Brugge trapt campagne voor Europese Culturele Hoofdstad in 2030 af met guerrilla-actie en intrigerende vragen

Ietwat verloren, op een boom op de Burg, prijkt één van de dertig boodschappen die de campagne van Brugge Europese Culturele Hoofdstad in 2030 aftrappen. © svk
Stefan Vankerkhoven

Met onder meer boodschappen op dertig plekken heeft Brugge zijn campagne voor de kandidatuur van Europese Culturele Hoofdstad afgetrapt. Het concept voor ‘The Art of Conversation’ komt van Dalilla Hermans, die deel uitmaakt van het team dat het evenement inhoudelijk voorbereidt.

Om het thema, “The Art of Conversation”, de nieuwe huisstijl, de website en sociale media van Brugge 2030 te introduceren bij het brede publiek, werd een opvallende guerrilla-actie in de openbare ruimte georganiseerd. Gedurende de nacht van 17 op 18 augustus veranderde het stadsbeeld van Brugge en haar deelgemeenten door de verschijning van dertig centrale vragen in het Algemeen Nederlands, Brugs en Engels, verspreid over diverse dragers zoals vlaggen, spandoeken, banners en posters.

Gesprekken

Een team van foto- en videografen en content creators ging de straat op om de gesprekken die door deze visuele dragers worden opgewekt vast te leggen en te delen via de sociale media van Brugge 2030.

De dertig centrale vragen zullen niet alleen zichtbaar zijn in de openbare ruimte, maar ook verwerkt worden tot een innovatief kaartspel. Dit kaartspel zal beschikbaar zijn voor uitlening aan andere projecten die op zoek zijn naar gespreksstarters. Daarnaast wordt een app ontwikkeld met QR-codes, waarmee de vragen op interactieve wijze kunnen worden verkend.

Dialoog

“Brugge 2030 heeft als doel om de uitdagingen en kansen van onze tijd aan te pakken door middel van dialoog en verbinding. Het thema ‘The Art of Conversation’ weerspiegelt onze overtuiging dat kunst en cultuur krachtige instrumenten zijn om mensen samen te brengen en tot de kern van belangrijke vraagstukken te komen”, zegt Dalilla Hermans, trajectcoördinator van Brugge 2030.

Met deze lancering wil Brugge 2030 niet alleen de aandacht vestigen op de rijke culturele diversiteit van de stad, maar ook een oproep doen tot het voeren van betekenisvolle gesprekken in een tijd waarin dit vaak wordt overschaduwd door de snelle veranderingen in onze samenleving.

Donderdagnacht zijn vlaggen gehesen en boodschappen in drie talen aan dertig bomen in de Brugse binnenstad en in de deelgemeenten gehangen. “Er worden aan voorbijgangers intrigerende vragen gesteld, in het Nederlands, het Engels en het Brugs”, legt cultuurschepen Nico Blontrock uit.

Verwondering

Zo prijkt op een boom op de Burg in Brugge een spandoek met de vraag: ‘wat heeft jou vandaag geraakt?’. De vragen hebben en verbindende functie: ze moeten leiden tot verwondering en gesprekken onder de Bruggelingen en bezoekers van Brugge…

“We hebben in het jaar 2002 bewezen dat Brugge een schitterende Europese culturele hoofdstad was. We zijn ambitieus en stellen ons nu kandidaat voor deze titel in 2030. Samen met onze culturele partners willen we onze schouders zetten onder deze grote uitdaging”, zegt burgemeester Dirk De fauw.

Sinds 2002 worden elk jaar twee Europese steden – lang op voorhand – als Culturele Hoofdsteden aangeduid. Momenteel is al beslist dat in 2030 België – met Cyprus – weer aan de beurt komt. Voor de titel in 2030 hebben zich ondertussen al zes steden in België kandidaat gesteld: Gent, Brussel, Leuven, Luik, Kortrijk en Turnhout.

Tweede keer

Volgens Brugs burgemeester Dirk De fauw is er geen enkel probleem om twee keer uitverkoren te worden als Culturele Hoofdstad: “Luxemburg is het al een paar keer geweest, in 1995 en 2007. En ook Brussel, dat al in 2000 Europese Culturele Hoofdstad was, stelt zich nu weer uitdrukkelijk kandidaat voor 2030.”

“Het is dus perfect mogelijk, ook voor Brugge. Wat we ook voor ogen houden, is de economische return die een dergelijk verhaal met zich meebrengt. De cijfers uit 2002 tonen aan dat handel en horeca hier ook de vruchten van plukken. Maar zo’n titel zorgt ook voor een enorme boost voor de culturele sector.”

Kansen ?

Maakt Brugge een kans? 2030 is natuurlijk voor België niet toevallig gekozen, dat hangt nauw samen met het 200-jarig bestaan van België (1830) dus kan symbolisch de kandidatuur van Brussel – als federale én Europese hoofdstad – in dat jaar wel erg zwaar doorwegen.

Schepen van Cultuur Nico Blontrock wijst erop dat ook andere Vlaamse centrumsteden als Gent en Leuven hun kandidatuur indienden en ook niet kansloos: “De keuze van een internationale jury van Europese cultuurexperten zal zwaar doorwegen bij de uiteindelijke beslissing. De originaliteit van de kandidatuur én van de inhoud van het kandidaatsdossier kunnen dus ook beslissend zijn. Daarom willen we, samen met onze culturele partners, hard werken aan een sterk en origineel dossier. Dat werk zal de komende maanden op de plank liggen.”

Troeven

Burgemeester Dirk De fauw ziet troeven voor Brugge: “Normaal willen steden die zich kandidaat stellen als Europese Culturele Hoofdstad in de eerste plaats hun eigen culturele infrastructuur creëren of verbeteren, en gaat een flink deel van het bijeen gezamelde budget dus naar grote infrastructuurwerkzaamheden.”

“Wij hebben de voorbije jaren al heel veel in culturele infrastructuur geïnvesteerd, en we zijn als stadsbestuur ook verder doorgegaan op het culturele elan dat dit Europees Jaar met zich meebracht. Zo hebben we sindsdien – met eigen en Vlaamse middelen – geïnvesteerd in een nieuw museum en een nieuwe kunstsite, compleet ook met erfgoeddepot en al.”

Niet bedelen

“Het specifieke en originele van de Brugse kandidatuur zou er dus juist in kunnen bestaan, dat we niet gaan bedelen voor nog meer infrastructuur, maar dat we juist onze bestaande en soms eeuwenoude infrastructuur en stad aanbieden als podium of plek waar diverse landen en artiesten dan hun eigen invulling aan kunnen geven. Uit de stadsmonitor van 2020 blijkt bovendien dat maar liefst 85,6 procent van onze inwoners zeer tevreden zijn over deze culturele infrastructuur.”

“En dat zou meteen ook een boodschap naar de culturele wereld én naar andere Europese steden all-in kunnen zijn: niet altijd méér en méér, de creatieve kracht en de artistieke vertaling zijn uiteindelijk het belangrijkste.”

Originele boodschap

“Brugge is een stad die nu al elk jaar door acht miljoen mensen bezocht wordt: we hoeven dus ook geen Europese Culturele Hoofdstad te zijn en veel promotionele budgetten aan te wenden om meer volk naar onze eigen stad te lokken”, zegt schepen Nico Blontrock.

“Integendeel: we kunnen het totaalbudget dat bij zo’n Europese Culturele Hoofdstad-titel bijeen verzameld wordt, bijna integraal artistiek aanwenden. Veel belangrijker dan het promoverhaal wordt het immers om de talloze mensen uit Europa en de wereld die naar Brugge komen, te confronteren met een actuele, originele boodschap.”

Veel andere kandidaat-steden weven toch altijd een verhaal waarbij ze zoveel mogelijk volk naar hun eigen stad willen lokken, Brugge hoeft dat niet te doen en kan juist als stad haar rol spelen van verbindend element tussen een Europees cultureel evenement en een maatschappelijke uitdaging voor Europa en de globale wereld. Op voorwaarde natuurlijk dat het verhaal dat we brengen dan ook écht eigentijds en origineel is.”

Hoe ziet de procedure eruit?

· 2024 – zes jaar voor het Europese Jaar 2030 – starten de geselecteerde lidstaten (België en Cyprus in dit geval) een interne competitie en publiceren ze een open oproep tot het indienen van aanvragen voor het eigen land.

· 2025: de ingediende aanvragen worden kort na de preselectiefase door een internationaal panel van onafhankelijke experten (zowat 10 mensen, waaronder tot nu toe ook telkens twee experten uit het gastland zelf) getoetst aan een set van criteria. Dit leidt tot een shortlist van kandidaat-steden die vervolgens een definitief bidbook moeten indienen.

· 2025: het internationaal experten-panel beoordeelt de definitieve aanvragen en beveelt per gastland één stad aan voor de titel, dat advies wordt ook al publiek naar buiten gebracht.

· 2026: de relevante overheid voor dat land, in het federale België is dat het Overlegcomité, aangezien cultuur een regionale materie is, wijst uiterlijk vier jaar voor het titeljaar vervolgens de titelstad aan als Culturele Hoofdstad van Europa voor dat betrokken jaar en volgt hierbij normaliter het advies van het experten-panel. De rol van de Europese Commissie is (beperkt) ervoor te zorgen dat de regels die op EU-niveau zijn vastgelegd, overal werden nageleefd.

· 2027 en volgende jaren tot 2030: verdere uitwerking en voorbereiding voor het titeljaar door de titeldragende stad per gastland, die hierin wordt bijgestaan en opgevolgd door het experten-panel.

Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier