Kunstenaar Jan De Cock ziet zich verplicht om het schoolmuseum-instituut met woning, atelier en exporuimtes langs de Spinolarei te verlaten. Door de coronacrisis met zware sociale beperkingen kon hij meer dan een jaar geen evenementen organiseren en stapelde de huurachterstand zich op. “Maar ik heb als Brusselaar mijn hart verloren aan deze stad en wil hier actief blijven”, zegt De Cock. “Ik denk aan een nieuwe atelierwerking op een andere locatie in de stad, eventueel in een leegstaande kerk.”
Een Brusselse kunstenaar, met exposities in de grootste musea ter wereld, die zich met galerij en atelier in het ‘rustige, brave’ Brugge komt vestigen. Evident is het niet. Het is wel wat Jan De Cock een drietal jaar geleden deed.
Het Brugse verhaal begint in 2019. De Cock, die onder meer in Tate Modern in Londen en het New Yorkse MoMa exposeerde, had in 2018 zijn Brussels Art Institute in Kuregem stopgezet omwille van financiële problemen. Bedoeling was om nauw samen te werken met kunstschool Sint-Lukas en het Institute te laten fungeren als leerschool voor jong talent, maar dat liep niet zoals verhoopt. De Cock verkende andere horizonten en kocht naar eigen zeggen een Palladiaanse villa op 20 hectare en de voormalige fabriek van Olivetti tikmachines in Piemonte.
Hotelstop
“In die periode was ik op zoek naar een pied à terre in Brugge en ommeland en kwam ik in contact met erg vermogende en sympathieke Nederlanders van de Boromeo Holding in Rotterdam”, vertelt Jan De Cock. “Ze bezitten een pand langs de Spinolarei in Brugge, waarmee er initiële plannen waren er een hotel van te maken. Maar door de nog steeds geldende hotelstop in Brugge bleek dat een moeilijk verhaal. Na enkele gesprekken kwamen we overeen dat ik het volledige pand in portefeuille zou nemen: zowel de voorkant aan de Spinolarei, voor atelier en woning met bijhorende expositieruimtes, alsook de vier appartementen aan de achterzijde, om de studenten van het op te richten Bruges Art Institute een onderkomen te geven.”
Recepties
Daarvoor had De Cock een vzw opgericht. “Om de kosten voor de huur van het pand – zo’n 12.000 euro per maand – , de inrichtingswerken en de werkbeurs voor de studenten te compenseren, was het uiteraard nodig om het pand te commercialiseren. En het eerste jaar, anderhalf jaar bijna, hebben we hier bijzonder goed gewerkt. We hebben zo’n 32 evenementen georganiseerd, waarbij we hier in het atelier de crème de la crème van het zaken- en bedrijfsleven ontvingen voor recepties en walking diners. En daar was dan natuurlijk ook een galerijbezoek en rondleiding aan gekoppeld. Grote spelers en service clubs kwamen over de vloer met klanten en relaties. Dat liep erg goed.”
“Komende vanuit een heel andere stad heb ik me hier direct erg thuis gevoeld. Ik werd warm onthaald en voelde ook echt wel een dynamiek. Tegelijk respecteert Brugge nog zijn erfgoed en tradities. Ook de contacten met het stadsbestuur en de mensen van Musea Brugge zijn erg goed. De werking met de meester-leerlingen hier – zoals toppers als Roel Vandermeeren, Guy Slabbinck, Hawick Henneman en Jean-Marie Byttebier bijvoorbeeld – liep heel positief.”
Door de reserves
Maar toen kwam maart 2020. De coronacrisis barstte los en haalde zo ook het hele zakenmodel van The Bruges Art Institute onderuit. “Je moet weten dat hier anders walking diners plaats vonden met wel 140 mensen. En het is hier nauwelijks mogelijk om een raam open te zetten. Het was dus maandenlang onmogelijk om hier ook maar iets te organiseren”, gaat De Cock verder.
“En onze vzw bleek geen recht te hebben op gelijk welke financiële compensatie. Er kwamen dus nauwelijks inkomsten binnen, maar het huurgeld moest wel iedere maand betaald worden. En dat hebben we ook blijven doen doorheen de eerste twee lockdowns. Maar dan ben je snel door je reserves heen.”
Alles samen heeft de vzw een schuld van 130.000 euro bij de verhuurders
“Daar komt nog bij dat een Vlaamse werkingssubsidie van 450.000 euro verspreid over drie jaar, die we toch wel verwacht hadden, er niet gekomen is. In mijn ogen door de visie en de invloed van een vooringenomen ambtenaar, die ook nog eens onze kandidatuur voor het Belgisch paviljoen op de Biënnale van Venetië dwarsboomde. We hadden nochtans het sterkste dossier en zijn dan ook in beroep gegaan bij de Raad van State tegen de beslissing om een kunstenaar te sturen die al sinds 1986 in Mexico woont…”
Kunst in bewaring
Al dit heeft dus tot gevolg dat The Bruges Art Institute al sinds augustus vorig jaar geen huurgeld meer kan betalen. En er zijn ook nog andere kosten ten opzichte van de eigenaar. Alles samen voor een bedrag van maar liefst 130.000 euro, zo rekent De Cock uit. “Maar de vzw kan dat bedrag niet zomaar ophoesten. Daarom heb ik drie van mijn kunstwerken, elk met een galerijstraatwaarde van 67.000 euro exclusief btw, geschonken aan de vzw. Die staan nu onder het toezicht van een Brugse deurwaarder in bewaring op het kantoor van de advocaat van de Nederlandse holding. In onderpand worden een reeks antieke meubelen van de Bruges Art Institute als waarborg ingezet. Deze zullen geveild worden en op die manier hopen we de schuld af te lossen.”
“Maar voor alle duidelijkheid: ik ga Brugge niet verlaten. Ik heb mijn hart verloren aan deze stad, waar ik zo goed ontvangen werd en wil hier actief blijven. Mijn kinderen lopen school op het Sint-Leocollege en we zijn op zoek naar een huurhuis. Intussen leg ik contacten om The Bruges Art Institute op een andere locatie in de stad te vestigen.”
Heilige Familiekerk
En er zijn al ideeën. “Ik ben erg gecharmeerd geraakt door de creatieve, bruisende Langestraat en omgeving. Ik ben in gesprek met de private eigenaars van de leegstaande en ontwijde Heilige Familiekerk in ‘t Bilkske. En achter die kerk is er ook nog een binnenkoer en enkele leegstaande woningen die eigendom zijn van het bisdom. Als praktiserend Jezuïet heb ik daar wel goede contacten. Ik ben ervan overtuigd dat daar een mooi artistiek project ontwikkeld kan worden.”
De eigenaars van de kerk bevestigden ons dat er verkennende gesprekken zijn met De Cock maar dat er zeker nog niets in kannen en kruiken is.
Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier
