Na meer dan 25 jaar zal er in het derde weekend van augustus geen IJzerwake georganiseerd worden in het Ieperse gehucht Steenstraete. In de plaats komt het IJzertreffen, een nieuw tweedaags evenement met als ondertitel ‘identiteit, cultuur, tradities’. Ook de omstreden Dries Van Langenhove zal van de partij zijn met Schild & Vrienden.
De IJzerwake was een Vlaams-nationalistische manifestatie die zich afscheurde van de IJzerbedevaart en sinds 2003 elk jaar eind augustus gehouden werd in Steenstraete aan het monument voor de gebroeders Van Raemdonck. Vanaf dit jaar zal het evenement echter plaatsvinden onder een nieuwe naam: IJzertreffen. De vernieuwing zal in de eerste plaats op de weide te zien zijn. “Vroeger stond er een groot podium. Dat verdwijnt en in de plaats komen twee grote shelters waar activiteiten doorgaan”, zegt woordvoerder Egwin Six van de organiserende vzw IJzerwake. “De weide zal er dus helemaal anders uitzien. Als het loopt zoals we verwachten, wordt het heel aangenaam. Nu, wij weten ook dat het de eerste keer is dat het IJzertreffen doorgaat, dus we beseffen dat het wellicht geen overweldigend succes zal zijn. De mensen weten nog niet goed wat ze mogen en kunnen verwachten. Dat is iets dat door mond-tot-mondreclame moet groeien.”
Op zaterdag 23 augustus begint het IJzertreffen om 14 uur. “Eerst is er een wandeling en tegelijkertijd gaat de dranktent open waar mensen volksspelen kunnen uitproberen. Daarna zijn er optredens van Bart de Bard en om 19 uur van Jef Elbers. Omstreeks 20 uur begint dan de Kameraadschapsavond, waar we samen strijdliederen en klassiekers van eigen bodem zullen zingen onder leiding van het Groot Vlaams Zangorkest.”
Geen gastspreker
Op zondag gaat de weide al om 9 uur open. “Om 11 uur begint het plechtige gedeelte, wat vroeger de IJzerwake was, met als verschil dat het een iets kortere versie wordt. Er zal ook geen gastspreker komen. Uiteraard is er wel een toespraak van iemand uit de algemene vergadering van de vzw”, vervolgt Egwin Six. “Daarna begint een panelgesprek met een aantal journalisten over de media en desinformatie. Er zal onder andere iemand aanwezig zijn van PowNews, ’t Pallieterke, Doorbraak… Mainstream journalisten werden niet uitgenodigd, omdat die waarschijnlijk toch niet willen komen. Daar maken we ons geen illusies in. Tegelijkertijd zijn er in een andere tent nog andere activiteiten, er komen folkgroepjes, er is een groot kinder- en ambachtendorp… Ook een aantal vereniging zal een stand hebben.”
“Dries Van Langenhove zal bij ons niet als een paria ontvangen worden”
Zeker van de partij is Dries Van Langenhove, die vorig jaar veroordeeld werd voor inbreuken op de racisme- en discriminatiewetgeving en illegaal wapenbezit. Dat maakte de voormalige politicus voor Vlaams Belang bekend met een filmpje op zijn sociale media. “Natuurlijk zal hij aanwezig zijn”, zegt Egwin Six. “Twee jaar geleden was hij onze gastspreker. Nu zal hij voornamelijk komen met Schild & Vrienden. We hopen dat we de kans krijgen om hem goed te ontvangen, want op de meeste plaatsen wordt hij als een paria neergezet.”
Frontnacht
Twee jaar geleden belandde de vzw IJzerwake in het oog van de storm toen het op zaterdagavond Frontnacht wilde organiseren, een extreemrechts festival met artiesten die een link hadden met het neonazisme. Het leidde tot veel protest bij de vredesbewegingen, waardoor Stad Ieper de vergunning introk. De vzw IJzerwake diende toen klacht in bij de Raad van State, die de vzw grotendeels gelijk gaf. Het was Vredescollectief Ieper dat toen de kat de bel aanbond en in het verweer ging. In 2023 stuurde het collectief een open brief om zijn bezorgdheid uit te drukken, maar dit jaar houdt de beweging zich op de achtergrond. “We willen het evenement geen extra aandacht schenken”, zegt Geert Vanlangendonck van het Vredescollectief.
Naar aanleiding van de heisa introduceerde het Ieperse stadsbestuur toen het evenementencharter, met als doel het karakter van Ieper als vredesstad te bewaren. Dat moeten de organisatoren van alle evenementen in Ieper ondertekenen, maar vzw IJzerwake tekent enkel onder voorwaarden. “Die zijn dat er niet aan preventieve censuur wordt gedaan en dat er enkel rekening wordt gehouden met de geldende wetten”, stelt Egwin Six. “De leuze en de belangrijkste doelstelling van de vzw IJzerwake is ‘nooit meer oorlog’, godsvrede en zelfbestuur, dus ik denk niet dat we het imago van Ieper als vredesstad zullen schaden.”
Geen problemen
Ook schepen van Evenementen Diego Desmadryl (Open Ieper) ziet voorlopig geen graten in het IJzertreffen. “Dat ze het evenementencharter ondertekenen onder die voorwaarden is geen probleem, want wij doen niet aan preventieve censuur. En natuurlijk gelden de wettelijke bepalingen. Voor de controle op de bepalingen in het charter zijn de ordediensten aanwezig. Het is aan hen om ervoor te zorgen dat de vergunning wordt opgevolgd. Ik zie op dit moment geen probleem.”
De vraag is hoeveel bezoekers het IJzertreffen zal lokken. Tickets voor zaterdag kosten 10 euro en voor zondag 15 euro. Er is ook voor de eerste keer een camping voor wie er de volle twee dagen wil verblijven. Wie jonger is dan 18 jaar mag gratis binnen. “Ik hoop dat het weer meevalt”, zegt Egwin Six. “Te warm is niet goed, want dan haken oudere mensen af. Regen is ook niet goed, want dan blijven de mensen ook thuis. Laat ons zeggen dat we toch op een kleine 2.000 aanwezigen hopen, maar het mag meer zijn.”
Voorlopig is er nog geen sprake van tegenacties van (extreem)linkse bewegingen, maar de organisatie blijft op haar hoede. “Wij nemen uiteraard wel beveiligingsmaatregelen. Wij zorgen voor een eigen ordedienst en er zal ook politie in burger aanwezig zijn.”
Ook de politie is paraat. “Onze inzet en opvolging is vergelijkbaar met de IJzerwake, maar we verwachten eigenlijk geen bijzondere calamiteiten. Specifieke inzet delen we niet mee, maar als er aanwijzingen zijn tot escalatie dan kan onze inzet nog bijgestuurd worden”, zegt woordvoerder Glenn Verdru van politiezone Arro Ieper.
