Het lokaal bestuur van Koksijde had al weken van tevoren aangekondigd dat de officiële opening van het nieuwe NAVIGO-visserijmuseum een groots volksfeest zou worden, en daarvan was geen woord gelogen. Gemeentemedewerkers, het hele museumteam, honderden vrijwilligers en verenigingen hebben alles uit de kast gehaald om 7 september 2024 voor altijd te herinneren als een memorabele mijlpaal in de Koksijdse geschiedenis.
De dag begon met een feestelijke optocht van de Sint-Niklaaskerk naar het nieuwe NAVIGO-museum in de Vrijheidstraat in Oostduinkerke. Met de reuzen voorop, de Koninklijke Harmonie Vrienden van de Brandweer Oostduinkerke, de praalwagen met potvis Valentijn die het publiek langs het parcours op een verfrissende douche trakteerde, de garnaalvissers te paard, alle verenigingen die met het vissersleven te maken hebben zoals de garnaalkruiersclub De Slepers, de Spanjaardbank, de Gernoarskruwers, de Stienestekers, de Oud-IJslandvaarders en de Juttertjes.
Ook stripheld Jommeke was van de partij, want die beleefde spannende avonturen in het museum van potvis Valentijn. Voor sfeer en nostalgie zorgden de wagen die een tafereel uitbeeldde in estaminet De Peerdevisscher met een dansende en zingende Mariette Crevette. Op een andere wagen, getrokken door twee stevige trekpaarden, zag je een naarstige vissersvrouw in haar wit-groene vissershuisje aan het werk, naast de visser die ijverig garnalen kookte op het vuur. Enkele vissersvrouwen in lange rokken duwden hun kar met verse vis voort.
Ook het op een na laatste houten garnaalvissersvaartuig, de N116 Nostalgie, recent aangekocht door de gemeente om als recreatief museumschip in te zetten, was een opvallende blikvanger in de stoet. In een mum van tijd was er geen zitje meer te bemachtigen op het binnenplein van de museumsite waar Mariette Crevette de spits van het feest mocht afbijten, en dat was voor haar de allerlaatste keer.
Lucienne Provoost trok voor het laatst de schort aan van de folklorefiguur Mariette Crevette die symbool staat voor de ideale moeder van de paardenvisser. Samen met een van haar zonen (Kristof Dorné) en kleindochter Stiene (Laure Vanhoutte) zong ze voor het laatst ‘Versche gernoars en eh tomatje’, dat steevast eindigt met ‘Oostduinkerke boven’, luidkeels meegebruld door het publiek. Mariette werd daarna nog eens letterlijk in de bloemetjes gezet, samen met het koppel Frieda Vanslembrouck en Johan Bouttery, die tien jaar lang al haar liedjes schreven en componeerden voor de Garnaalstoet.
Trots op resultaat
Cultuurschepen Stéphanie Anseeuw is trots op het resultaat na het parcours dat er in 2,5 jaar tijd werd afgelegd, dankzij een optimale samenwerking met alle betrokken partijen. “Ik bedank de mensen van architectenbureau Havana architectuur, die de twee nieuwe entiteiten van de museumsite hebben ontworpen (het museumdepot met kooktheater en de nieuwe museumvleugel), de mensen die hebben bijgedragen om het hele museumverhaal te actualiseren, met partners BRUNS, Madoc en CREATE.eu, professor Pieter Cornillie van de faculteit diergeneeskunde UGent en zijn team, die in 2019 potvis Valentijn hebben opgegraven en hem helemaal museumklaar hebben gemaakt, zodat Valentijn hier nu kan schitteren.”
“We hebben het volste vertrouwen in museumdirecteur Jadrana Demoen en haar medewerkers, die ervoor zullen zorgen dat ons gloednieuwe NAVIGO Visserijmuseum een nog grotere toeristische aantrekkingskracht zal hebben. Dit museum is futureproof, meteen een garantie voor de komende generaties. We keken allemaal uit naar deze dag. Zet jullie zeilen uit en vaar een goede koers!”
Geïnvesteerd in erfgoed
Burgemeester Marc Vanden Bussche: “Tijdens de voorbije bestuursperiode en bij uitbreiding de voorbije 30 jaar hebben we als gemeente enorm ingezet en geïnvesteerd in ons erfgoed. We dragen met trots de titel van onroerend-erfgoedgemeente, we hebben ons Abdijmuseum Ten Duinen, de site Ten Bogaerde, talloze dorpsgezichten en beschermde monumenten. Vandaag huldigen we een nieuwe parel aan onze kroon: een splinternieuw museum over de visserij, voor en over onze erfgoedgemeenschap bij uitstek!”
“Ook op vlak van collectiebeheer heeft het museum een hele weg afgelegd. De verzameling voorwerpen die met de visserij te maken heeft, barstte uit haar voegen. Er was nood aan een museumdepot dat professioneel en aan de hedendaagse normen voldoet voor het behoud van dat erfgoed. Ik ben ook trots dat NAVIGO een innovatief museum is dat inzet op immaterieel erfgoed, met een kooktheater waar de kunst van het prepareren en bewaren van vis en schaaldieren aan jong en oud zal worden doorgegeven.”
“Op de verdieping boven het museumdepot bevindt zich in het ‘ooievaarsnest’ een prachtige bibliotheek over de visserij, die mensen op afspraak kunnen bezoeken. Ik heb nog meer goed nieuws: de volgende stap is gezet om het museumschip N116 Nostalgie te restaureren. De aannemer is geselecteerd, het project staat nu echt in de startblokken! Na de restauratie zal het dynamische NAVIGO-team ervoor zorgen dat het publiek het schip zal kunnen bezoeken en tochten op zee kan maken.”
Museumdeuren open
Na het officiële gedeelte gingen de museumdeuren wagenwijd open en kreeg niet alleen potvis Valentijn alle aandacht. Ook de expozaal met schilderijen van heel wat beroemde kunstenaars en kunstzinnige foto’s van Stephan Vanfleteren verdient alle lof. Kinderen maken op een ludieke manier kennis met het vissersambacht en diverse vissoorten. Bezoekers worden geconfronteerd met het harde leven van de vissers én hun vissersvrouwen, die kapitein aan wal waren.
Dat werd benadrukt door een opvallend citaat: “Vissersvrouwen moeten stevig op hun poten staan. En niet truntewunten’.” Een centrale plek op de benedenverdieping kreeg de OD.1 Martha, het sinds 1998 als beschermd monument geklasseerde houten kustvissersvaartuig uit 1942. Nog een verdieping lager plakten de neuzen van jong en oud tegen de aquaria waarin zo’n 180 Noordzeebewoners van 19 verschillende soorten leven. Heel bijzonder is de kraamkliniek waar je onder meer de eitjes van de hondshaai kunt spotten.
Info via www.navigomuseum.be/nl.
Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier
