In Ter Posterie in de Ooststraat is tot eind juni een tentoonstelling te zien met werk van de uit Roeselare afkomstige fotograaf Lieven Lefere. Al bij de opbouw van de expositie wordt duidelijk dat Lefere niet behoort tot de mainstream fotografen. Je kan zelfs gaan twijfelen, is hij nu fotograaf, architect of vakman? “Als je mijn roots bekijkt, ben ik allicht een beetje van dat alles.”
Stille foto’s, mysterieuze ruimtes zonder menselijke figuren, dat is wat je vanaf 24 maart kan ontdekken in Ter Posterie. Het is werk van Lieven Lefere (45), in Roeselare geboren, zoon van advocaat Jan Lefere, kleinzoon van fotograaf Etienne ‘Blèk’ Lefere die in de vorige eeuw een fotowinkel had in de Noordstraat. “Zo zie je meteen waar ik de mosterd vandaan heb gehaald. Toen mijn grootvader stierf, verhuisde zijn collectie fototoestellen naar een zolderkamer bij ons thuis. Deze werd speciaal om hem te eren als een soort tentoonstellingsruimte ingericht. Met die oude fototoestellen ging ik van jongs af aan experimenteren.”
Reeds bij de opbouw van de tentoonstelling in Ter Posterie wordt het duidelijk dat de muren niet zomaar zullen behangen worden met foto’s. De ruimte wordt serieus verbouwd. “Ik ben gefascineerd door geschilderde decors. Fotografen zijn schatplichtig aan wat kunstschilders vroeger schilderden. Het mooiste voorbeeld daarvan is Van Eyck. Op zijn werken ontdek je vaak mysterieuze gebouwen en decors. Als kijker zie je eerst de menselijke figuren natuurlijk maar wie er even bij stilstaat, wordt aangetrokken door de aanwezige architectuur en vooral door wat er niet te zien is. Je nieuwsgierigheid wordt serieus op de proef gesteld.”
Licht en schaduw
“Het is net dat wat we niet zien dat ik op de foto wil krijgen en dat vraagt een heel proces dat soms langer dan een jaar kan duren. Zo was ik ooit in het mausoleum van de Vietnamese leider Ho-Chi-Minh. Van de binnenkant van het gebouw bestaat geen beeldmateriaal. Fotograferen is er verboden. En toch wou ik er een foto van dus heb ik het decor van het gebouw in mijn atelier nagemaakt puur gebaseerd op mijn herinneringen. Nadien ben ik dit decor beginnen fotograferen. De spanning in mijn foto’s komt net van datgene wat we niet zien.”
“Fotografen zijn gefascineerd door licht en schaduw. Daarom werk ik altijd met natuurlijk licht. Ik houd ervan dat het een tijd duurt voor ik de juiste belichting te pakken heb. Ook in Ter Posterie zoek ik natuurlijk licht. Ik excuseer me nu al bij de Roeselarenaars want we hebben enkele witte wanden van de exporuimte terug moeten openbreken om tot bij dat licht te geraken.”
“Dit is het orgelpunt van de projecten waarmee ik de voorbije jaren bezig was”
Blikvanger op de tentoonstelling is een constructie van zeven op vijf en vier meter hoog. “Zo bouw ik ze ook in mijn atelier in Gent. Ze zijn tussenstappen op weg naar mijn fotografisch werk. Ik bouw ze natuurgetrouw na en fotografeer daarna details van binnenuit. Tijdens dat proces kwam het besef dat deze reconstructies op zich kunstwerken zijn geworden. Daarom gebruik ik ze ook in mijn tentoonstellingen. De bezoekers zullen kunnen binnenkijken maar niet binnengaan. Je zal niet de volledige binnenruimte zien, dat laat ik over aan de verbeelding.”
Opdracht
De expositie in Ter Posterie heet ‘(Sehr langsam)’. Het is meer een instructie, een opdracht dan een titel. Ik nodig de kijker uit om langzaam te kijken, om er de tijd voor te nemen. Maar ‘(Sehr langsam)’ verwijst ook naar het proces waardoor ik me moet worstelen om tot resultaat te komen.”
Dan stelt de vraag zich opnieuw, is Lefere fotograaf, architect of vakman? “Ik heb het wel allemaal een beetje in mij. Naast de invloeden van mijn grootvader/fotograaf is er mijn peter die architect was en langs mama’s kant waren mijn grootouders parketteurs. Mijn ouders hebben me als kind meegesleurd naar de Italiaanse baroksteden en ook dat heeft voor de nodige impact gezorgd.”
“Ik heb natuurlijk niet voor de meeste makkelijke niche in de fotografie gekozen. Deze foto’s maken is op zich al delicaat en tijdrovend maar ik heb niets met de snelle digitale technieken, ik heb zelfs geen smartphone. Daarnaast heb ik grote ruimtes nodig om mijn decors te bouwen. Ik geef verder nog les aan de academies in Kortrijk en Brugge en werk als curator voor fototentoonstellingen. Foto’s van mij zijn te vinden bij enkele galeristen uit Gent, Brussel en München. Dat moet wel want wat ik doe is duur en van exposities alleen kan je niet leven natuurlijk.”
Tweede expo in RSL
Met ‘(Sehr langsam)’ is Lieven Lefere aan zijn tweede tentoonstelling toe in Roeselare. Mijn eerste solo-expositie was in 2012 bij de opening van de Directeurswoning, de voorganger van Ter Posterie. Ik ben heel tevreden met deze witte ruimte in het centrum van de stad en ben blij om hier het orgelpunt te kunnen plaatsen van de projecten waarmee ik de voorbije jaren bezig was. Naast de installatie zullen er ook 25 foto’s te zien zijn en een documentaire film over de foto’s en de maquette die gebouwd is met het werk van Van Eyck als inspiratie.”
‘(Sehr langsam)’ opent op 24 maart en loopt tot 30 juni telkens van woensdag tot en met zondag. Er zijn rondleidingen voorzien, een lezing in de SASK en een workshop Cyanotypie voor kinderen. Eind mei verschijnt ook de eerste monografie over het werk van Lieven Lefere. Het boek zal als primeur voorgesteld worden in Ter Posterie. Alle info op de website van De Spil.
Info: www.despil.be en www.terposterie.be.
Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier
