Verdwijnt na 122 jaar Bal Rat Mort?

Redactie KW

Verdwijnt na 122 edities het ‘Bal du Rat Mort’ uit Oostende? De kans is groot, zo vernamen we vorig weekend in de marge van het intronisatie van nieuwe ridders en jonkvrouwen bij de Confrérie du Rat Mort. Er zijn plannen om het befaamde carnavalsbal vanaf het Ensorjaar 2024 te vervangen door een Ensorgala.

Het organiserende Kursaal en de Cercle Coecilia, de liefdadigheidsvereniging die het bal jaren organiseerde en nog altijd patroneert, willen voorlopig nog niets kwijt. Maar burgemeester Bart Tommelein (Open VLD) bevestigt dat er gesprekken lopen tussen die twee partijen om ‘alternatieven te bekijken voor het Bal Rat Mort in de toekomst’.

Tanende belangstelling

Het Bal Rat Mort vindt zijn oorsprong in 1896, toen 16 leden van de Cercle Coecilia op ‘studiereis’ gingen naar Parijs. De Cercle was al in 1861 opgericht door enkele Oostendse notabelen, met kunst en menslievendheid als doelstellingen, en organiseerde onder meer een jaarlijks liefdadigheidsbal. Ook James Ensor maakte deel uit van de groep enthousiastelingen, die zich in de Franse hoofdstad erg in hun sas voelden. In de kleine uurtjes kwamen ze terecht in het café ‘Rat Mort’, waar de huispianist en enkele leuke danseresjes zorgden voor een onvergetelijke avond. De belevenissen in Parijs moeten een enorme indruk hebben nagelaten, want vanaf 1898 kreeg het jaarlijkse bal van de Cercle Coecilia de naam ‘Bal du Rat Mort’.

122 jaar lang was het Bal Rat Mort het hoogtepunt van het carnavalsseizoen in Oostende. In de jaren 1980-1990 staken duizenden Britten de plas over om deel te nemen aan het mondaine feest in het Kursaal, met optredens in zeven zalen voor meer dan 6.000 feestvierders en ambiance tot in de vroege morgen. In 2012 werd de organisatie van het bal overgenomen door het Kursaal en Toerisme Oostende, maar de Cercle Coecilia bleef het evenement patroneren. De opbrengst ging telkens naar goede doelen. In 2021 en 2022 kon het vermaarde bal niet doorgaan door corona. Maar een nieuw Bal Rat Mort zou er niet meer komen, zo hoorden we in de wandelgangen op de intronisatie van de nieuwe ridders en jonkvrouwen in de Confrérie du Rat Mort, de ridderorde die de organisatie ondersteunt.

Roer omgooien

We gingen te rade bij erevoorzitter Maurice Quaghebeur van de Cercle Coecilia en directeur Gwendoline Nys van het Kursaal, maar zij konden nog niet meer uitleg geven over de plannen om het beroemde bal vanaf 2024 te vervangen door een Ensorgala. Feit is dat de belangstelling de laatste jaren zienderogen achteruit ging. Nieuwe formules en de jongste edities lokten steeds minder feestgangers naar het Kursaal. Het Bal Rat Mort 2020 telde nog 1.300 bezoekers, maar de organisatiekosten liepen hoog op. Het werd ook moeilijker om voldoende vrijwilligers te motiveren. Na twee jaar zonder bal door de coronapandemie is het geen evidentie om de organisatie nu zomaar weer op te starten.

De leden van de Confrérie du Rat Mort vinden de mix van het bal met het carnavalsweekend en het straatcarnaval al langer minder aangenaam en willen er afstand van nemen. 2024 werd eerder al uitgeroepen tot ‘Ensorjaar’. De beroemde schilder James Ensor, die mee aan de basis ligt van het eerste Bal Rat Mort, zal dan 75 jaar gestorven zijn. Binnen de vereniging leeft de vaste wil om terug te keren naar de roots en de grandeur van destijds. Het Ensorjaar is de ideale gelegenheid om het roer volledig om te gooien en een nieuwe formule te vinden. Een optie zou dan ook zijn om het Bal Rat Mort te vervangen door een Ensorgala.

Gesprekken lopen

Burgemeester Bart Tommelein (Open VLD) kan ook niets kwijt over de plannen die voorliggen, maar bevestigt dat er gesprekken lopen tussen het Kursaal en de Cercle Coecilia. “Mij wordt al een tijd gemeld dat het moeilijk is om het bal te organiseren zonder verlies. Men is dan ook alternatieven aan het bekijken voor het bal voor de toekomst”, aldus Tommelein.

(Fons Roets en Hannes Hosten)

Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier