Bijna veertig jaar na hun allereerste uitzendingen, broeden de mannen van het immens populaire Radio Gemini op een nieuwe zender. Geert van Dijk, Tom Decouttere, Bruno Vandenbulcke en Johan Deboeverie hengelen met hun nieuwe project FM Kortrijk naar het frequentiepakket voor Groot-Kortrijk en Zwevegem. “Radio maken is volgens ons niet zo heel veel veranderd”, klinkt het. “De mogelijkheden zijn alleen ontzettend toegenomen.”
We ontmoeten Geert van Dijk en Tom Decouttere, twee mannen met een enorm radiohart, vlakbij hun toekomstige studio aan het Bijenhof in Bissegem. “Niet te veel op letten, er moet hier nog wel nog het een en het ander gebeuren”, glimlacht Geert. “Maar we bouwen stilletjesaan verder aan onze nieuwe zender.”
Illegaal
De geschiedenis van Radio Gemini gaat terug naar eind jaren zeventig. “1979 om precies te zijn”, zegt Geert. “Nadat de zogenaamde zee- en piratenzenders aan banden werden gelegd door de overheid, ontstond er een grote leegte, een gat qua commerciële radio. De toenmalige BRT duldde geen concurrentie, al helemaal niet van mensen die vanop een boot of platform in de Noordzee wat ‘rebelsere’ radio maakten.”
“Zelf heb ik nooit aan zo’n zeezender meegewerkt, maar ik ken uiteraard heel wat van die gasten. In 1979 begon het bij ons toch ook enorm te kriebelen en zo zijn wij begonnen met een lokaal radiostation voor de regio Kortrijk. Op zondag 23 december 1979 gingen we voor het eerst echt de ether in.”
“Men wilde onze zender kapot maken, maar Radio Gemini was er om te blijven”
Aangezien er een verbod op commerciële radio gold, werkten Geert en zijn kompanen volledig illegaal. “In Vlaanderen zat men er qua controles vrij dicht op, terwijl in Wallonië die radiozenders eerder gedoogd werden. Wij begonnen dan ook in Herseaux bij Moeskroen, vlak over de grens en konden toch Groot-Kortrijk vlot bereiken. Dat we eigenlijk Nederlandstalige radio maakten in Franstalig België was op het eerste zicht niet evident, maar ons publiek was er eigenlijk vanaf dag één.”
In 1980 loopt het bijna mis met Radio Gemini. Onder politieke druk, zoals Geert het zelf noemt, werden de radiomakers even opgepakt en werd hun studio volledig ontmanteld. “Men wilde onze zender simpelweg kapot maken, niets meer, niets minder. Maar het aantal reacties dat toen op die tussenkomst is gekomen, was niet te overzien. Zelfs wij schrokken van de steun die we kregen. Radio Gemini was er om te blijven, dat was wel duidelijk.”
Inbelradio
Na de Moeskroense periode verhuisden de studio’s van de zender naar de Hallen in Kortrijk, het huidige Kortrijk Xpo. Het avontuur werd er met groot succes verdergezet. “Ikzelf ben programa’s blijven maken tot rond 1986, denk ik. Voor ons was dat uiteraard een schitterende periode“, zegt Geert. “Die vriendschap onderling terwijl je bezig kan zijn met je grootste passie. Er is weinig mooiers in het leven.”
Begin jaren ’90 nam radioketen Topradio de zender over, zo goed als het einde van het populaire Radio Gemini. In 2011 maakte de legendarische zender al even een tiendaagse comeback en ging men een tijdje verder als internetradio.
Op hun hoogtepunt bereikte Gemini met ruim 150 medewerkers meer dan 80.000 luisteraars. “Lokale radio stond enorm dicht bij de mensen. Ik denk dat het directe contact met onze luisteraars ergens de basis van ons succes vormde. Wij konden de Kortrijkzaan informeren, boden een platform aan verenigingen,…”
“Internet of gsm’s bestonden in die tijd helemaal niet. Inbellen naar de radio met de vaste lijn was voor veel mensen enorm belangrijk. Denk bijvoorbeeld aan ons zaterdagnachtprogramma ‘Geef me de nacht’ met de Nederlander Dilies Bergen van middernacht tot zes uur ‘s morgens. Ik kan je verzekeren dat de telefoon amper stilstond. Iedereen wilde zijn verhaal doen, iedereen wilde een plaatje aanvragen.”
FM-band afschuimen
“Langs de andere kant was er natuurlijk ook de aantrekkingskracht van dat rebelse van de zeezenders“, glimlacht Geert. “Toch altijd een beetje spannend. Iedereen had zijn eigen dj-naam, om de wetgever ergens in het ongewisse te laten. Een leuke traditie, die eigenlijk tot op vandaag stand houdt. Johan is voor ons nog altijd Eddy Delaere, Bruno zal altijd Tony Winter blijven. Ik denk dat je het gevoel voor radio maken wel een beetje in je moet hebben. Je kan het wel al doende wat leren, maar het talent pik je er nagenoeg meteen uit.”
“Johan is voor ons nog altijd Eddy Delaere, Bruno zal altijd Tony Winter blijven”
Ondertussen is ook Tom Decouttere erbij komen zitten. Hij vervoegde het Gemini-team eind jaren ’80 en ook hij was, is en blijft gefascineerd door de zeezenders en lokale initiatieven.
“Als jonge gast schuimde ik de volledige FM-band af, op zoek naar leuke programma’s. Heel veel mensen begonnen in die tijd maar wat, zonder vergunning, losstaande en amateuristische initiatieven. Via via kwam ik in contact met de mensen van Radio Gemini, begon ik hier en daar mee te werken aan programma’s en sindsdien heeft de radiomicrobe me niet meer losgelaten.”
Frequentieplan
Heel recent maakt Vlaams minister van Cultuur en Media Sven Gatz (Open VLD) het nieuwe frequentieplan voor lokale radiostations bekend. De minister wil de vele lokale radio’s in Vlaanderen ademruimte bieden en leefbaarder maken. 35 initiatieven over heel Vlaanderen kregen al een vergunning, voor de regio Kortrijk/Zwevegem zijn er op vandaag nog drie kandidaten over.
“Als jonge gast schuimde ik de volledige FM-band af, op zoek naar leuke programma’s”
“Wij komen onder FM Kortrijk met iets nieuws. Daarnaast zijn er nog de mensen van vzw Gemini, de organisatie die begin jaren ’90 opging in Topradio en de Wevelgemse Lokale Omroep (WLO)“, zegt Tom. “Hoe ik onze kansen inschat om de frequentie binnen te halen? Dat weet je natuurlijk nooit op voorhand, al zal het feit dat wij een stevige lokale verankering hebben, zeker meespelen. Onze twee concurrenten hebben een diepgeworteld ketenverleden, dat kan misschien in ons voordeel spelen.”
Vanaf 1 januari 2018 gaan alle vergunde lokale radio’s in de lucht. En natuurlijk hopen Geert en Tom mee te zijn. “Met FM Kortrijk willen we alles aanbieden wat vandaag ontbreekt. Heel allround dus. JoeFM en Radio Nostalgie – om maar snel twee voorbeelden aan te halen – laten heel wat schitterende muzikale ruimte onbenut en net daar willen en kunnen wij op inzetten.”
“Als wij zoals op de laatste Sinksenfeesten bijvoorbeeld evenementenradio maken, merk je dat mensen nog steeds interesse hebben in wat wij brengen“, aldus Tom.
“Radio Gemini maken zoals 30 jaar geleden hoeft absoluut niet, maar we willen wel de principes, het rechtstreekse contact van toen terugbrengen. Radio maken is op zich niet zo heel veel veranderd. De technische mogelijkheden zijn vooral ontzettend toegenomen. En dat komt de luisteraar alleen maar ten goede.”
Terug op zee met LondonFM
De inspiratie voor hun eigen radio-initiatief haalden de mannen van Gemini in de jaren ’70 bij hun Engelse voorgangers. “Dit jaar is het exact 50 jaar geleden dat de beroemde Engelse zeezenders, zoals Radio London, Radio Caroline, Radio 227 en Radio 390, het zwijgen werden opgelegd door de Britse overheid“, vertelt Geert. “De radiostations waren ook bij ons vrij goed te ontvangen en enorm populair. Daarnaast zijn ze voor heel wat mensen in de Benelux een voorbeeld van hoe radio gemaakt wordt. De Engelse zeezenders hebben letterlijk de basis gelegd voor het geluid en het format.”
Om nog even terug te keren naar de tijd van toen haalt vzw Nordica, in samenwerking met Mi Amigo 40, de Engelse zeezenderradio naar Kortrijk. “Op London FM brengen we de sound van toen terug, met Engelse dj’s van onder meer de London en de Caroline”, aldus Geert nog. “De uitzendingen die starten op woensdag 30 augustus om middernacht en lopen tot en met zondagavond 3 september, zullen worden verzorgd vanuit onze eigen studio’s aan het Bijenhof in Bissegem. Het hele gebeuren is te beluisteren via FM in de regio Kortrijk en wereldwijd via de website www.miamigo40.be.
Televisie en radio
Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier