“Senioren voelen zich écht in de steek gelaten”: één op drie bankkantoren verdween voorbije vijf jaar

Philippe Verhaest

Het aantal fysieke bankkantoren in West-Vlaanderen is de afgelopen vijf jaar met liefst dertig procent gedaald. Enkel in Limburg verdwenen nóg meer kantoren. Dat zorgt vooral bij senioren voor praktische problemen. “Om die vele nieuwjaarsenveloppes te vullen, moeten veel oma’s en opa’s echt heksentoeren uithalen”, weet Jacques Durnez (77) van Okra.

De cijfers liegen er niet om. In 2018 telde West-Vlaanderen nog 794 fysieke bankkantoren, vandaag zijn dat er nog 549. Een daling van 30,86 procent. Enkel Limburg presteert met minus 32,16 procent nóg slechter.

Een doorn in het oog van Vooruit-voorzitter Melissa Depraetere, die bij de Europese Centrale Bank het voorstel lanceerde om banken te verplichten een minimaal aantal bankautomaten en universele bankdienst te voorzien.

Afgelopen maart sloten de federale regering, banksector en het bankautomatennetwerk Batopin een protocolakkoord waarin ze zich engageren om driehonderd cashautomaten meer dan aanvankelijk voorzien te plaatsen. “De Nationale Bank zal elk jaar evalueren of de banken hun engagement nakomen”, klinkt het bij de Harelbeekse politica.

“Zie je iemand met een rollator al naar een bank vier kilometer verderop stappen?” – Jacques Durnez, voorzitter Okra Bissegem

“De vier grootbanken in ons land zullen dit jaar 7 miljard euro winst maken. Terwijl hun dienstverlening alleen maar slechter wordt. Dat frustreert ons allemaal. Alles wordt duurder. Heel wat werkende mensen hebben het moeilijk om hun facturen te betalen, maar intussen maken de grootbanken gigantische winsten en bouwen ze hun service verder af.”

“Als gewone Vlaming voel je je machteloos tegenover die grote bedrijven. Als overheid bestrijd je dit niet met slappe protocollen: het eens vriendelijk vragen aan die machtige spelers. Dat moet je doen met harde maatregelen die het opnemen voor de consument en de slagkracht van de grote spelers breken.”

Brief

Een mening die Jacques Durnez (77) deelt. De man is al twintig jaar voorzitter van Okra Bissegem en voelt als geen ander hoezeer het thema onder zijn leden leeft. “Bij ons is het laatste bankkantoor vier jaar geleden uit het straatbeeld verdwenen”, zucht hij.

“En een geldautomaat hebben we ook al niet meer. Ik heb een protestbrief naar Belfius geschreven om de situatie aan te klagen, het antwoord deed me van mijn stoel vallen. Ik kreeg te horen dat we ons vanaf nu naar het dichtstbijzijnde kantoor konden begeven. Op 3,8 kilometer van Bissegem. Zie je iemand met een rollator die afstand al afleggen?”

“Een oudere dame trok tot voor kort naar Heule om haar bankzaken te regelen, maar daar zijn de kantoren ook allemaal gesloten. Dan maar naar Gullegem, maar nu heeft De Lijn die busverbinding afgeschaft. We voelen ons écht in de steek gelaten.”

“Of bankkantoren ooit zullen verdwijnen? Die vraag zal bij ons nooit op tafel komen. Fysiek contact is essentieel in ons verhaal” – Leo De Roeck, woordvoerder van Crelan

“Straks moeten heel wat nieuwjaarsenveloppes gevuld worden, maar daarvoor moeten veel oma’s en opa’s heksentoeren uithalen. Vrienden of familie vragen om hen naar een cashpunt te brengen, dan voel je je enorm afhankelijk.”

De digitale omslag is volgens Jacques een logische evolutie, maar hij breekt een lans om de analoge wereld niet uit het oog te verliezen. “Online bankieren en apps: allemaal goed en wel, maar veel ouderen zijn daar niet mee vertrouwd. Wij organiseren vanuit Okra af en toe sessies om onze mensen op dat vlak wegwijs te maken, maar de interesse is daar niet bijster groot voor.”

“Ik hoop dat onze politici wakker worden, want wij vertegenwoordigen nog altijd een grote groep. Als er morgen een politicus opstaat die in élke gemeente een bankkantoor en automaat voorziet, dan krijgt die mijn stem.”

Empathie

In tegenstelling tot de grootbanken, kiest een kleinere bank als Crelan er bewust voor een solide kantorennetwerk. Vandaag heeft het 91 West-Vlaamse kantoren, goed voor 28 procent van het totaal op Vlaams niveau. Daarmee is het in 60 van de 64 West-Vlaamse gemeenten met minstens één filiaal actief.

© ANP

“Digitale bankmogelijkheden zijn nodig, maar hetzelfde geldt voor fysiek contact”, weet woordvoerder Leo De Roeck. “Overschrijvingen doen we heel vaak online of via onze smartphone, maar er blijft een groep klanten die hier niet mee vertrouwd is. Ook wanneer het om meer complexe materie gaat, willen mensen nog iem”and van vlees en bloed zien. En al zeker geen chatbot, dat is bij ons uit den boze. Denk bijvoorbeeld aan een lening voor een woning of beleggingsadvies… Dan is empathie en nuance essentieel.”

“”Wij werken ook met zelfstandige bankiers. Zij runnen hun eigen zaak en zijn ons uithangbord in deze of gene gemeente. Dat werkt vertrouwen en zorgt voor een lange en duurzame relatie. Of bankkantoren ooit volledig zullen verdwijnen? Bij ons zal die vraag nooit op tafel komen.”

West-Vlaanderen telt 162 Batopin-cashautomaten

Het aantal bankkantoren is dan wel in vrije val, aan cashautomaten geen gebrek. Batopin, een project van Belfius, BNP Paribas Fortis, ING en KBC, opende de voorbije jaren 61 cashpunten in West-Vlaanderen, goed voor in totaal 162 automaten.

“Aan de kust hebben we bijna alle gemeenten gedekt, net zoals centrumsteden als Kortrijk, Roeselare en Brugge”, zegt Marie Janart van Batopin. “De uitdaging blijft om in deelgemeenten geschikte locaties te vinden. Daarom werken we ook samen met gemeentebesturen om op openbaar domein locaties uit te bouwen.”

Het netwerk blijft intussen groeien. Vandaag (vrijdag 22 december, red.) opent nog een cashpunt in Lissewege bij Brugge en voor volgend jaar liggen al negen locaties vast. “Doel is om 105 West-Vlaamse locaties te hebben tegen eind 2025 en zo de hele provincie te bedienen.”

Lees meer over: