Vanaf woensdag 6 november kan je in de bioscoop kijken naar de film ‘Milano’, waarin de jonge Basil Wheatley (15) schittert naast Matteo Simoni. De beloftevolle acteur uit Brugge is doof geboren en breekt met zijn passage een lans voor doven en slecht-horenden. Dat doet hij overigens niet voor het eerst…
In een chique hotelkamer in Gent, waar de film wordt voorgesteld tijdens het Filmfestival, vergezelt regisseur Christina Vandekerckhove haar poulain Basil Wheatley. Regelmatig wisselt ze met hem een liefdevolle blik, met ogen die blinken van trots. In hun kielzog een doventolk, waardoor we vlot kunnen communiceren, en nog twee andere tolken die op de set aanwezig waren.
Basil, die een dag eerder 15 jaar werd en zijn zenuwen goed weet te verbergen, is letterlijk en figuurlijk goed omringd. Dat was ook zo op de set van Milano, een indringende film waarin we zien hoe Alain (Matteo Simoni, red.) halsstarrig probeert om zijn dove zoon Milano een beter leven te geven dan hij zelf heeft gehad. Maar met goede bedoelingen alleen haalt hij het niet. Bovendien komt de vader-zoonrelatie onder druk te staan wanneer Milano wordt afgeperst én hij zijn biologische moeder wil ontmoeten…
De film verkoopt je bij momenten een stomp in de maag, met dank aan onder meer de glansprestaties van de hoofdrolspelers, de indringende beeldvorming en de zinderende soundtrack. “Ik kan eigenlijk nog altijd niet geloven dat ik het gedaan heb”, glimlacht Basil. “Het was een heel mooie ervaring, en ik ben er ook heel fier op.”
Emoties vertolken
De jonge Bruggeling, met een West-Vlaamse moeder en Britse vader, woont sinds kort in Londen waar hij ook school loopt. Omdat hij nog maar weinig acteerervaring had – op wat toneel en gebarentaalvideo’s na – was het zonder meer een pittige uitdaging.
“Ik ben heel blij dat ik de kans heb gekregen om een jaar voor de opnames te kunnen starten met de repetities”, aldus Basil. “Samen met Christina hebben we heel vaak geoefend. Daardoor kreeg ik wat meer zelfvertrouwen en verliep het vlotter. Eenmaal de opnames begonnen, was het eventjes moeilijk, maar gaandeweg lukte het wel dankzij die uitgebreide voorbereiding. Het moeilijkste? Toch wel die emoties vertolken, ja. Het script volgen, dat lukte heel goed. Maar die emoties… Ik voel ze natuurlijk wel, maar je moet ze ook nog eens tonen. Ik moest ook niet denken als Basil, maar me afvragen hoe Milano zou reageren. Dat was niet zo simpel. Hoe zal hij kwaad zijn? Of wenen? Ik vroeg me af van waar ik dat moest halen. Dat was echt een uitdaging. Maar het is uiteindelijk wel gelukt.”
(lees verder onder de video)
Bekijk hier de trailer van ‘Milano’:
Basil stond op de set tegenover Matteo Simoni, die al bakken ervaring heeft. “Ik kende hem niet, nee. Ik heb hem een keer ontmoet op restaurant en we hebben ook een escape room gedaan samen om elkaar te leren kennen. Ik heb veel geleerd van hem. Ik keek echt met open mond naar hem. We hadden ook een goeie band. Wat ik van hem heb geleerd? Goh, dat is een moeilijke vraag. Het was eerder een goede… uitwisseling tussen ons. Hij leerde mij dingen op vlak van acteren, en omgekeerd gaf ik hem wat gebarentaal mee.”
Het eindresultaat is evenwel geen film om vrolijk van te worden, maar hoe ging dat op set? “We maakten best veel grapjes. Want als ik mijn leven vergelijk met dat van Milano… dat kan je bijna niet geloven. Ik heb een goede opvoeding meegekregen, hij heeft alleen een papa en die laat hem vaak alleen. Dat staat zo ver van mijn wereld, dus dat was iets waar ik mij echt moest in inleven. Ik moest vaak triestig zijn en was daar soms wel van aangedaan. Het was ook fijn met de hond op de set. Obi was superlief, maar als hij moest komen, moest ik vaak eten verstoppen in mijn hand of een balletje tonen. Soms deed hij iets anders dan wat moest, maar bizar genoeg: als hij dan moest slapen op bed, dan deed hij dat wel. Het verbaasde me wel hoe goed hij luisterde.”
“Ik hoop dat er veel mensen gaan kijken naar de film en zien dat we dit óók kunnen”
Basil heeft de smaak om te acteren te pakken. “Met wie ik nog eens op de set zou willen staan? Goh, dan zou ik misschien opnieuw Matteo zeggen. Maar eigenlijk maakt het niet uit. Als die persoon lief is en het klikt, dan is dat ok voor mij. Weet je, dat ze respect hebben voor gebarentaal vind ik wel heel belangrijk. Bij Matteo was dat ook zo, hij is zeer visueel ingesteld. Op een gegeven moment zaten we samen in de auto, zonder een tolk. Hij probeerde dan te communiceren en ik begreep hem wel een beetje. Dat ging eigenlijk best vlot.”
Frietjes en chocolade
Opvallend is wel dat we nu pas een dove acteur zien in een volwaardig Vlaams filmproject. “Er zijn wel acteurs, maar niet in een hoofdrol, eerder een bijrol. Er zijn weinig rolmodellen. In het buitenland wel meer dan bij ons. In België zijn er weinig. Ik kijk dan eerder naar de Amerikaanse acteurs, zoals in Marvel (het personage Echo dook op in de miniserie ‘Hawkeye’, van het gelijknamige personage dat een hoorapparaat heeft. Echo, vertolkt door de dove actrice Alaqua Cox, kreeg nadien ook een eigen reeks, red.). Ik merk ook in Groot-Brittannië dat het veel meer ingeburgerd is.”
“Bij ons op televisie is dat ook zo. Er wordt nu wel Vlaamse Gebarentaal getoond, maar tv is altijd gericht op horende mensen. Maar als wij als dove mensen eens tv willen kijken, dan lijken we niet te bestaan. Als het bijvoorbeeld gaat over kinderen die doof zijn… waarom zet je daar geen dove mensen? Dan hoef je het niet te vertalen, maar kunnen we het rechtstreeks meevolgen. Dus wij zien onszelf niet op tv. Of ik de deur heb geopend? Dat hoop ik wel, ja. Ik hoop dat er veel mensen gaan kijken naar de film en zien dat wij dit óók kunnen.”
(lees verder onder de foto)
Leuk detail: het is niet de eerste keer dat Basil een lans breekt voor de dovengemeenschap. In 2013 haalde hij als driejarige knaap al het nationale nieuws toen zijn ouders Mark Wheatley en Kathleen Vercruysse de strijd aangingen met het ministerie van Onderwijs. Hij zat toen in de kleuterklas in een Brugse school, maar toen bleek dat dove kinderen pas vanaf het secundair onderwijs recht hadden op ondersteuning. Na een juridische procedure haalden ze hun slag thuis. Vandaag woont Basil in Londen, omdat ze naar daar verkast zijn voor het werk van zijn vader. “Ik mis Brugge, ja. Tuurlijk, ik ben daar opgegroeid. Ik mis mijn vrienden het meest, en het eten: de frietjes en chocolade natuurlijk.” (grijnst)
Regisseur: “Ik wist meteen: dit is hem!”
Regisseur Christina Vandekerckhove, die eerder al indruk maakte met de docufilm Rabot, maakte het zichzelf niet gemakkelijk door met een dove acteur te werken, maar het resultaat mag er absoluut wezen. “Het is heel straf wat Basil heeft gedaan”, weet Christina. “Bij momenten was het ook fysiek erg uitdagend. Maar hij deed dat ongelooflijk goed. Basil is een hele slimme, mature jongen. Hij begreep het script heel goed, hoewel de wereld waarin het verhaal zich afspeelt ver van hem afstaat. Ik had heel snel het gevoel dat Basil begreep wat de emotionaliteit was van zijn personage. Elke woensdag, een jaar lang, hebben we samengezeten. Ik bewonder hem enorm. Op de set voelde je hoe goed hij zich had voorbereid. Ik heb dikwijls met open mond staan kijken naar hem, echt.”
(lees verder onder de foto)
Het scheelde niet veel of de film was niet gemaakt. “Ik vond mijn Milano maar niet, dus deden we een tweede castingoproep. Het grappige was dat alle jongens naar het productiehuis kwamen, maar Basil nodigde me bij hem thuis uit. Dus ik reed naar Brugge, parkeerde me op de oprit en deed de deur open. Hij gebaarde hoe ik mij anders moest parkeren. Het voelde zo goed aan, want hij wilde het echt in eigen handen nemen, ook ons gesprek. In Milano speelt hij ook een jongen als een ander. Het gaat niet alleen over doof zijn. Milano is veel meer dan dat, net als Basil. Het is wel jammer dat hij zichzelf te weinig gerepresenteerd ziet. Toen ik van Brugge naar Gent terugreed, heb ik direct mijn producent gebeld. Ik wist meteen: dit is hem.”
Ook over het antwoord op de vraag welke raad ze collega-makers zou meegeven, twijfelt ze geen seconde. “Gewoon doen! Neem de nodige mensen onder de arm ter ondersteuning en ga ervoor. Ik geef toe, mensen vroegen vaak hoe ik dat zou doen, omdat ze dachten dat de opnames trager zouden verlopen. Maar toen ze kwamen kijken naar de repetities, wisten ze meteen het antwoord. ‘Zo makkelijk is het, dus.’ Ik heb al telefoon gekregen van iemand die nu bezig is met een langspeelfilm en advies vroeg. Heb geen schrik, antwoord ik dan, echt gewoon doén.”
Het beste van KW
Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier