Het stadsbestuur geeft groen licht voor de realisatie van een kunstwerk dat allicht op de plaats komt van ‘Dikke Mathille’ aan de Leopold II-laan. Het wordt een marmeren beeld met grote gelijkenissen aan de huidige Dikke Mathille. De Nederlandse kunstenares Femmy Otten is volop bezig met de productie. Schepen van Cultuur Bart Plasschaert (CD&V) bevestigt intussen dat het de bedoeling is dit beeld in de plaats van Dikke Mathille te zetten, maar benadrukt dat eerst de Cultuurraad om advies wordt gevraagd.
De sculptuur De Zee – genoegzaam bekend als ‘Dikke Mathille’ werd door Georges Grard gemaakt in opdracht van Léon Stijnen bij de bouw van het Kursaal in 1953. Het werd in 1955 geplaatst op een sokkel van het Kursaalgebouw, kijkend naar de zee. Maar na vandalenstreken en omdat het beeld toen als aanstootgevend werd beschouwd, werd het verplaatst naar de huidige locatie in een plantsoen en waterpartij aan het Leopoldpark. Al decennia ligt Dikke Mathille daar; het is één van de meest gefotografeerde sculpturen.
Protest
Begin juli liet de stad weten: “Na een gespecialiseerde reiniging zal het beeld een behandeling ondergaan waarbij de patina zal aangepakt worden op zo’n manier dat we het meest natuurlijke resultaat bekomen. Zo willen we de originele creatie zo goed mogelijk respecteren. Anno 2023 willen we die preutsheid achter ons laten en Dikke Mathille in ere herstellen. We dienen een aanvraag in bij het Agentschap Onroerend Erfgoed om het beeld na restauratie terug te plaatsen op de sokkel aan het Kursaal.” Tegen de verhuisplannen kwam er protest: de dochter van de kunstenaar, een aantal bekende en veel gewone Oostendenaars lieten weten dat ze het daar niet mee eens waren. Anderzijds waren er ook stemmen om het beeld wel te verplaatsen. Wat er daarna aan de Leopold II-laan moet komen, werd niet bekendgemaakt. “Het is wel de bedoeling dat daar een kunstwerk komt in het kader van Beaufort”, zo luidt het in het schepencollege. Nu blijkt dat de stad maar één kunstwerk besteld heeft in het kader van Beaufort. Dat lijkt bovendien erg op Dikke Mathille en heeft ongeveer dezelfde afmetingen.
Beaufort 2024
Oostende sloot dit voorjaar, samen met Westtoer, een overeenkomst voor de realisatie/aankoop van een kunstwerk in het kader van Beaufort 2024. Er werd gekozen voor de Nederlandse beeldend kunstenares Femmy Otten (41). Zij schildert, maakt tekeningen, installaties en beelden. Ze nam ooit deel aan het tv-programma Sterren op het doek, waar ze een portret maakte van de Nederlandse koning Willem-Alexander. Al 20 jaar lopen, voornamelijk in Nederland en België, expo’s van de kunstenares. Met eigen tentoonstellingen was ze ook in het Verenigd Koninkrijk en Turkije. Tal van musea en kunstcollecties hebben werken van haar. Femmy Otten werkte rond het vrouwenlichaam en moederschap. Foto’s van haar werk werden op sociale media verwijderd wegens aanstootgevend. Ze omschreef het als ‘gevaarlijke preutsheid’. Femmy Otten kreeg de opdracht om voor 222.000 euro een kunstwerk te maken. De stad Oostende en Westtoer betalen elk de helft. Er wordt ook gerekend op een subsidie van het Mondriaanfonds, één van de zes Nederlandse Rijkscultuurfondsen.
Dikke Mathille 2.0
Na de overeenkomst met de kunstenares keurde het schepencollege ook haar ontwerp goed: een liggende naakte zwangere vrouw. Femmy Otten voerde het eerder uit in kleine versie. Het wordt voor Beaufort echter een marmeren beeld van 3,5 m lang en ruim 1,5 m hoog, steunend op een arm en met de benen in de lucht. Op die benen komt een hoofd/masker. Het beeld kreeg de titel Moeder en is een grote versie van One Tear at a time, een kunstwerk in lindenhout dat eerder op Ottens expo ‘Once We Were One’ werd getoond. De gelijkenis met Dikke Mathille is sprekend. De productie is volop bezig.
Adviezen
De vraag om Dikke Mathille te verhuizen, ligt nog steeds bij het Agentschap Onroerend Erfgoed. De stad is van plan om na dat advies nog een openbaar onderzoek te organiseren. Tegenstanders van de verhuizing hopen dat het agentschap een negatief advies zal geven, maar zouden wel eens teleurgesteld kunnen zijn. Datzelfde agentschap wou namelijk in 2005 het beeld De Zee al terug op het Kursaal en was toen de vragende partij. Gesprekken draaiden toen op niets uit omdat het stadsbestuur geen voorstander was van zo’n verhuizing. Anno 2023 zouden stad en agentschap elkaar wel eens snel kunnen vinden: de bevoegde schepen van het Kursaal dat het beeld daar graag terug wil (Björn Anseeuw) en de Vlaamse minister van Onroerend Erfgoed (Matthias Diependaele) zijn partijgenoten bij N-VA. Oostende verwacht het advies voor eind september, want op de gemeenteraad van maandag 25 september wil de stad een beslissing nemen over het nieuwe kunstwerk en de verplaatsing van Dikke Mathille.
Stad vraagt eerst advies Cultuurraad
Eerstdaags valt bij de cultuurraad ook een brief in de bus waarin hun advies wordt gevraagd over het kunstwerk, weliswaar zonder definitieve plaatsbepaling. Dat laatste is vrijdag, na publicatie van dit stuk, expliciet bevestigd door het stadsbestuur.
“In 2024 vindt de achtste editie van Beaufort plaats onder het curatorschap van Els Wuyts. Voor het permanent werk in Oostende, keurde de gemeenteraad in mei een overeenkomst goed tussen Stad Oostende, Westtoer en kunstenares Femmy Otten”, legt schepen van Cultuur Bart Plasschaert (CD&V) uit.
“Het locatievoorstel voor het nieuwe kunstwerk dat werd uitgewerkt samen met Westtoer, is de sokkel in de vijver op de middenberm van de Leopold II-laan, aan het kruispunt met de Karel Janssenslaan, waar tot op vandaag ‘De Zee’ ligt. Dit voorstel wordt volgende week voorgelegd aan de Cultuurraad Oostende.”
“Voor alle kunstwerken in de openbare ruimte en ook bij het benoemen van nieuwe straten, erfgoeddossiers, enzovoort, vragen wij als stad steeds het advies van de Cultuurraad. Dat doen we dus uiteraard ook in dit dossier, dat we volgende week samen met hen zullen bespreken”, besluit Plasschaert.
Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier
