Wie van nostalgie houdt – en van radio – moet eens naar het SBR Radiomuseum gaan. Dat viert zijn twintigste verjaardag. Karel Verstringe verzamelde liefst tweehonderd items van het befaamde, ter ziele gegane Belgische merk. “Toen ik vijftien was, kreeg ik een oude radio cadeau…”
De Ondolina, ROC5 en Radio Puzzel. Zegt u het iets? Het zijn maar enkele radio’s van eigen bodem, geproduceerd door de Société Belge Radio-électrique, kortweg SBR. Het merk werd opgericht op 4 oktober 1922 en een hele poos later overgenomen door het Nederlandse Philips. In 2022 zou SBR honderd jaar bestaan. “En nu, nét één jaartje later, bestaat mijn SBR Radiomuseum twintig jaar, een verjaardag die ik in de kijker wil zetten”, zegt Karel (58), de grootste SBR-radiobezitter in ons land.
Sinds z’n vijftiende
De liefde ontstond ruim veertig jaar terug. “Mijn moeder, Denise Christiaen, had een kapsalon in Torhout, waar we toen woonden. Toen ik vijftien was, kreeg ik van een klant een radio cadeau: een Barco Prince van rond 1947. Eerst ging ik eraan knutselen, maar de radio werkte nog en ik wou hem niet kapotmaken – integendeel. Ik poetste hem op, en het toestel deed nog vele jaren dienst. De kiem voor de liefde was gezaaid. Via mijn vader, die bij de Rijkswacht was, werden mijn oude radio’s op een hobbytentoonstelling geëxposeerd. En de vonk sloeg helemaal over nadat ik op een rommelmarkt een radio uit de jaren dertig had gekocht.”
Een schier eindeloze reis langs antiquairs, brocantes, rommelmarkten en radiobeurzen volgde. Ondertussen had Karel in het VTI een opleiding elektriciteit en elektronica gevolgd, en was hij als kabeltelevisietechnieker aan de slag gegaan. “Om maar te zeggen: ik hou van alles wat met techniek en radio te maken heeft.”
“SBR voorzag in België alle communicatie: te land, ter zee en in de lucht, voor het leger, toenmalig Belgisch Congo, en de hele bevolking. Het merk was niet weg te denken. Zoals Philips het grootste merk was van en voor Nederland, was SBR dat in ons land. Dáárom lever ik een inspanning om de Belgische radiogeschiedenis levendig te houden. Het is niet zo simpel om radio’s of onderdelen te vinden: het merk was nationaal groot, maar in tegenstelling tot bijvoorbeeld Philips niet zo internationaal actief. En nadat SBR was overgenomen door, jawel, Philips, werd het uitgerangeerd en raakte het in de vergetelheid.”
Of toch bijna. Dankzij Karel kun je dit mooie stukje geschiedenis van dichtbij ontdekken. Schenkingen, veilingen en verzameltochten deden de collectie ferm aandikken.
“Mijn museum kreeg de bijnaam ‘t Eeuwfeestpaleisje, als verwijzing naar het honderdjarig bestaan van het merk. Sinds 2003 is iedereen hier gratis welkom om de meest complete SBR-collectie te ontdekken. Behalve heel wat vooroorlogse stukken, zoals de SBR414 – radio en pick-up ineen – zijn er ook enkele mooie items van na 1945, zoals de SBR 2553A. Ik exposeer ruim tweehonderd SBR-items, van logo’s en publiciteit tot natuurlijk de radio’s, tv’s en een mastodont van een gerestaureerde zender uit 1930.”
Kennen doet begrijpen
“Bezoekerscijfers heb ik nooit bijgehouden, maar ik noteerde wel eens 900 bezoekers op één en dezelfde dag – we stonden toen als stop ingepland tijdens de wandel- en fietsactiviteit Kastelentocht. Nu, je gaat hier echt een ferm stuk terug in de tijd. Ik laat de mensen de evolutie zien die radio – en bijkomstig ook televisie – heeft ondergaan, met de nodige uitleg. Om te begrijpen hoe radio vandaag werkt, moet je de geschiedenis leren kennen. Dat is het belangrijkste aan een museum, hé.”
“Mijn bekendste model? Goh, dat moet toch een radio uit begin de jaren twintig zijn, de Ondolina. Tegelijk de eerste in grote serie geproduceerd, van 1924. De oudste radio’s moest je met een koptelefoon beluisteren en wat later via een aparte hoornluidspreker, ontleend aan de hoorn van een fonograaf. De geluidskwaliteit van vandaag is natuurlijk helemaal anders: zonder storing, helder. Maar de nostalgie is niet te evenaren.” De meeste bezoekers zullen de radio’s met grote witte knoppen in het midden herkennen van bij hun (groot)ouders.
Het museum in de Westkerkestraat 79 in Eernegem is elke eerste vrijdag van de maand open van 10 tot 12 uur, en van 13 tot 17 uur. Ook de laatste zaterdag van de maand kun je een vrij bezoek brengen, tussen 13 en 17 uur. Wie liever op afspraak of in groep komt, meldt zich best via 0479 29 04 73 of www.eeuwfeestpaleisje.be.
Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier