De Brugse ondernemer Niki de Schryver mocht recent met haar platform COSH! alle Amsterdamse modezaken screenen op hun duurzaamheid. Eerder deed ze dat al voor Brugge en Antwerpen. “Wist je dat er bij het maken van een jeansbroek duizenden liters water verbruikt worden?”
“Mijn engagement rond duurzame mode is onbewust gerijpt tijdens mijn schooljaren in de Brugse steinerschool. Daar leerde ik op een andere manier om te gaan met mens en natuur”, zegt Niki de Schryver (37). De echte klik kwam er toen de Brugse modeontwerper Bruno Pieters in 2010 deze jonge bachelor in de modetechnologie vroeg om een 100 procent duurzaam en transparant modemerk op te starten.
Transparantie
“Geef mij een jaar, zei ik tegen Bruno. Want ik wou de hele productielijn, van vezel tot afgewerkte broek, met informatie over materialen, leveranciers en certificaten, in kaart brengen alvorens te produceren. Het nadien met 100 procent transparantie op de website weergeven, was nodig, indien het nieuwe luxemerk Honest By zijn duurzaamheid wou bewijzen.”
“Voor mij was dit aanbod een verademing, ik had minder goede ervaring in een ander modebedrijf opgedaan. De mode-industrie is een van de meest vervuilende sectoren, de manier waarop dat bedrijf omsprong met zijn leveranciers was abominabel!”
Veel modemerken doen aan greenwashing
“Er is nogal wat greenwashing in de sector, veel modemerken doen zich duurzamer voor dan ze zijn. Vaak uit onwetendheid, omdat ze zomaar aannemen wat hun leveranciers hen op de mouw spelden. Je moet de kleine lettertjes in de certificaten lezen. Veel grote merken werken bijvoorbeeld met het label BCI (Better Cotton Initiative, red.) en stellen dat er voor de productie van hun katoenen hemden 30 procent minder chemicaliën gebruikt werden.”
“Dat lijkt lovenswaardig, maar je moet weten dat er bij elke kilo katoen drie kilo chemicaliën gevoegd worden om de stof te bewerken. Dus hou je met het BCI-label nog altijd twee kilo chemicaliën over. En je mag al dat label aan je kledij hangen, als er slechts 10 procent BCI katoen in zit”, zegt Niki De Schryver.
“Een tweede voorbeeld? De textiellobby promoot gerecycleerd polyester en heeft daarvoor de levenscyclus van materiaal tot ongekleurd garen geanalyseerd. Maar recent onderzoek heeft aangetoond dat gerecycleerd polyester bij het wassen dubbel zoveel microplastics afscheidt als gewone polyester. Het ene probleem lost het andere niet op. Er zijn ook kritische vragen te stellen bij de circulaire economie. Microplastics in onze waterlopen, voeding en bloed zijn niet ongevaarlijk.”
Duurzame mode
Na haar onderzoek voor Honest By was Niki de Schryver hoogzwanger en trok ze met de Britse papa van haar dochter naar Londen, waar ze aan consultancy deed. “Ik heb vanuit London oude modehuizen in Praag en Bratislava weer op de internationale kaart gezet en mezelf omgeschoold naar e-commerce en online marketing.”
Steeds meer mensen willen geen kleren meer kopen van merken die een beroep doen op moderne slaverij
Drie jaar later keerde ze alleen terug naar het vasteland. “Voka West-Vlaanderen bracht mij vervolgens in contact met Sportline. Voor hun zeven winkels heb ik de digitale omschakeling uitgevoerd.”
In 2017 deed ze mee aan een Hackathon in Brussel: een driedaagse brainstorming met duizend mensen rond duurzaam ondernemen: “Toen rijpte bij mij het idee om mijn eigen platform COSH! op te starten. Met succes deed ik een subsidieaanvraag bij Vlaanderen Circulair. Ik breng consumenten in contact met kleine modezaken die duurzame mode verkopen.”
Moderne slaverij
“Enerzijds zijn er steeds meer mensen die duurzamer willen leven en géén kleren willen kopen van merken die een beroep doen op Chinese leveranciers, die 1,8 miljoen Oeigoeren in moderne slavernij, goedkoop textiel laten produceren. Anderzijds moeten lokale handelaars opboksen tegen de misleidende duurzaamheidsclaims van grote ketens. Met mijn platform connecteer ik lokale duurzame spelers.”
COSH! vertegenwoordigt nu al 330 winkels in zestien steden
“Stel: je bent op zoek naar een nachthemd of jeansbroek uit de circulaire economie. Of je wil biologisch ondergoed. Op COSH! vind je de merken die gegarandeerd duurzaam zijn, gelinkt aan winkels in je buurt. Inmiddels is ons platform al 350.000 keer gebruikt, we vertegenwoordigen 330 winkels in zestien steden.”
“De consumenten gebruiken mijn platform gratis, de winkels betalen lidmaatschap. In ruil daarvoor kan ik merken onafhankelijk en grondig screenen op fair ondernemerschap, duurzame materialen, circulariteit, dierenwelzijn, korte keten en hun slow fashion businessmodel. Het is al gebeurd dat winkels na een negatieve screening hun samenwerking met een merk lieten uitdoven.”
Opdrachten
Inmiddels stelt COSH! veertien mensen tewerk en mocht Niki de Schryver in opdracht van Antwerpen, Brugge en recent ook Amsterdam de lokale modezaken screenen op hun duurzaamheid. Dat leidde tot de publicatie van stadsgidsjes, waarin de duurzame winkels voorgesteld worden.
“In Brugge zijn er 31 ondernemers opgenomen op ons platform, er zit zelfs één ecohotel bij, Hotel Fevery”, besluit Niki de Schryver, die ook al Europese subsidies voor haar project binnenrijfde.