Kortrijks curator en kunstenaar Jonas Vansteenkiste (40) brengt met ‘La Société du Spectacle’ een tweede editie van de tentoonstelling City Trip naar cc De Steiger in Menen. Je kan er opnieuw kunstwerken ontdekken die thema’s als de publieke ruimte, stedenbouw en architectuur als vertrekpunt nemen, deze keer met een internationaler programma.
Jonas, neem je ons nog eens terug mee naar de eerste editie van ‘City Trip’?
Jonas: “Ik moet ergens rond die periode (2020, red.) Ik had toen zelf een residentie in Parijs, in het Cité internationale des arts om de stad en stadsontwikkeling te onderzoeken. In deze periode ontmoette ik Chiel Vandenberghe (directeur cc De Steiger, red.) en zijn we in gesprek geraakt over urbanisatie en de stad. Chiel vroeg me of ik een expo wou maken in De Steiger in Menen hierover.”
Hoe verging het je als curator?
“Het was niet de eerste keer dat ik een expo cureerde. Ik doe het al sinds 2015. Louter leven van het maken van kunst is niet eenvoudig. Ik kreeg de vraag om curator te zijn en dit is een heel mooie uitdaging. Ik ging met vele andere kunstenaars in dialoog en we kwamen tot iets moois. Voor CITY TRIP was dat hetzelfde. Als curator houd je eigenlijk constant je ogen open en scout je talent voor de expo’s die je cureert. Vaak zitten kunstwerken en kunstenaars lang in mijn achterhoofd en vallen ze samen als puzzelstukjes bij vragen van tentoonstellingsplekken.”
De eerste editie van ‘City Trip’ viel wat in het water door covid, al konden jullie de expo toch nog vlot aanpassen. Hoe deden jullie dat?
“CITY TRIP viel in de tweede lockdown. Chiel bedacht dat we tijdens de lockdown met een Google Streetview-versie van de expo konden werken. We hadden fysiek de expo opgesteld en ingescand. Zo kon je digitaal de volledige expo online – Streetview-gewijs – bekijken. Eens de lockdown voorbij was gingen we druppelsgewijs open, maar er waren wel heel veel bezoekers. De mensen waren enthousiast. Er waren weliswaar nog restricties. Je mocht bijvoorbeeld maar met enkele mensen tegelijkertijd naar binnen in een tijdsslot. Dat maakte het ergens wel intiemer en unieker. De mensen die gekomen zijn, herinneren het zich nog levendig en er wordt nog vaak naar gerefereerd.”
Is de tweede editie van een geheel ander kaliber?
“Nu is het in een heel andere context, de eerste was poëzie zien in de stad de tweede is kritischer; ook de keuze van kunstenaars is internationaler. Op vrijdag 11 april was er al de officiële opening, het was een succes, massaal veel komen de mensen op city trip in Menen (lacht). Het loopt eigenlijk heel goed en we krijgen veel positieve reacties.”
Hoe verloopt de samenwerking met cc De Steiger?
“Het is voor mij de vierde keer dat ik samenwerk met De Steiger. De allereerste keer was met een kleine expo, de tweede keer was de eerste editie van CITY TRIP en mijn derde optreden was een samenwerking met podium programator Bart Bogaert, een tekenproject. Ik tekende vluchtelingen in het kader van een project van NEXT festival en met het Rode Kruis. Het leuke aan De Steiger is dat ze een lans breken voor de beeldende kunsten. In Menen durft men projecten te programmeren die maatschappelijke vraagstukken thematiseren. Er is ook een publiek voor.”
“Ik ben thuis in heel veel verschillende kunstvormen”
“Telkens weer wordt de balans er gevonden tussen het inhoudelijke en het bereiken van een voldoende groot publiek. Ik ben daar heel hard mee bezig, met de inhoud van het werk en de leesbaarheid naar een breedpubliek zonder moeilijke thema’s uit de weg te gaan. Kortom, De Steiger speelt op hoog niveau. Het technisch team gaat er ook tot het gaatje. Voor CITY TRIP 2 bijvoorbeeld is er een opstelling herbouwd van Wesley Meuris met het team. Het is een paviljoen, een pretparkachtig iets, in steriel wit – een hele knappe technische uitdaging die het team samen met Wesley realiseerde.”
Welke maatschappelijke vraagstukken wil je als curator van ‘City Trip 2’ voorleggen?
“Met de ondertitel ‘La Société du spectacle’ doel ik op het essai van Guy Debord uit 1967. Een van de ideeën daaruit is dat de politiek en machthebbers in een stad spektakel gebruiken om de massa te misleiden, om de aandacht af te wenden van wat het echte doel is. Toeristische attracties leiden af van wat er werkelijk gaande is. Het is het ‘brood en spelen’ uit de tijd van de Romeinen. Ik stelde me verschillende vragen: is dat wel zo? Hoe ervaren we dat spektakel dan? En is het wel echt? Aan de hand van opstellingen van verschillende artiesten wordt rond dat spanningsveld gewerkt. En wat met macht en controle in onze stad?”
Nog een identitaire vraag om af te sluiten: Wat ben je? Beeldhouwer, tekenaar, curator of algemeen kunstenaar?
“Ik ben thuis in vele verschillende kunstvormen. Ik beschouw mezelf als een multidisciplinair kunstenaar. Ik geloof niet in een medium. Een project start vanuit een fascinatie. Daarna zoek je de vorm. Ik studeerde in het KASK 3D en nieuwe media in Gent, maar heb me daarna in verschillende disciplines verdiept. Elk medium heeft z’n eigenheid en eigen krachten. Het leuke is de samenwerkingen en ontmoetingen die ik als kunstenaar en curator heb, zowel in Menen als in New York, Amsterdam, Berlijn, Praag, Stockholm… waar ik de kansen kreeg om mijn werk al te tonen. Het zijn belevingen en vriendschappen voor het leven.”
‘City Trip 2’ loopt nog tot en met 25 mei in cc De Steiger. De expo is elke woensdag, zaterdag en zondag geopend van 14 tot 18 uur. De exposerende kunstenaars zijn: Karin Ferrari, Jakub Geltner, Wesley Meuris, Oscar Peters, Karl Philips, Pilvi Takala, Nicolas Provost, Nele Van Canneyt, Maud Vanhauwaert en Jonas Vansteenkiste zelf.
