbaar worden. Het schip is 91 meter lang en meer dan 1.700 ton zwaar, en was een maritieme thuisbasis voor meer dan 130 mensen. Het lijkt, wanneer we de zoveelste kamer binnenstappen, een onmogelijke klus. “Het is een aparte stiel, maar deze mensen hebben zich echt op schepen toegespitst”, gaat Pierre verder. “Zowat alles wat er moet gebeuren, is handwerk. Machines kunnen hier niet binnen, dus gaan ze van ruimte tot ruimte om alles met de hand te verwijderen. Van de houten tabletten in de kantine tot de matrassen die nog steeds in de kajuiten liggen. Ze halen het stuk per stuk van boord totdat ze kunnen beginnen met de grote sloop. Dan wordt eerst de bovenkant volledig verwijderd en zodra we enkel nog een lege boeg hebben, wordt die meter per meter op het droge getrokken en ontmanteld. Het is een hels werk waarbij we het ecologische aspect zeker niet uit het oog mogen verliezen. Na een paar maanden zullen de laatste stukjes van de Godetia dan ook finaal verdwenen zijn.”
Pas geverfd
In de dokken van het bedrijf liggen verschillende schepen te wachten op de sloop, maar toch springt de Godetia meteen in het oog. Niet alleen door het militaire karakter; maar ook door de frisse kleur lijkt niet meteen logisch gezien de pensioengerechtigde leeftijd van het commandoschip. “Tijdens de laatste missie waren zowel schip als bemanning meerdere maanden van huis”, legt Pierre uit. “Door de coronacrisis mochten ze nergens van boord waardoor de bemanning hun tijd op een andere manier moest invullen. Ze besloten uiteindelijk om de Godetia volledig te herschilderen. Een soort van laatste eerbetoon aan deze kranige dame.”
De koning had een eigen kajuit op het schip waar hij terecht kon in geval van een crisis, maar hij is er nooit geweest
Kantines, kamers, keukens, communicatiecentrales en zelfs een compleet uitgerust ziekenhuis. De Godetia had zowat alles aan boord als ondersteuningsschip. Toch is er één ruimte die breekt met de Spartaanse traditie aan boord. Met stijlvolle houten afwerkingen met tapijt op de vloer, een groot bureau en een een aparte vergaderruimte. “Dit was de koninklijke kajuit”, klinkt het bij de projectleider. “De koning, opperbevelhebber van het leger, moest op het commandoschip zijn eigen ruimte hebben. Het idee was dat hij, in geval van een crisis vanop het commandoschip de situatie kon beheren. Volgens de matrozen die de Godetia hierheen hebben gevaren is de koning er evenwel nooit geweest.”
De A960 is een lettercombinatie die vooral op Europees gebied op de nodige bewondering kon rekenen. Meer dan eens speelde de Godetia, samen met haar bemanning, een rol van betekenis op het water. In 2015 haalde de trots van de Belgische marine zelfs de internationale pers. Terwijl ze in juli op de Middellandse zee actief waren, in het kader van een humanitaire missie, redde de bemanning niet minder dan 1.600 vluchtelingen van een gewisse dood redden. Tussen de kust van Sicilië en die van Libië spotten de Belgische militairen meerdere zinkende bootjes, telkens overladen met mensen op de vlucht van het oorlogsgeweld. Daarnaast speelde de Godetia ook een bepalende rol in het leven van duizenden kadetten, die er aan boord voor het eerst kennismaakten met het leven als matroos.
De Godetia wordt niet vervangen. Via een samenwerkingsprogramma met de Nederlandse marine kan België gebruik maken van hun gloednieuwe Karel Doorman.
Het beste van KW
Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier
