De Ensors blijven genderneutraal. Dat heeft de voorzitter van de Vlaamse filmprijzen, Wim Vanseveren, woensdag gezegd. Het systeem stond onder druk nadat geen enkele actrice een Ensor in de wacht had kunnen slepen bij de laatste uitreiking op de slotdag van het Filmfestival Oostende begin februari. De stemprocedure wordt wel aangepast om zo meer evenwicht te creëren.
De Ensors zijn sinds 2022 genderneutraal. Dat wil zeggen dat er niet langer prijzen zijn op basis van gender zoals voor beste acteur of actrice, maar bijvoorbeeld enkel een prijs voor beste hoofdrol of ondersteunende rol. Die regeling zorgde in februari voor commotie bij de recentste prijsuitreiking van de Ensors in Oostende, want geen enkele actrice kon een Ensor in de wacht slepen. Daarom werden het systeem en de stemprocedure geëvalueerd in overleg met de Acteursgilde.
De Ensoracademie bestaat uit professionals uit alle disciplines. Zij stemmen in twee rondes. Na analyse bleek dat er tijdens de eerste stemronde wel een evenwicht was tussen mannen en vrouwen. In de tweede ronde gingen dit jaar, net als in 2022, enkel mannen met een acteerprijs aan de haal. “Het knelpunt zit dus in die finale stemronde, waar je ook de trend van ‘The winner takes it all’ ziet. Eens een film of serie prijzen binnenhaalt, worden ze de slokop van de uitreiking”, zegt de voorzitter van de Ensors, Wim Vanseveren.
Wijziging stemprocedure
Daarom mogen voortaan alleen collega’s uit hetzelfde vakgebied een stem uitbrengen tijdens de tweede stemronde. Zo zullen scenaristen bijvoorbeeld enkel kunnen stemmen op genomineerden in de categorie beste scenario. “Dat moet voor een rijker palet aan prijswinnaars zorgen”, zegt Vanseveren. De voltallige academie beslist wel nog over de ‘best of the best’, zoals beste film, beste serie …
Terugkeren naar het vorige systeem, met prijzen voor beste acteur en actrice, is volgens De Ensoracademie geen optie. “Door terug te keren naar dat systeem, dreigen we een te mannelijk overwicht bij interessante rollen te maskeren. Genderneutrale prijzen blijven de sector stimuleren om na te denken over de impact van verhalen op gelijke kansen.”
“Duidelijk signaal”
Volgens Els Dottermans van de Acteursgilde wordt er met deze aanpassing vooral een duidelijk signaal gegeven. “Het probleem was dat het startpunt niet voor iedereen gelijk was. Er zijn meer interessante mannenrollen, meer interessante verhalen voor mannen. Dat moeten en kunnen wij verhelpen. Deze regeling zal het probleem niet meteen oplossen. Maar het is ook een mentaliteitsverandering die we teweeg willen brengen.” Er zal volgens de actrice wel genuanceerder worden gestemd. “Het is net door die laatste prijsuitreiking duidelijk waar het pijnpunt ligt. Er wordt aan de weg getimmerd er wordt geschreven voor en door vrouwen, maar het heeft zijn tijd nodig.”
Het bestuur van de Ensors zal de stemprocedure in toekomst blijvend evalueren. “Wij kunnen het probleem in principe niet oplossen. Wij kunnen de stemming niet beïnvloeden en wij kunnen niet bepalen welke verhalen worden verteld”, zegt Vanseveren. “Wij nemen wel de verantwoordelijkheid over de signaalfunctie. En die functie willen wij hiermee invullen. Wij zien dat er te weinig vrouwen goede rollen krijgen, en dat signaleren wij.”
Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier
