Op het wapenschild van Boezinge prijkt een hoofd met donkere huidskleur, hoofdband en zilveren oorbellen. Noem hem niet Zwarte Piet, maar wel de Morenkop van het dorp. De lokale wandelclub haalt deze mysterieuze wapenfiguur nu uit de vergetelheid met een nieuwe wandeling.
“Deze wapenfiguur ligt niet voor de hand. Afhankelijk van wie je het vraagt siert of ontsiert hij ons wapenschild”, stelt Boezingenaar Ronny Larnou. Hij werd voorzitter van wandelclub Nooit Moe in de Ieperse deelgemeente en herdoopt de bestaande wandeling ‘Om en rond Boezinge’ tot Morenkopwandeling. “Velen vroegen zich af wie de donkere man is.”
Fabels
Dorpsgenoot en gepensioneerd geschiedenisleraar Noël Boussemaere (72) deed onderzoek naar de mysterieuze wapenfiguur. Behalve Boezinge hebben slechts twee gemeenten in Vlaanderen en Brussel morenkoppen in hun wapenschild. “De oorsprong was moeilijk te achterhalen en er deden veel fabels de ronde over onze Morenkop”, vertelt Noël.
Eén verhaal gaat over de mythische roofridder Testaert, die de streek omstreeks 800 onveilig zou gemaakt hebben en gevierendeeld werd na de moord op een bisschop. “Maar dat is verzonnen. Ook een vaak gelegde link met de kruistochten klopt niet”, stelt Noël. “Volgens mij heeft de oorsprong te maken met het bisdom Terwaan waartoe Boezinge ooit behoorde. Ook dat bisdom – ooit het land van de Keltische stam Morinen – droeg een morenkop op het wapenschild, en dat werd op verschillende plekken afgebeeld in de kerk van Boezinge. Vanaf de vijftiende eeuw dachten de Boezingenaars wellicht dat dit hun wapenschild was, de oudste vermelding dateert uit 1557.”
Vraag tot erkenning
De rest is geschiedenis. “In 1843 diende de gemeenteraad van Boezinge, toen nog een zelfstandige gemeente, een aanvraag in bij de staat voor de erkenning van het wapenschild. De argumenten: het was gesculpteerd boven de deur van het oude gemeentehuis uit 1714, het was afgebeeld in de kerk, en de lokale schuttersgilde Sint-Joris gebruikte het op attributen. De toenmalige minister keurde de aanvraag goed en sindsdien prijkt de morenkop op het officiële wapenschild van Boezinge.”
“De oorsprong was moeilijk te achterhalen en er deden veel fabels de ronde over onze Morenkop”
De wapenfiguur verdween de laatste jaren uit het publieke oog. Hij stond jarenlang op de vlag van de Koninklijke Harmonie Sint-Cecilia, maar de vereniging hield op te bestaan. De afbeelding van het wapenschild uit het verkochte gemeentehuis verhuisde naar het archief, en een bord langs een invalsweg werd weggenomen. De morenkop is nu nog te zien op een monument voor gesneuvelden uit WO I bij het dorpsplein en onder meer op ramen in de kerk.
Woke
Noël hoopt dat de wapenfiguur nooit helemaal verdwijnt. “De laatste jaren gaan stemmen op om de morenkop te verwijderen uit alle wapenschilden in ons land. Zoals bij de woke-beweging en Zwarte Piet zou de morenkop een vernedering zijn van de donkere bevolking. Maar daar heeft het niks mee te maken. De kleur van de morenkop is mede bepaald door de regels van de heraldiek: op een gouden wapenschild mag slechts gekozen worden uit enkele kleuren waaronder de heraldische kleur ‘sabel’.”
Van sokkel gehaald
In het Nederlandse Marken werd ‘hun’ morenkop van de sokkel gehaald na klachten en krijgt het wapenschild een make-over. Bij de Noorderburen zou het gaan om het enige wapenschild waarop een man met kleur is afgebeeld. “We mogen niet alle tradities zomaar overboord gooien”, vindt Noël. “Dat zou ik heel erg vinden. Ons wapenschild is uniek en wordt dankzij deze wandeling voor het eerst sinds lang nog eens expliciet benoemd.”
De eerste Morenkopwandeling vindt dinsdag plaats met vrije start tussen 7 en 15 uur voor verschillende afstanden in en rond Boezinge. “Tal van Boezingenaars keken verwonderd op door deze nieuwe naam”, zegt Ronny. “Ik vind onze wapenfiguur niet mis, hij heeft historische waarde.” (TP)
Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier
