Ieper zal eind oktober zes dagen theater ademen. OpenDoek, de Vlaamse koepelorganisatie voor theater in de vrije tijd, organiseert van vrijdag 24 oktober tot en met woensdag 29 oktober het Landjuweelfestival in Ieper. Naast de voorstellingen van de acht geselecteerde theatergezelschappen – waaronder Corneelkring Brielen, dat het festival opent met Misdaad en Straf van Dostojevski – zijn er nog tal van randactiviteiten.
Het Landjuweelfestival toont de meest spraakmakende voorstellingen van het afgelopen theaterseizoen. Het festival was tot 2015 jaarlijks te zien in Gent, maar trok nadien het land rond. Na omzwervingen naar onder andere Oostende, Genk, Mechelen en Brussel keerde het festival in 2024 terug naar Gent, waar het over vijf dagen 2.414 bezoekers lokte. Dit jaar palmt het festival Ieper in van vrijdag 24 oktober tot en met woensdag 29 oktober.
“Het Landjuweel gaat al heel lang mee. Dat was vroeger een prijs en heeft een hele geschiedenis achter de rug. Nu is het een festival geworden, dat draait rond ontmoeting”, vertelt Joke Quaghebeur, directeur van OpenDoek. “De beslissing om ieder jaar een gaststad te zoeken, was niet evident. Negen jaar langen bouwden we een publiek op in Gent. Als je verandert van stad, dan moet je telkens opnieuw een publiek zoeken. Dat doen we door samen te werken met plaatselijke actoren, zoals theatergezelschappen, kunstonderwijs, de jeugddienst, bibliotheek…”
Thuismatch
Joke Quaghebeur is geboren en getogen in Ieper, maar woont nu in Brussel. Ze is de dochter van Roger Quaghebeur, de oprichter en jarenlange bezieler van het Iepers Operettegezelschap en regisseur van verschillende Kattenstoeten. “Voor mij is het speciaal omdat ik thuiskom. Ik heb mijn carrière gestart in Ieper. Eerst werkte ik voor de dienst toerisme, nadien voor het cultuurcentrum. Ik ben gepokt in gemazeld in de revue. Voor mij is het dus een thuismatch”, vertelt Joke, die ook oprichter is van de Ieperse dansschool Dansstudjoke.
“In Ieper vroegen we de gezelschappen wat ze nodig hebben. Daaruit bleek duidelijk de nood aan vernieuwing”
Op het programma staan de voorstellingen van de acht geselecteerde toneelgezelschappen. Een daarvan is Corneelkring Brielen, dat op vrijdagavond het Landjuweelfestival mag openen met Misdaad en Straf van Dostojevski. Geen lichte kost. “Er zitten wel luchtigere stukken in. Het is de versie van Lazarus en dat is met een knipoog en verteerbaarder dan het oorspronkelijk stuk”, zegt Katrien Deweerdt van Corneelkring Brielen. “In 1999 waren we al eens geselecteerd met De Stoel van Stanislavski. Toen moesten we nog spelen om genomineerd te worden. We zijn dan ook super trots en ontzettend blij dat we het opnieuw mogen spelen op het festival.”
De andere geselecteerde voorstellingen voor de shortlist zijn: ‘Komt een vrouw bij de dokter’ door Bert Leysenkring (Balen), ‘Re:macbeth’ door CampusToneel (Leuven), ‘Desdemona’ door Pronk (Zonhoven), ‘Het wonderbaarlijke voorval met de hond in de nacht’ door De Speling (Antwerpen), ‘Atlantis’ door Poppentheater Hendrick De Vos / Productiehuis De Raaf (Gent) en ‘Het Kleine Sterven’ door Theater Barbara (Aalst).
Impact
OpenDoek wil tijdens het festival de lokale theatergezelschappen een duwtje in de rug geven. “In elke gaststad willen we impact creëren. In Mechelen slaagden we erin om de gezelschappen – ondanks de grote concurrentie – voor het eerst te laten samenwerken. In Brugge werd BRUT opgericht nadat de plaatselijke gezelschappen aangaven dat ze te weinig mogelijkheden hadden in het Concertgebouw. Ook in Ieper vroegen we de gezelschappen wat ze nodig hebben. Daaruit bleek duidelijk de nood aan vernieuwing. Ze zoeken nieuw bloed. Daarom zullen we met onze randactiviteiten mikken op jongeren en mensen die nog niet in gezelschappen zitten”, legt Joke uit.
Lokale bands
“Op zaterdagnamiddag is er een soort van inspringtheatermoment, heel laagdrempelig improvisatietheater waarbij iedereen die dat wil kan meespelen”, zegt Gilles Leroy, projectcoördinator van het Landjuweelfestival. “Het internationaal bekroonde gezelschap Ontroerend Goed gaat aan de slag met niet-professionele spelers in hun voorstelling Funeral. Zoals elk jaar is er een theaterwandeling, deze keer in samenwerking met de Nocturnes en Mevna, rond de vestingen en over de geschiedenis van Ieper. De voorstellingen vinden plaats in Het Perron en de stadsschouwburg, maar we hebben het Vleeshuis als festivalcentrum, waar we de Scouts bereid vonden om de bar te doen. Op zaterdag, zondag en maandag om 17 uur zullen daar concertjes plaatsvinden door lokale bands.”
Theaterbussen
“Elk Landjuweelfestival is er een jongerenstage”, vult Joke aan. “Dat is van zaterdag tot en met de voorstelling op dinsdag. Daarnaast hebben we ook Project V. Dat geeft kinderen de kans om gratis theaterworkshops te volgen tijdens de zomervakantie. We hebben dat gedaan in negen steden en gemeenten. In Ieper wilden we dat ook doen, maar door omstandigheden kon dat niet doorgaan. Dus doen we het nu op woensdagen om een toonmoment te hebben op het Landjuweelfestival. We slaan ook de handen in elkaar met CO7. We hebben al een traject om gratis vormingen aan te bieden afgelegd. Tijdens het festival zullen we een bus inleggen, zodat ook de mensen uit de buurgemeenten de voorstellingen kunnen meemaken.”
“De theaterbus is gratis”, zegt schepen Emmily Talpe (Team Ieper), die bestuurslid is bij CO7. “Mensen kunnen twee lijnen nemen: Poperinge/Heuvelland en Langemark-Poelkapelle/Zonnebeke. Inschrijven kan via de website van CO7. Zeker doen, want de plaatsen zijn beperkt en het zijn wel toffe bussen. Ik heb vernomen dat er ook animatie zal zijn.”
