125 jaar geleden overleed Guido Gezelle: Kortrijk herdenkt de dichter met gevarieerd programma

Met deze caravan trekt Het pakt! door West-Vlaanderen © Metgezellen
Margot Demeulemeester
Margot Demeulemeester Stadsreporter Kortrijk

In het Gezellejaar 2024 vertalen en verbeelden hedendaagse kunstenaars de inspiratie van Guido Gezelle naar nieuw artistiek werk en belevenissen. Het Kortrijkse programma is bijzonder gevarieerd. Vanaf 19 oktober genieten bezoekers van woordkunst, expositie, performance, muziek, een verrassende installatie en een luisterwandeling.

Het Guido Gezellegenootschap en de Erfgoedcel Zuidwest grijpen het herdenkingsjaar 2024 aan om minder bekende kanten en inspiratiebronnen van de West-Vlaamse dichter, die 125 jaar geleden stierf, te vertalen naar het brede publiek en de maatschappelijke relevantie van Gezelle en zijn werk in de kijker te zetten. Het programma is een mix van formats en kunstvormen, op maat van de literaire kenner én het grote publiek.

De dichter woonde tijdens zijn leven ook in Kortrijk. In 1872 ging Guido Gezelle aan de slag als onderpastoor van de O.-L.-Vrouwparochie. Gezelle woonde er op verschillende plaatsen: in de Handboogstraat, de Reepkaai, Groeningestraat en de Onze-Lieve-Vrouwestraat. Hij speelde er vele rollen als parochiepriester, redenaar en als politiek journalist in de ‘Gazette van Kortrijk’. Gedragen door een vaak welgestelde vriendenkring werd hij er de gelegenheidsdichter bij uitstek.

Kortrijkse programma

Het pakt! uit Kortrijk bracht in augustus een bezoek aan de Guido Gezellestraten, -plein en -lanen van de provincie en komt terug met een verrassende installatie in de Sint-Michielskerk. Metgezellen presenteert tientallen stemmen uit de hele provincie in een beeldrijk universum. Dagelijks te bezoeken van 16 tot 21 uur. Op zaterdagen uitzonderlijk later open tot 22 uur.

Aan de hand van robotica en beeldherkenningssoftware laat beeldend kunstenaar Sibran Sampers het insect uit Gezelles meesterwerk Het Schrijverke effectief schrijven. Je kan dit werk – Labo 1857 – zien op de expo ‘Gezelle Inspireert’ in Landmarck aan de Weggevoerdenlaan, van woensdag tot zondag, telkens van 9 tot 17 uur. Ook de tentoonstelling T1E0D4 met beeldend werk van Dieex Bitegets, Timothy Deconynck en Esther Cornelis is te bezichtigen in Landmarck, net als de kortfilm ‘Zie, zie, zie’, een hommage aan Gezelle. De film belicht de thema’s ecologie, spiritualiteit en diversiteit, met specifieke aandacht voor de huidige context van milieuschade, religieverlies en politieke onverdraagzaamheid.

‘Zie, zie, zie’ werd deels opgenomen in het Engels Klooster in Brugge
‘Zie, zie, zie’ werd deels opgenomen in het Engels Klooster in Brugge © Hooman Jeddy en Paul Demets

Lies en Ans Van Gasse vernieuwen het ecologisch verhaal van Gezelle door het te koppelen aan hedendaagse getuigenissen van jongeren, waardoor reflectie ontstaat over verandering en activisme bij jongeren. Deze teksten worden verwerkt in een luisterwandeling, gecombineerd met een rode draad over Gezelle en elektronische muziek van Simon Weyts. De Kortrijkse luisterwandeling is beschikbaar vanaf 1 oktober via de website en start aan OC Marke (prikkelpad).

De Wekker, een artistieke vereniging uit Roeselare is al een paar maanden aan de slag met een mailart project waarvan de resultaten worden gepresenteerd in het unieke kader van het Rijksarchief in Kortrijk, op een paar passen van het borstbeeld van Gezelle. Te bezoeken tijdens de openingsuren van het Rijksarchief op dinsdag, donderdag en vrijdag van 9 tot 16.30 uur en uitzonderlijk ook in het weekend open op 19 en 20 oktober.

Het borstbeeld van Guido Gezelle kreeg in de zomer van 2024 een nieuwe plaats in de omgeving van de O.L.V.-kerk, in de zichtas van de Guido Gezellestraat
Het borstbeeld van Guido Gezelle kreeg in de zomer van 2024 een nieuwe plaats in de omgeving van de O.L.V.-kerk, in de zichtas van de Guido Gezellestraat © MD

Op 19 oktober om 14 uur zetten Daniel Billiet en Tom Veys de kijker-luisteraar een caleidoscopische bril op in Boekenhuis Theoria op het Casinoplein. Met ‘Natuurlijk Gezelle!’ boksen ze hilarisch en informatief met Guido Gezelles verzen.

Op 20 oktober om 14.30 en 16 uur gaat Nela Deleu – actrice, docente en zangeres – in Landmarck met de voorstelling ‘InTeGratio‘ aan de slag met integratie en meertaligheid.

Gezelle was een grote vernieuwer

“Guido Gezelle was dé grote vernieuwer in de Nederlandstalige poëzie, hij drukte zich sprankelend uit in spreek-poëzie, vol klanken, en toch mét inhoud. Over thema’s die wij vandaag belangrijk vinden, zoals ecologie. Hij waarschuwde voor de vernietiging van de natuur en vandaag zijn we dringend aan een ‘natuurherstel-wet’ toe. Wist je dat hij in 1871 het woord ‘duurzaamheid’ al aanhaalde?”

“Hij verfoeide racisme. Xenofobie of vreemdelingenhaat leidde volgens hem tot rassendiscriminatie, haat zaaien, geweld en zelfs genocide. Daarom droeg hij diversiteit van culturen en talen hoog in het vaandel. Guido Gezelle is dus meer dan ooit actueel”, besluit Karel Platteau, voorzitter van het Guido Gezellegenootschap en trekker van het Gezellejaar.

Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier