Theatergezelschap MILO op de planken met ‘Laat me’, een verhaal over transmeisje Xander

v.l.n.r. Jente De Lille, Yoni Van Puck, Farah Geerts, Lore Dobbelaere, Nick Durivault en Kelly Matthijs
Phebe Somers

Met ‘Laat Me’ wil het theatergezelschap MILO uit Knokke-Heist het publiek doen nadenken. Over liefde, verdraagzaamheid en wat het betekent om transgender te zijn. Na drie try-outs staan de vijf hoofdrolspelers vanaf 30 april op de planken voor het brede publiek. “Ik wil de toeschouwers tot inzicht brengen door middel van emoties”, zegt regisseuse Lore Dobbelaere (39).

De Zeebrugse Lore Dobbelaere riep 16 jaar geleden samen met haar beste vriend musicalgroep MILO in het leven, met de steun van de toenmalige schepen van Cultuur van Knokke-Heist. Ze brachten al oerklassiekers zoals Annie, Evita en De Aristokatten, maar ook stukken die door Lore zelf geschreven werden. “Als ik zelf schrijf, gaat het altijd over een iets gevoeliger thema, dat vaak nog in de taboesfeer rondzweeft. Denk maar aan HIV, kinderarbeid, druggebruik… Als theatermaker krijg je een platform om emoties over te brengen naar een publiek, om te spreken voor mensen die dat voorrecht niet hebben. Die verantwoordelijkheid grijp ik graag met beide handen aan om taboes bespreekbaar te maken”, meent Lore.

Angsten

De monologen en dialogen worden afgewisseld met kleinkunstliedjes. (gf)
De monologen en dialogen worden afgewisseld met kleinkunstliedjes. (gf)

Deze keer vertelt het amateurgezelschap het verhaal van Xander, een 17-jarig meisje dat geboren is in het lichaam van een jongen. De voorstelling brengt niet enkel haar gedachten en angsten, maar ook de reacties van haar naasten. En de liefde natuurlijk, ook die staat centraal. De monologen en dialogen worden afgewisseld met kleinkunstliedjes van onder meer Ann Christy, Yasmine en Stef Bos. Een bewuste keuze van de regisseuse: “Woorden als genderneutraliteit en transgender doen nog vaak de wenkbrauwen fronsen. Het is een onbekende wereld voor velen. Het publiek staat als het ware in de huiskamer van het gezin van Xander, heel intiem. De kleinkunstmuziek zorgt voor een herkenbaar anker.”

Geen gemakkelijk thema. Eén ding hebben de acteurs gemeenschappelijk: de wil om vooroordelen over transpersonen te doorbreken. “Het is geen keuze, ze doen het niet om op te vallen, ze wisselen niet plots van geslacht, het is geen fase en gender valt niet in twee hokjes in te delen”, klinkt het. Drie van de vijf hoofdrolspelers behoren zelf tot de LGBTQ+-gemeenschap. Zo neemt de 25-jarige Jente De Lille de rol van Xander op zich. Als non-binaire transpersoon weet Jente maar al te goed hoe het is om te worstelen met een identiteitscrisis en de invloed daarvan op diens gezin.

“De grootste uitdaging was om mijn eigen gevoelens op te roepen, toe te laten en over te brengen naar een publiek. Zoals veel LGBTQ+-mensen heb ik geleerd om mijn gevoelens te onderdrukken. Dat heeft heel zware gevolgen voor je mentaal welzijn, waardoor je soms moeilijke gevoelens afblokt, wat uiteraard niet handig is als acteur. Een therapeut heeft me geholpen om dichter bij mijn eigen gevoelens te komen en kwetsbaarheid toe te laten”, aldus Jente.

De kleinkunstmuziek zorgt voor een herkenbaar anker in een onbekende wereld

In de voorstelling worstelt Xander met haar verscheurende twijfels en het verlangen naar Arabelle, het meisje in de spiegel, de vrouw die ze diep vanbinnen echt is. Dat personage wordt tot leven gebracht door Kelly Mathijs (21). Met haar rol wil ze vooral een boodschap van verdraagzaamheid overbrengen. “Het leven zou draaglijker zijn als we met z’n allen respect zouden opbrengen voor ieders waarden en normen. Iedereen zou moeten kunnen zijn wie hij, zij of die is”, vertelt ze. In tegenstelling tot Jente heeft Kelly minder raakvlakken met het thema en haar personage, wat resulteerde in een heus leerproces. “Arabelle heeft me echt geleerd dat ik overal mezelf kan en mag zijn.” (lees verder onder de Facebookpost)


Emoties vertalen

Laat Me focust niet enkel op de innerlijke zoektocht van Xander zelf, maar ook op haar omgeving. Hoe ga je om met het nieuws dat je kind of liefje ontdekt dat hij/zij/die transgender is? Die reactie proberen Yoni Van Poucke (20), Farah Geerts (31) en Nick Durivault (33) zo accuraat mogelijk weer te geven. Yoni speelt het liefje van Xander, Helena. Tijdens de voorstelling ervaart Helena een emotionele rollercoaster wanneer ze te weten komt dat haar vriendje eigenlijk een meisje is. Een heuse opdracht voor Yoni, de jongste van de bende. “Mijn personage is een felle zoals ze zeggen. Ze is niet op haar mondje gevallen. Het is een heel belangrijke rol, vind ik zelf: de geliefden van transpersonen mogen niet vergeten worden. Er ontstaat vaak afstand, terwijl communicatie en liefde op het moment van de coming-out net cruciaal zijn.”

Spiegel voorhouden

Dat beseft medespeler Nick Durivault ook heel goed. Zelf valt hij op mannen en groeide hij op in een warm nest. Helemaal het tegenovergestelde van de gezinssituatie die hij in zijn rol als Victor, de vader van Xander, heeft gecreëerd. Best boeiend, om iemand te spelen waar je totaal niet op lijkt: “Dat is net de kracht van de musical. De verschillende verhaallijnen zorgen ervoor dat iedereen zich wel met een personage kan identificeren. We willen hen een spiegel voorhouden. Het is wel makkelijk en verleidelijk om te vervallen in clichés, daar moesten we steeds waakzaam voor zijn tijdens het repeteren.”

Het is de maatschappij die ons onszelf doet afvragen of we wel ‘normaal’ zijn

In tegenstelling tot haar man in het stuk gaat Ellen; vertolkt door Farah Geerts, zachtaardig om met de transitie van haar zoon/dochter. Farah is panseksueel, al denkt ze zelf niet graag in hokjes. Met haar rol wil ze een heel persoonlijke boodschap integreren in de musical. “Door de normen die de maatschappij ons oplegt, stellen we onszelf 1.001 vragen. Ben ik wel normaal? Is er iets mis met mij? Terwijl we allemaal gewoon mensen zijn die hier maar heel even rondlopen en op zoek zijn naar iets of iemand dat ons gelukkig maakt. Iedereen heeft een rugzak, dat maakt ons net tot wie we zijn. Het is zo belangrijk om de verhalen van deze personages correct weer te geven, om zoveel mogelijk bewustzijn op te wekken hiervoor”, besluit Farah.

Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier